Sáng ngày 11/10, sông Tiền tại thành phố Hồng Ngự, tỉnh Đồng Tháp trở nên sôi động khi 200.000 con cá giống, bao gồm các loài cá da trơn và cá lăng, được thả xuống sông. Đây là một phần trong chương trình tái tạo nguồn lợi thủy sản, một trong những ưu tiên hàng đầu của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) trong những năm gần đây.
Phát biểu tại sự kiện, ông Phùng Đức Tiến, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT, nhấn mạnh: "Việc thả cá giống tái tạo nguồn lợi thủy sản không chỉ giúp bảo vệ môi trường sinh thái, mà còn góp phần duy trì và phát triển bền vững ngành thủy sản của nước ta. Đặc biệt, khu vực Đồng bằng sông Cửu Long với đặc thù về thủy sản, cần những giải pháp toàn diện để ứng phó với các thách thức do biến đổi khí hậu và các hoạt động khai thác bất hợp pháp gây ra."
Theo Thứ trưởng Tiến, trong bối cảnh nguồn lợi thủy sản đang bị suy giảm nghiêm trọng do khai thác quá mức, các hoạt động thả giống tái tạo cần được đẩy mạnh. Tính đến năm 2024, tổng diện tích các khu vực bảo vệ và phát triển thủy sản đã lên tới 500.000 ha, tăng 12% so với năm 2020, cho thấy sự nỗ lực không ngừng của Chính phủ và các địa phương trong việc bảo vệ nguồn tài nguyên thiên nhiên.
Đồng Tháp là một trong những tỉnh có vị trí địa lý thuận lợi để phát triển thủy sản với hệ thống sông ngòi, kênh rạch dày đặc. Việc tổ chức thả cá giống lần này đánh dấu sự hợp tác chặt chẽ giữa Đồng Tháp, An Giang, TP Cần Thơ và Bộ NN&PTNT trong việc bảo tồn và tái tạo nguồn lợi thủy sản, đồng thời thể hiện cam kết của các địa phương trong việc phát triển kinh tế gắn liền với bảo vệ môi trường.
Phát biểu tại buổi lễ, ông Huỳnh Minh Tuấn, Phó chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp cho biết, năm 2024, địa phương được vinh dự chọn là điểm luân phiên tổ chức sự kiện thả cá tái tạo nguồn lợi thủy sản liên tỉnh An Giang - Đồng Tháp - Cần Thơ, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững ngành thủy sản gắn với bảo vệ môi trường.
“Địa phương luôn tổ chức triển khai thực hiện tốt các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Trong đó, tập trung những hoạt động như điều tra về nguồn lợi thủy sản trên các thủy vực của tỉnh; công tác xây dựng tổ chức đồng quản lý nguồn lợi thủy sản ở các địa phương; thả cá giống tái tạo và phát triển nguồn lợi thủy sản.
Đối với Đồng Tháp, thủy sản không chỉ là nguồn thu nhập quan trọng cho bà con nông dân mà còn là một phần không thể thiếu trong chiến lược phát triển kinh tế bền vững của tỉnh. Chúng tôi luôn cam kết bảo vệ và tái tạo nguồn lợi thủy sản để đảm bảo sự cân bằng giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường”, ông Tuấn nói.
Theo ông Tuấn, từ đầu năm 2024 đến nay, tỉnh Đồng Tháp đã thả hơn 1 triệu con cá giống vào các tuyến sông lớn nhỏ trong khu vực. Hoạt động này không chỉ góp phần cải thiện sinh kế cho người dân ven sông, mà còn giúp khôi phục môi trường sống tự nhiên cho các loài cá quý hiếm đang có nguy cơ tuyệt chủng.
Thách thức và giải pháp trong công tác tái tạo nguồn lợi thủy sản
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả tích cực, công tác tái tạo nguồn lợi thủy sản cũng đối mặt với không ít thách thức. Theo ông Trần Đình Luân, Cục trưởng Cục Thủy sản, một trong những vấn đề lớn hiện nay là việc kiểm soát các hoạt động khai thác trái phép vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Dù đã có những quy định chặt chẽ hơn, nhưng tình trạng đánh bắt bằng xung điện, thuốc nổ và lưới kéo vẫn diễn ra ở một số khu vực, gây suy giảm nghiêm trọng nguồn cá tự nhiên.
Ông Luân nhấn mạnh: "Việc tái tạo nguồn lợi thủy sản chỉ có thể thành công khi chúng ta kết hợp giữa thả giống và kiểm soát khai thác. Cùng với đó, cần phải có sự tham gia tích cực của người dân, chính quyền địa phương và các cơ quan quản lý. Trong thời gian tới, Tổng cục Thủy sản sẽ tiếp tục phối hợp với các đơn vị liên quan để tăng cường giám sát, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm."
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng phức tạp, việc bảo vệ nguồn lợi thủy sản trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Theo dự báo từ Bộ Tài nguyên và Môi trường, nhiệt độ toàn cầu có thể tăng thêm 1,5 0C vào cuối thế kỷ này, ảnh hưởng lớn đến sinh kế của người dân ven biển và các khu vực phụ thuộc vào nguồn lợi thủy sản.
Kế hoạch phát triển bền vững cho ngành thủy sản
Để đối phó với những thách thức này, Bộ NN&PTNT đã đề ra kế hoạch phát triển bền vững ngành thủy sản giai đoạn 2024–2030, trong đó, việc tái tạo nguồn lợi thủy sản đóng vai trò then chốt. Theo kế hoạch, đến năm 2025, tổng sản lượng thủy sản của Việt Nam dự kiến đạt 10 triệu tấn, trong đó, sản lượng từ nuôi trồng chiếm 70%, còn lại là khai thác. Đặc biệt, các vùng trọng điểm như Đồng bằng sông Cửu Long sẽ tiếp tục được đầu tư về hạ tầng, kỹ thuật nuôi trồng và tái tạo nguồn lợi.
|
Ảnh 2: Cục trưởng Cục Thủy sản Trần Đình Luân thả cá xuống sông Tiền
|
Cũng trong kế hoạch này, Bộ NN&PTNT đặt mục tiêu thả hơn 5 tỷ con giống vào các vùng biển, sông ngòi, hồ chứa trên cả nước từ nay đến năm 2025. Việc thả giống sẽ được thực hiện có kế hoạch và gắn liền với công tác bảo vệ môi trường nước, ngăn chặn các hoạt động khai thác trái phép và xây dựng các khu bảo tồn biển.
Để đạt được mục tiêu này, không chỉ các cơ quan quản lý nhà nước mà người dân cũng đóng vai trò quan trọng. Nhiều mô hình cộng đồng tự quản lý nguồn lợi thủy sản đã được triển khai thành công tại Đồng Tháp và một số tỉnh miền Tây, mang lại hiệu quả đáng kể trong việc giảm thiểu các hoạt động khai thác bất hợp pháp.
Anh Nguyễn Văn Tâm, một ngư dân tại thành phố Hồng Ngự, cho biết: "Trước đây, việc khai thác thủy sản quá mức khiến nguồn cá ngày càng cạn kiệt. Nhưng từ khi tỉnh phát động chương trình tái tạo nguồn lợi, cộng đồng ngư dân chúng tôi cũng ý thức được tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường và nguồn lợi thủy sản. Bây giờ, bà con đã tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về khai thác và thả giống."
Theo thống kê từ UBND tỉnh Đồng Tháp, tỷ lệ vi phạm khai thác thủy sản trái phép trên địa bàn đã giảm hơn 20% trong năm 2024 so với năm 2023, nhờ vào sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng và người dân địa phương.
Việc thả 200.000 con cá giống tại thành phố Hồng Ngự không chỉ là một hành động mang tính biểu tượng, mà còn là bước đi cụ thể, góp phần quan trọng vào công cuộc tái tạo nguồn lợi thủy sản của Việt Nam. Với sự nỗ lực của chính quyền, cộng đồng ngư dân và các cơ quan quản lý, ngành thủy sản nước ta đang trên đà phát triển bền vững, đảm bảo cân bằng giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường.
Dịp này, Ban tổ chức cũng trao cờ luân lưu đăng cai tổ chức lễ thả cá giống tái tạo nguồn lợi thủy sản liên tỉnh An Giang - Cần Thơ - Đồng Tháp năm 2025 cho UBND tỉnh An Giang.
Hải Đăng