Theo ghi nhận thị trường giá tại cổng các trang trại nuôi tôm thẻ chân trắng không thay đổi trong suốt tháng 11, tháng 12 năm ngoái và tháng 1 năm nay. Giá tôm lớn nhất, loại 20 con/kg, tăng khoảng 4% trong tháng 11 do nguồn cung hạn chế, trong khi các loại cỡ nhỏ hơn vẫn không thay đổi và ổn định ở mức thấp.
Sản lượng nguyên liệu tôm thẻ chân trắng khá ổn định, trong tháng 11, giảm 1% xuống 88.600 tấn, mặc dù con số này vẫn cao hơn so với cùng kỳ năm 2022, đã phần các tháng vẫn cao hơn cùng kỳ kể từ tháng 6 năm 2023.
Trong khi đó, sản lượng tôm sú đã tăng trở lại trong tháng 11 cả so với cùng kỳ tháng trước và cùng kỳ năm ngoái. Trong khi tháng 10 trước đó sản lượng đều giảm so với tháng trước và cùng kỳ năm 2022. Sản lượng nguyên liệu thô cũng đã tăng 7% so với tháng trước ở mức 24.700 tấn.
Tuy nhiên, thị trường tôm nguyên liệu vẫn rất ảm đạm, giá tại trang trại được coi là thấp nhất trong 10 năm qua trong khi giá thức ăn liên tục tăng. Nhiều nông dân thua lỗ lớn và phải treo ao chờ thị trường hồi phục.
Tuy nhiên, thị trường tôm nguyên liệu vẫn rất ảm đạm, giá tại trang trại được coi là thấp nhất trong 10 năm qua, trong khi giá cả các mặt hàng thức ăn, trang thiết bị phục vụ quá trình nuôi liên tục tăng cao đã khiến nhiều hộ nuôi tôm không thể bám trụ và chọn cách “treo ao” như một giải pháp tất yếu. Chỉ những hộ nuôi tôm kích cỡ lớn, loại loại 20 con/kg, bán tôm ôxy (tôm sống bắt tại ao nuôi cho thở ôxy) thì mới có lãi. Trong khi đó, nếu là tôm ướp đá giá có tăng nhưng vẫn còn thấp, người nuôi không có lãi vì đa số do thiếu vốn nên mua nợ vật tư đầu vào từ đại lý với giá cao dẫn đến gia tăng chi phí đầu tư.
Cùng với nhu cầu tôm nguyên liệu xuất khẩu giảm, giá tôm sú cỡ lớn tại trang trại tiếp tục giảm trong tháng 11, trong khi cỡ nhỏ hơn (80 và 100 con/kg) không thay đổi. Mức giảm lớn nhất (9%) ở kích cỡ 20 con/kg, tiếp theo là các kích thước nhỏ hơn gồm số lượng 30, 40, và 50 con/kg (lần lượt giảm 6%, 4% và 2%).
Trước đó không lâu, trong năm 2023 đã có rất nhiều hộ nuôi quy mô nhỏ lẻ đã chuyển sang trồng lúa để đảm bảo có thêm lợi nhuận.
Trong bản tin cập nhật đăng tải hồi đầu năm, công ty nuôi tôm và chế biến Sao Ta Foods (thường được gọi là Fimex Vn) vẫn tỏ ra lạc quan. “Nhìn lại, cả đội có phần mệt mỏi vì căng thẳng chống chọi với giông bão,” họ nói một cách ẩn dụ. “Mặc dù đã lên kế hoạch nhưng họ không lường trước được đầy đủ cường độ và thời gian tác động theo chiều hướng tồi tệ hơn”. "Sao Ta cũng tin rằng những khó khăn đang diễn ra sẽ tiếp tục kéo dài ít nhất trong sáu tháng đầu năm 2024. Trong tình hình đó, công ty sẽ biết điều gì sẽ xảy ra để duy trì cường độ hoạt động cũng như chăm lo cho cuộc sống của những người công nhân đã gắn bó với họ trong nhiều năm."
Cuối năm 2023, họ thực hiện “nuôi tôm trái vụ” và vào năm 2024, họ dự định “khám phá một thị trường rộng lớn gần Việt Nam hơn”. Họ cũng đang chuẩn bị hoàn thiện hai trang trại sản xuất giống mới.
Sự suy thoái của thị trường toàn cầu là nguyên nhân chính gây ảnh hưởng đến giá trên toàn bộ chuỗi sản xuất các loài thủy sản khác nhau trong năm 2023 vừa qua. Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) lưu ý rằng mặc dù lạm phát ở hầu hết các thị trường lớn đã được khống chế nhưng sự phục hồi nhu cầu rõ rệt sẽ chậm lại trong khi chi phí đầu vào và vận chuyển sẽ tiếp tục tăng vào năm 2024, dẫn đến một “cơn bão lạm phát mới” sẽ ảnh hưởng đến việc tiêu thụ sản phẩm hải sản."
Đặc biệt, nhu cầu của Mỹ đang phục hồi chậm và họ đang nhập khẩu thêm tôm từ Ecuador, điều này có thể hạ giá sản phẩm Việt Nam. Thật vậy, Ecuador và Ấn Độ đang tăng thị phần tại Mỹ, Trung Quốc, EU và Nhật Bản, đồng thời tăng cường xuất khẩu sản phẩm chế biến (mặc dù tỷ lệ này vẫn còn khiêm tốn).
Dữ liệu mới được đưa vào cổng thông tin giá của Undercurrent từ Otanics Technology, một công ty công nghệ tôm Việt Nam được Minh Phú Seafood hỗ trợ và giao dịch dưới tên Tomota, đã ghi nhận giá tôm thẻ chân trăng đông lạnh tăng trong những tuần cuối năm 2023.
Dữ liệu cho thấy giá tôm thẻ chân trăng tươi sống đã tăng trong suốt nửa cuối năm 2023, với kích cỡ lớn hơn, đặc biệt là lấy lại mức giá cao. Và giá tôm sú tươi sống do Tomota thu thập có xu hướng tăng nhẹ kể từ tuần 47, ngoại trừ số lượng cỡ lớn nhất bắt đầu giảm.
Dữ liệu từ thị trường Việt Nam đã cho thấy giá tôm thẻ chân trắng được các nhà chế biến thu mua đã không thay đổi từ tuần 38 năm 2023 đến tuần đầu tiên của tháng 1 năm 2024. Và khi Tết Nguyên đán (10/2) đến gần, giá có thể tăng nhưng không nhiều. Giá tôm sú đã ổn định kể từ khi giảm vào tuần 45 năm 2023.
Trong bối cảnh giá thức ăn, các loại thuốc thú y thủy sản phục vụ nghề nuôi tôm vẫn còn ở mức cao, để tiết kiệm chi phí, giúp người nuôi có lợi nhuận, người nuôi tôm cần tuân thủ những khuyến cáo về lịch thời vụ thả tôm của ngành chuyên môn; áp dụng kỹ thuật mới vào sản xuất.
Riêng trong nuôi tôm thâm canh, chi phí thức ăn chiếm hơn 50 – 60% tổng giá thành sản xuất, do đó người nuôi nên chọn loại thức ăn có chất lượng tốt, phù hợp với cỡ tôm, cân đối lượng thức ăn phù hợp với sản lượng tôm có trong ao để tránh cho ăn thừa, gây lãng phí và tốn chi phí xử lý nước.
Các hộ nuôi tôm cần lựa chọn con giống chất lượng tốt và sạch mầm bệnh trước khi thả nuôi để nâng tỷ lệ sống. Người nuôi tôm tránh thu hoạch ồ ạt, thả nuôi với mật độ thưa, kéo dài thời gian nuôi để tăng kích cỡ tôm bán được giá cao. Cùng đó, hình thành các liên kết sản xuất theo chuỗi nâng cao giá trị ngành tôm.
Hải Đăng