Trước đó, ngày 20 tháng 9 năm 2022 tại trụ sở Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành, Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia về chống khai thác hải sản IUU đã chủ trì cuộc họp lần thứ sáu của Ban Chỉ đạo Quốc gia về chống khai thác IUU.
Sau khi nghe Bộ Nông nghiệp và PTNT báo cáo kết quả triển khai các giải pháp chống khai thác IUU, thực hiện các khuyến nghị của Ủy ban châu Âu (EC), công tác chuẩn bị tiếp và làm việc với Đoàn thanh tra của EC sang kiểm tra thực tế tại Việt Nam từ ngày 20 đến 28/10/2022; Bộ Quốc phòng báo cáo kết quả ngăn chặn, xử lý tàu cá Việt Nam vi phạm khai thác hải sản bất hợp pháp vùng biển nước ngoài và ý kiến của các đại biểu dự họp, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành đánh giá cao sự cố gắng của các Ban, Bộ, Ngành Trung ương có liên quan và 28 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ven biển đã tổ chức triển khai thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp chống khai thác IUU, gỡ cảnh báo “Thẻ vàng” trong thời gian qua và đã được phía EC ghi nhận.
Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về thủy sản, về chống khai thác IUU được xây dựng đầy đủ, đồng bộ; công tác quản lý đội tàu có tiến bộ, phân bổ theo hạn ngạch, đã giảm dần số lượng tàu cá; việc lắp đặt thiết bị VMS đạt tỷ lệ cao; công tác tuần tra, kiểm soát trên các vùng biển trọng điểm đã được tăng cường, ngăn chặn, xử lý kịp thời nhiều vụ việc tàu cá vi phạm khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài; công tác truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác bước đầu đạt được kết quả tích cực…
Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế chậm khắc phục trong tổ chức triển khai thực hiện. Để giải quyết các tồn tại, hạn chế trên nhằm sớm gỡ cảnh báo “Thẻ vàng”, đồng thời để đảm bảo chuẩn bị tốt cho việc tiếp, làm việc với Đoàn thanh tra của EC trong tháng 10 tới, yêu cầu cần tập trung triển khai thực hiện các nhiệm vụ trước mắt như sau:
Chủ tịch Ủy ban nhân dân (UBND) các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ven biển: trước ngày 20 tháng 10 năm 2022 khẩn trương rà soát, khắc phục các tồn tại, hạn chế trong thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU tại địa phương; quản lý chặt chẽ tàu cá hoạt động trên biển; đảm bảo truy xuất được nguồn gốc; thực thi pháp luật, xử lý nghiêm các vi phạm quy định về chống khai thác IUU.
Rà soát, xử lý dứt điểm các tồn tại về cấp Giấy phép khai thác thủy sản, kiểm soát tàu cá ra vào cảng, lắp đặt thiết bị VMS, các vụ việc vi phạm khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài… đảm bảo chuẩn bị đầy đủ các hồ sơ theo dõi, kiểm soát, điều tra, xử lý từng vụ việc theo quy định,..
Bộ Nông nghiệp và PTNT: Tổ chức các Đoàn công tác liên ngành (Bộ Quốc phòng, Bộ Công an) đi kiểm tra tại một số địa phương, đặc biệt là tại các tỉnh có tàu cá vi phạm khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài, các tỉnh có nguy cơ cao Đoàn thanh tra của EC sẽ kiểm tra thực tế để đôn đốc, hướng dẫn các nội dung cần chuẩn bị để tiếp và làm việc với Đoàn thanh tra của EC; khẩn trương xây dựng báo cáo tiến độ, kịch bản, kế hoạch để tiếp và làm việc với Đoàn thanh tra của EC đảm bảo giảm thiểu xảy ra các tình huống bị động ảnh hưởng đến kết quả làm việc với Đoàn thanh tra của EC.
Bộ Quốc phòng: Chỉ đạo các lực lượng chức năng thực thi pháp luật trên biển (Hải quân, Biên phòng, Cảnh sát biển, Kiểm ngư) trong các tháng 9, 10/2022 tiếp tục mở đợt cao điểm tuần tra, kiểm tra, kiểm soát tại các vùng biển trọng điểm để ngăn chặn, xử lý kịp thời các vụ việc vi phạm quy định về chống khai thác IUU; đặc biệt kiên quyết, xử phạt nghiêm hành vi vi phạm khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài; tăng cường kiểm tra, kiểm soát tàu cá xuất nhập bến phải đảm bảo đủ điều kiện theo quy định pháp luật; kiên quyết xử phạt vi phạm hành chính các trường hợp vi phạm.
Bộ Công an: Khẩn trương rà soát, củng cố các hồ sơ điều tra các hành vi môi giới, móc nối đưa tàu cá, ngư dân Việt Nam đi khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài; đảm bảo an toàn, an ninh trước, trong và sau thời gian Đoàn Thanh tra EC làm việc tại Việt Nam.
Các Ban, Bộ, Ngành Trung ương và địa phương khẩn trương xây dựng và thực hiện chiến dịch thông tin truyền thông về chống khai thác IUU trước, trong và sau khi Đoàn thanh tra của EC sang kiểm tra thực tế tại Việt Nam, đảm bảo sự minh bạch, trung thực của Việt Nam trong chống khai thác IUU.
Ngoài việc triển khai thực hiện các nhiệm vụ trước mắt trên, còn có các giải pháp trọng tâm, lâu dài sau:
Người đứng đầu các Ban, Bộ, Ngành Trung ương và 28 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ven biển: Quán triệt, tổ chức triển khai thực hiện nghiêm túc, có kết quả các chỉ đạo của Thường trực Ban Bí thư, các Chỉ thị, Công điện, Kết luận của Thủ tướng Chính phủ và Trưởng Ban chỉ đạo quốc gia về IUU; thường xuyên kiểm tra, giám sát, tăng cường công tác phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị chức năng để tổ chức triển khai thực hiện có hiệu quả,..
Bộ Nông nghiệp và PTNT: Tiếp tục rà soát, kịp thời sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các quy định pháp luật về thủy sản nói chung, về chống khai thác IUU nói riêng; tăng cường công tác quản lý tàu cá theo hướng giảm dần số lượng tàu, cường lực khai thác tương ứng với ngư trường, nguồn lợi thủy sản; tập trung kiện toàn lực lượng Kiểm ngư, tăng cường thực thi pháp luật, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về thủy sản trên các vùng biển.
Chủ trì, phối hợp với các Bộ: Quốc phòng, Công an, Ngoại giao… tổ chức các Đoàn công tác liên ngành làm việc với các nước sở tại bắt giữ, xử lý tàu cá, ngư dân Việt Nam để nắm bắt tình hình và điều tra, xử lý dứt điểm các vụ việc vi phạm khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài; kiên quyết đấu tranh các trường hợp lực lượng chức năng nước ngoài bắt giữ, xử lý trái phép tàu cá, ngư dân Việt Nam; tiếp tục tổ chức các Đoàn công tác kiểm tra, giám sát tình hình triển khai các quy định chống khai thác IUU tại địa phương,..
UBND 28 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ven biển: Tập trung nguồn lực triển khai đồng bộ các giải pháp để ngăn chặn, chấm dứt tình trạng vi phạm quy định về chống khai thác IUU trên địa bàn; bám sát, nắm vững địa bàn quản lý và tuyên truyền, vận động người dân tuân thủ pháp luật, có kế hoạch theo dõi, quản lý chặt chẽ các đối tượng, nắm chắc địa bàn để phát hiện, ngăn chặn kịp thời các tàu cá đi khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài.
Đồng thời, khẩn trương rà soát, quản lý, kiểm soát chặt đội tàu cá của địa phương theo quy định; thực hiện nghiêm túc hạn ngạch Giấy phép khai thác thủy sản; hoàn thành việc cấp Giấy phép khai thác thủy sản, đăng ký, đăng kiểm, đánh dấu tàu cá, lắp đặt thiết bị VMS theo quy định; thực hiện nghiêm túc, đúng quy định việc kiểm soát tàu cá ra vào cảng, giám sát sản lượng thủy sản từ khai thác, truy xuất nguồn gốc thủy sản.
Phối hợp chặt chẽ giữa các địa phương để theo dõi, kiểm soát và xử lý tàu cá của tỉnh hoạt động trên địa bàn của tỉnh khác để ngăn chặn, xử lý kịp thời hành vi khai thác IUU; tiếp tục thông tin, tuyên truyền các quy định pháp luật cho ngư dân và các tổ chức, cá nhân có liên quan để nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật, không vi phạm quy định về chống khai thác IUU.
Thanh Thủy