Để bảo vệ các đối tượng thủy sản nuôi, nâng cao hiệu quả nuôi trồng thuỷ sản, hạn chế thấp nhất tác động bất lợi của mưa lũ gây ra, Chi cục Thủy sản khuyến cáo giải pháp đến các cơ sở nuôi thủy sản trên địa bàn tỉnh cần áp dụng các biện pháp sau:
Đối với vùng nuôi tôm
Kiểm tra, gia cố, bờ ao, cống lấy nước để hạn chế hư hỏng, sạt lở do mưa lũ làm thất thoát sản phẩm. Đồng thời, có kế hoạch điều tiết nước trong ao nuôi để hạn chế thay đổi độ mặn trong ao nuôi do mưa lớn, cụ thể: Trước khi mưa to cần phải lấy nước có độ mặn thích hợp vào ao, để mực nước trong ao cao nhất. Trong khi mưa nên tránh các hoạt động làm xáo trộn nước trong ao nuôi và sau khi mưa cần nhanh chóng rút bớt nước ở tầng mặt của ao bằng cách tháo các cửa phai của cống thoát.
Các vùng nuôi đất bị chua phèn, rắc vôi quanh bờ ao trước khi mưa phòng nước trôi phèn xuống làm biến động pH ao nuôi. Bước vào mùa mưa lũ, các thông số môi trường sẽ có sự biến động lớn làm cho tôm yếu, giảm sức đề kháng. Do đó, các cơ sở nuôi cần có các biện pháp phòng bệnh, nâng cao sức đề kháng cho tôm bằng cách bổ sung Vitamin C, khoáng vi lượng, men tiêu hóa vào khẩu phần ăn của tôm định kỳ 10 - 15 ngày/đợt, mỗi đợt từ 5 - 7 ngày.
Người nuôi cần kiểm tra hoạt động của tôm nuôi và môi trường nước trước và sau mưa để có biện pháp xử lý kịp thời. Chuẩn bị máy phát điện, máy sục khí đề phòng khi điện lưới bị mất. Thu hoạch tôm nuôi đã đạt kích cỡ thương phẩm, không thả giống ở thời điểm này.
Vùng nuôi nhuyễn thể tập trung
Tiến hành kiểm tra, tu bổ lại hệ thống đăng chắn để chống thất thoát ngao khi mực nước dâng cao. Sau mưa lũ, ngao thường tập trung vào các góc đăng, chắn, cần tiến hành san đều ra toàn bãi.
Người nuôi theo dõi chặt chẽ diễn biến thời tiết, mực nước lũ trên các con sông và tình hình mưa lũ trên các phương tiện thông tin đại chúng để chủ động đối phó nhằm bảo vệ ngao một cách có hiệu quả. Không thả giống ở thời điểm mưa lũ.
Đối với lồng bè nuôi trồng thủy sản
Thu hoạch thủy sản nuôi đã đạt kích cỡ thương phẩm hạn chế thiệt hại do mưa bão, lũ lụt gây ra. Kiểm tra và gia cố lại hệ thống dây neo, phao lồng và di chuyển vào khu vực kín gió, có dòng chảy nhẹ để tránh gió bão gây hư hỏng lồng. Trường hợp không di chuyển được lồng, cần hạ lồng xuống thấp để giảm bớt sóng gió; che chắn mặt lồng, bè bằng lưới có kích thước mắt lưới phù hợp để đối tượng thủy sản nuôi không lọt ra ngoài khi có thiên tai. Thường xuyên vệ sinh lồng sạch sẽ, thông thoáng để thoát nước; bố trí neo đậu tuân thủ nghiêm các yêu cầu về phòng chống bão lụt của cơ quan quản lý địa phương.
Người nuôi, tuyệt đối không ở lại lồng bè nuôi trồng thủy sản khi có mưa bão lớn đổ vào nhằm đảm bảo an toàn tính mạng. Theo dõi tình hình mưa bão trên các phương tiện thông tin đại chúng để chủ động đối phó nhằm bảo vệ lồng bè nuôi trồng thủy sản một cách có hiệu quả.
Vùng nuôi cá trong ao
Kiểm tra và tu bổ lại bờ ao cho chắc chắn, bờ ao phải cao hơn mực nước cao nhất hàng năm 0,5m. Kiểm tra hệ thống xả tràn cho ao nuôi. Chuẩn bị lưới, đăng chắn, cọc tre để cắm khi nước tràn hoặc vỡ bờ tránh thất thoát cá nuôi. Khơi thông dòng chảy ở các sông, mương xung quanh ao để việc thoát nước được dễ dàng. Rải vôi bột xung quanh bờ ao với lượng khảng 10 kg/100m2 để ồn định pH cho ao nuôi có mưa lũ.
Khi mưa lớn kéo dài, nước ao nuôi sẽ bị đục và pH bị giảm đột ngột nên bón vôi cho ao, đầm nuôi với liều lượng 0,7 - 1,0 kg/100 m3nước để ổn định pH nước và làm giảm độ đục của nước ao. Sau mưa lũ, khi phát hiện cây đổ, lá rụng, xác chết gia súc gia cầm ở các khu vực xung quanh đổ xuống ao cần thu gom, loại bỏ ra khỏi ao, tránh làm cho môi trường nước bị ô nhiễm. Điều chỉnh lượng thức ăn, hạn chế cho ăn khi có mưa lớn để hạn chế ô nhiễm môi trường, tránh lãng phí.
Cá nuôi lồng trên sông/hồ
Tiến hành thu hoạch khi cá nuôi đạt kích cỡ thương phẩm trước mùa mưa lũ. Kiểm tra lại lồng bè, gia cố lại hệ thống dây neo, phao lồng và di chuyển vào nơi có dòng chảy nhẹ để tránh mưa lũ làm hỏng lồng. Chuẩn bị thuyền máy, phao cứu sinh hỗ trợ khi cần thiết.
Mực nước và tốc độ dòng chảy ở các sông, suối sẽ tăng lên khi có mưa lũ. Do đó, ở những nơi có dòng chảy lớn cần dùng tấm chắn, bạt che chắn phía trước lồng nuôi làm giảm dòng chảy trực tiếp vào lồng, ngăn chặn các các vật rắn, gỗ làm hư hỏng lồng gây thất thoát cá ra ngoài.
Song song với việc phòng chống lũ lụt, người nuôi cần thực hiện các biện pháp phòng và trị bệnh trong mùa mưa lũ như bổ sung Vitamin C vào thức ăn cho cá để tăng cường sức đề kháng, treo túi vôi trước dòng chảy để phòng bệnh cho cá, thường xuyên vệ sinh lồng sạch sẽ, thông thoáng để thoát nước. Hạn chế cho ăn khi có mưa bão để hạn chế ô nhiễm môi trường, tránh lãng phí.
Thanh Thủy