Ngày 28/6/2024, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT) đã tổ chức họp báo quý 2 năm 2024 tại Hà Nội. Cuộc họp được chủ trì bởi Thứ trưởng Phùng Đức Tiến, với sự tham dự của lãnh đạo các đơn vị trực thuộc Bộ cùng nhiều đơn vị báo chí, truyền thông. Đây là dịp để Bộ NN&PTNT báo cáo tình hình phát triển nông lâm ngư nghiệp trong 6 tháng đầu năm, đồng thời đưa ra các định hướng và nhiệm vụ trọng tâm cho 6 tháng cuối năm.
Thứ trưởng Phùng Đức Tiến phát biểu rằng ngành nông nghiệp và nông thôn đã triển khai kế hoạch công tác 6 tháng đầu năm trong bối cảnh có nhiều thuận lợi và thách thức đan xen, bao gồm biến động thị trường và các điều kiện thời tiết khắc nghiệt như nắng nóng, hạn hán, và xâm nhập mặn tại các tỉnh phía Nam. Dù vậy, nhờ sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành và địa phương, ngành nông nghiệp đã duy trì tốc độ tăng trưởng cao, khẳng định vai trò trụ đỡ của nền kinh tế. Năng suất và sản lượng của nhiều sản phẩm chủ lực tăng, đảm bảo nguồn cung lương thực, thực phẩm, hàng hóa thiết yếu, góp phần quan trọng vào tăng trưởng GDP của cả nước.
Trong quý II, Bộ NN&PTNT đã triển khai các đề án thúc đẩy xuất khẩu nông lâm thủy sản sang các thị trường trọng điểm như Trung Quốc, Hoa Kỳ, Nhật Bản, và EU. Các đề án này đã được phê duyệt từ cuối năm ngoái và đã mang lại hiệu quả rõ rệt. Ngoài ra, các thị trường mới như các nước Hồi giáo Halal, Trung Đông, và Châu Phi cũng được khai thác. Tổng kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản 6 tháng đầu năm đạt 29,2 tỷ USD, tăng 19% so với cùng kỳ năm 2023. Riêng với thủy sản, kim ngạch xuất khẩu đạt 4,36 tỷ USD, tăng 4,9%.
Việc mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm đã giúp duy trì và tăng trưởng xuất khẩu nông lâm thủy sản. Bộ NN&PTNT đã chủ động phối hợp với các bộ, ngành, địa phương để tập trung triển khai các giải pháp phát triển sản xuất, ứng phó với biến động thị trường, thời tiết và dịch bệnh, cũng như xúc tiến thương mại và mở cửa thị trường nhằm đẩy mạnh tiêu thụ nông sản.
Minh bạch nguồn gốc thủy sản
Một trong những điểm nổi bật của cuộc họp báo là việc minh bạch hóa nguồn gốc thủy sản. Ông Nhữ Văn Cẩn, Phó Cục trưởng Cục Thủy sản, cho biết rằng 6 tháng đầu năm nay, tình hình thời tiết tương đối thuận lợi đã góp phần vào sự tăng trưởng của ngành. Tuy nhiên, việc cấp giấy chứng nhận nguồn gốc thủy sản tại một số địa phương gặp khó khăn do thời gian tra cứu và truy xuất. Để giải quyết vấn đề này, Cục Thủy sản đã triển khai phần mềm truy xuất nguồn gốc điện tử eCDT miễn phí.
Phần mềm eCDT giúp đảm bảo minh bạch hoạt động sản xuất và truy xuất nguồn gốc thủy sản, đặc biệt là thủy sản khai thác. Đây là công cụ quan trọng giúp Việt Nam sớm gỡ bỏ cảnh báo thẻ vàng của Ủy ban châu Âu (EC). Tính đến thời điểm hiện tại, phần mềm đã được triển khai tại 28 tỉnh, thành và các đơn vị liên quan như Ban Quản lý cảng cá, Chi Cục Thủy sản các địa phương, Bộ đội Biên phòng tại một số tỉnh. Đồng thời, Cục Thủy sản cũng tổ chức các lớp tập huấn sử dụng phần mềm cho các đối tượng liên quan, đảm bảo họ có thể áp dụng công nghệ mới vào thực tiễn.
Ông Cẩn khẳng định rằng việc xây dựng và triển khai phần mềm truy xuất nguồn gốc điện tử sẽ giúp đảm bảo minh bạch hoạt động sản xuất, truy xuất nguồn gốc thủy sản, đặc biệt là thủy sản khai thác, góp phần quan trọng vào việc sớm gỡ bỏ cảnh báo thẻ vàng của EC.
Bảo vệ nguồn lợi thủy sản
Tại cuộc họp báo, Cục trưởng Cục Kiểm ngư Nguyễn Quang Hùng đã làm rõ kiến nghị của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) về việc sửa đổi quy định chỉ đánh bắt cá ngừ vằn từ 5 kg và cá trích dài 110 mm. VASEP cho rằng quy định này đã khiến các doanh nghiệp thiếu trầm trọng nguyên liệu để thu mua sản xuất và xuất khẩu. Ông Hùng lý giải rằng mục đích của quy định này là bảo vệ nguồn lợi thủy sản.
Ông Hùng cho biết hiện nay, châu Âu, Nhật Bản và một số nước trên thế giới đã có quy định kích cỡ khai thác cho phép để duy trì trữ lượng thủy sản cho những năm tiếp theo. Quy định này dựa trên cơ sở số liệu nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Hải sản trong 10 năm (2010 – 2020) về đặc điểm sinh học các đối tượng thủy sản. Cụ thể, khi cá trích đạt kích thước đến 110 mm thì có tới 50% cá thể sẽ thành thục sinh sản lần đầu. Đây là mốc chốt với kích thước khai thác cho phép và không được khai thác dưới mức này. Do đó, quy định được đưa ra dựa trên cơ sở nghiên cứu khoa học và đã được áp dụng ở nhiều nước.
|
Ảnh 2: Thứ trưởng Phùng Đức Tiến chủ trì buổi họp báo
|
Quy định về kích thước tối thiểu được phép khai thác của các loài thủy sản sống trong vùng nước tự nhiên tại Nghị định 37/2024 của Chính phủ có hiệu lực từ ngày 19/5. Trong những năm qua, trữ lượng nguồn lợi thủy sản của Việt Nam giảm rất mạnh. Do vậy, ông Hùng cho rằng nếu không quy định rõ kích cỡ khai thác cho phép, số lượng những con còn non và dưới tuổi trưởng thành sẽ bị suy giảm nghiêm trọng. Việc bảo vệ nguồn lợi thủy sản là rất quan trọng để đảm bảo sự phát triển bền vững của ngành.
Nhiệm vụ trọng tâm trong 6 tháng cuối năm
Mặc dù đạt được nhiều thành tựu, ngành nông nghiệp và thủy sản vẫn đối mặt với thách thức lớn. Trên cơ sở dự báo những khó khăn, thách thức và thuận lợi, cơ hội đối với ngành nông nghiệp, nông thôn trong 6 tháng cuối năm, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho biết Bộ NN&PTNT sẽ tiếp tục phát triển mạnh thị trường, tháo gỡ các rào cản, tạo thuận lợi cho tiêu thụ nông lâm thủy sản. Bộ sẽ tăng cường phối hợp với các Đại sứ quán, Tham tán thương mại, và Tham tán nông nghiệp để thu thập và cung cấp thông tin, thị hiếu, nhu cầu, và cập nhật các chính sách, quy định cho cộng đồng doanh nghiệp và các địa phương. Bộ NN&PTNT sẽ tiếp tục đẩy mạnh các giải pháp hỗ trợ và kết nối doanh nghiệp tham gia xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm đã được mở cửa, xuất khẩu chính ngạch gắn liền với các hoạt động ngoại giao vào các thị trường lớn và khai thác hiệu quả các thị trường tiềm năng.
Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nhấn mạnh các vấn đề cấp bách như biến đổi khí hậu, dịch bệnh trong sản xuất, và cần cải cách chính sách hỗ trợ. Bộ NN&PTNT sẽ tăng cường dự báo, cảnh báo thảm họa, kiểm soát dịch bệnh, và thúc đẩy vay vốn, đầu tư công nghệ cao. Ngoài ra, Bộ sẽ tập trung nâng cao giá trị gia tăng sản phẩm, phát triển công nghiệp chế biến, xuất khẩu, và tiếp cận thị trường nội địa để đảm bảo an ninh lương thực.
Thứ trưởng biểu dương những kết quả ấn tượng của toàn ngành nông nghiệp trong 6 tháng vừa qua. Thứ trưởng cho biết, tính đến hết quý II, xuất khẩu của toàn ngành đạt hơn 50% chỉ tiêu của Thủ tướng đặt ra (29,2 tỷ USD). Dự báo từ tháng 7 trở đi, nhu cầu tiêu thụ nông sản thường cao hơn nên mục tiêu xuất khẩu đến cuối năm vào khoảng 54 tỷ USD như kỳ vọng của Thủ tướng Chính phủ là hoàn toàn khả thi.
Trong đó, Bộ NN&PTNT sẽ tập trung chỉ đạo, đôn đốc thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW ngày 10/4/2024 của Ban Bí thư và Chương trình hành động, Kế hoạch của Chính phủ. Chỉ thị này nhằm tăng cường quản lý và phát triển bền vững ngành nông nghiệp và nông thôn, bao gồm các biện pháp cải thiện cơ sở hạ tầng, ứng dụng công nghệ cao, và nâng cao năng lực sản xuất. Bộ NN&PTNT sẽ phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành và địa phương để đảm bảo triển khai hiệu quả các mục tiêu đã đề ra, đồng thời thường xuyên kiểm tra, đánh giá tiến độ thực hiện, từ đó kịp thời điều chỉnh và khắc phục những khó khăn, vướng mắc.
Việt Nam đang bước vào giai đoạn quan trọng của phát triển kinh tế, với ngành nông nghiệp và thủy sản là động lực quan trọng, góp phần quan trọng vào mục tiêu GDP quốc gia và sự cân bằng thương mại quốc tế. Qua đó, sự phát triển của ngành này sẽ góp phần quan trọng vào sự giàu có, văn minh của đất nước, góp phần xây dựng nông thôn mới.
Tại cuộc họp báo quý 2 năm 2024, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đã khẳng định sự quyết tâm và nỗ lực của ngành nông nghiệp và thủy sản trong việc đạt được các mục tiêu phát triển kinh tế xã hội. Các giải pháp cụ thể và định hướng chiến lược được đề ra trong cuộc họp báo cho thấy sự chuẩn bị kỹ lưỡng và quyết tâm của ngành trong việc thúc đẩy sự phát triển bền vững, đảm bảo an ninh lương thực và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.
Hải Đăng