Mục đích của Kế hoạch là các cấp ủy, chính quyền, các cơ quan, ban, ngành, đơn vị, địa phương liên quan, các cơ quan quản lý cảng cá, ngư dân, chủ tàu khai thác hải sản và doanh nghiệp thu mua chế biến xuất khẩu thủy sản tập trung triển khai đồng bộ, quyết liệt các giải pháp nhằm khắc phục các tồn tại, hạn chế theo khuyến nghị của Ủy ban châu Âu (EC) về chống khai thác IUU, chấm dứt tình trạng tàu cá Bình Định vi phạm vùng biển nước ngoài, gỡ cảnh báo “Thẻ vàng” trong năm 2023.
Theo đó, UBND tỉnh Bình Định đề ra một số nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu:
Về công tác thông tin, tuyên truyền: Tổ chức đợt tuyên truyền cao điểm tập trung vào hai nội dung chính: khai thác thủy sản trái phép ở vùng biển các nước; hoạt động khai thác IUU; tuyên truyền đến từng hộ gia đình tại địa phương, đến từng chủ tàu, thuyền trưởng, thuyền viên tại các bến cá, cảng cá trong và ngoài tỉnh.
Cụ thể, tổ chức Đoàn công tác gặp gỡ ngư dân có tàu cá thường xuyên di chuyển ngư trường hoạt động ở các tỉnh phía Nam (mà hàng năm không đưa tàu về địa phương) để tuyên truyền, vận động ngư dân ký cam kết không vi phạm vùng biển nước ngoài; tăng cường, đẩy mạnh tuyên truyền quán triệt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về phát triển kinh tế thủy sản bền vững, phòng, chống khai thác IUU đến từng cán bộ, từng người dân một cách hiệu quả. Gắn trách nhiệm người đứng đầu cấp ủy, chính quyền địa phương, tăng cường công tác hướng dẫn, kiểm tra, thanh tra, giám sát và xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân thiếu tinh thần, trách nhiệm để xảy ra sai phạm hoặc không hoàn thành nhiệm vụ được giao.
Cùng đó, kết hợp tuyên truyền gián tiếp như xây dựng phóng sự, phát các bản tin liên quan đến công tác chống khai thác IUU trên địa bàn tỉnh; cung cấp thông tin viết bài gửi UBND các địa phương ven biển để phát trên đài truyền thanh; in ấn, phát tờ rơi hướng dẫn về các quy định IUU cho 100% tàu cá, đặc biệt là các quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản. Thực hiện thường xuyên đến ngày 30/4/2023.
Về rà soát phân loại số lượng, vùng hoạt động của tàu cá: Tổ chức rà soát cụ thể số liệu tàu thuyền hiện có của địa phương hoạt động khai thác thủy sản; phân loại tàu có nguy cơ cao, nguy cơ thấp trong hoạt động khai thác; xác minh, nắm bắt tình hình các chủ tàu cá, thuyền trưởng tàu cá có liên quan đến hoạt động khai thác chung trong một nhóm, đội, gia đình với các chủ tàu, thuyền trưởng có tàu cá đã bị nước ngoài bắt giữ từ năm 2018 đến nay để có biện pháp tuyên tuyền, giáo dục. Thực hiện thường xuyên đến ngày 28/2/2023.
Về quản lý đội tàu, theo dõi, kiểm tra, kiểm soát hoạt động tàu cá: Rà soát số lượng tàu cá, hoàn thành việc đăng ký, đăng kiểm, đánh dấu tàu cá, cấp giấy phép khai thác thủy sản, lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS) trên tàu cá theo quy định và thường xuyên cập nhật dữ liệu tàu cá vào cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia (VNFishbase); rà soát các điểm tàu cá cập bến bốc dỡ thủy sản khai thác (bến cá, cảng cá…) tổ chức giám sát và truy xuất nguồn gốc 100% sản lượng thủy sản khai thác được bốc dỡ tại cảng; kiểm tra, kiểm soát tàu cá rời cảng, cập cảng đảm bảo tỷ lệ theo quy định.
Tổ chức trực hệ thống giám sát hành trình 24/24 giờ để tiếp nhận, xử lý, cung cấp thông tin về dữ liệu giám sát hành trình, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan để xử lý các tàu cá vượt ranh giới cho phép trên biển, không duy trì hoạt động hoặc vô hiệu hóa thiết bị VMS trong quá trình hoạt động trên biển.; kiểm soát 100% tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15 mét trở lên phải cập cảng chỉ định, đảm bảo thiết bị VMS hoạt động liên tục 24/24 giờ khi tàu cá rời cảng đến khi cập cảng và thực hiện thông báo trước 01 giờ, ghi nộp nhật ký khai thác theo quy định; kiểm tra, đối chiếu thông tin trong nhật ký khai thác đảm bảo phù hợp với dữ liệu giám sát tàu cá. Thực hiện thường xuyên đến ngày 30/4/2023.
Về xác nhận, chứng nhận và truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác: Thực hiện xác nhận, chứng nhận và truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác trong nước theo quy định. Đảm bảo hồ sơ xác nhận, chứng nhận nguồn gốc nguyên liệu thuỷ sản đầy đủ, lưu trữ có hệ thống, dễ truy cập, đáp ứng được yêu cầu về truy xuất nguồn gốc theo chuỗi từ khâu kiểm soát tàu cá ra vào cảng, giám sát sản lượng qua cảng, thẩm định dữ liệu với cơ sở dữ liệu tàu cá, dữ liệu giám sát hành trình, danh sách tàu cá IUU, đến hồ sơ kiểm soát tại các doanh nghiệp xuất khẩu; đảm bảo tính hợp pháp của các sản phẩm được xác nhận, chứng nhận xuất sang thị trường EU và các thị trường khác có yêu cầu truy xuất được nguồn gốc nguyên liệu thủy sản khai thác
Tổ chức kiểm tra các doanh nghiệp xuất khẩu đi châu Âu trên địa bàn tỉnh về nguồn gốc nguyên liệu thủy sản từ khai thác của các doanh nghiệp trên địa bàn phải khớp với hồ sơ theo dõi nguyên liệu từ khai thác của các cơ quan quản lý,.. Thực hiện thường xuyên đến ngày 30/4/2023.
Xử lý vi phạm hành chính tàu cá khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài: Khẩn trương kiểm tra, xác minh tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài từ năm 2020 đến 2022 tiến hành xử lý hoặc đề xuất cấp có thẩm quyền xử lý theo quy định của pháp luật; xác minh các tàu cá bị cảnh báo vượt ranh giới cho phép trên biển từ năm 2021 đến nay, hoàn chỉnh hồ sơ, tiến hành xử lý hoặc đề xuất cấp có thẩm quyền xử lý theo quy định.
Đồng thời, khẩn trương xác minh nguồn kinh tế, tài sản, thông tin về tài khoản cá nhân tại các tổ chức tín dụng/ngân hàng của các chủ tàu đã có Quyết định xử lý vi phạm hành chính nhưng cố tình chây ỳ không chịu nộp phạt, tham mưu cho UBND tỉnh chỉ đạo thi hành nghiêm các quyết định xử phạt vi phạm hành chính đã ban hành, tổ chức cưỡng chế xử phạt một số trường hợp điển hình; công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng để giáo dục, răn đe.
Xử phạt các trường hợp vi phạm khai thác IUU và xử lý các tàu cá mất kết nối trên 10 ngày: Tổ chức các đợt cao điểm tuần tra, kiểm tra, kiểm soát và xử phạt 100% hành vi khai thác IUU theo quy định; tập trung điều tra, xử lý, xử phạt nghiêm các hành vi tàu cá mất tín hiệu kết nối thiết bị VMS trên 10 ngày trong quá trình hoạt động trên biển và các hành vi cố tình tắt thiết bị VMS khi tàu cá ở gần khu vực giáp ranh giữa vùng biển Việt Nam và các nước khác. Bên cạnh đó, thường xuyên tổ chức thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các cảng cá chỉ định, các đơn vị cung cấp thiết bị VMS các doanh nghiệp và tổ chức, cá nhân có liên quan về thực thi nhiệm vụ chống khai thác IUU. Thực hiện thường xuyên đến ngày 30/4/2023.
Thanh Thủy