Ngay sau khi Ủy ban Châu Âu (EU) ra cảnh báo “thẻ vàng” đối với sản phẩm thủy sản khai thác của Việt Nam xuất khẩu sang thị trường EU, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các Bộ, ngành địa phương đã vào cuộc quyết liệt. Tỉnh Quảng Ngãi đã kịp thời chỉ đạo các sở, ngành và địa phương triển khai các nhiệm vụ, giải pháp cấp bách về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU, cụ thể: Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Văn bản số 4347-CV/TU ngày 09/4/2020 về việc tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, phòng chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định.
Bên cạnh đó, UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 76/KH-UBND ngày 16/6/2020 về thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (khai thác IUU) trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi năm 2020; Quyết định số 724/QĐ-UBND ngày 21/5/2021 về kiện toàn Ban Chỉ đạo về chống khai thác IUU,...
Theo đó, các sở, ban, ngành và các địa phương ven biển đã xây dựng kế hoạch và triển khai thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp chống khai thác IUU theo chỉ đạo của Ban Thường vụ Tỉnh ủy và UBND tỉnh.
Trên địa bàn tỉnh, số tàu cá vi phạm khai thác hải sản ở vùng biển nước ngoài trong năm 2020 được các lực lượng chức năng phát hiện 01 vụ/01 tàu cá/16 ngư dân vi phạm vùng biển Malaysia để khai thác hải sản trái phép. Qua điều tra, xác minh đã xử phạt chủ tàu cá số tiền 927.500.000 đồng, tước quyền sử dụng bằng thuyền trưởng 09 tháng về các hành vi: khai thác thủy sản tại vùng biển quốc gia, vùng lãnh thổ khác mà không có giấy phép; không duy trì hoạt động thiết bị giám sát hành trình trong quá trình hoạt động trên biển; viết số đăng ký không đúng quy định.
Việc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình trên tàu cá, đến nay đã có 2.727 chiếc đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình, đạt 81,8%. Trong đó, có 132 thiết bị lắp đặt trên tàu cá có chiều dài từ 24m trở lên; 2595 thiết bị lắp đặt trên tàu cá từ 15m đến dưới 24m. Hiện còn 604 tàu cá chưa lắp thiết bị giám sát hành trình, trong đó 41 tàu cá có chiều dài từ 24m trở lên; 563 tàu cá từ 15m đến dưới 24m nghề lưới kéo và câu cá ngừ đại dương và các nghề khác.
Công tác trực, vận hành hệ thống giám sát tàu cá đã được Chi cục Thủy sản chủ trì thực hiện để kịp thời theo dõi, xử lý các trường hợp tàu cá mất kết nối, vượt ranh giới cho phép trên biển,…
Từ năm 2020 đến nay, qua hệ thống giám sát hành trình tàu cá tại địa phương (đối với tàu cá từ 15m đến dưới 24m) đã phát hiện 432 tàu cá vượt ra khỏi sơ đồ trên phần mềm của hệ thống giám sát tàu cá và 1.284 tàu cá mất kết nối trên biển trên 10 ngày. Các cơ quan chức năng đã tiến hành làm việc, xử lý đối với 262 trường hợp.
Trong năm 2020, các cơ quan chức năng của tỉnh Quảng Ngãi đã xử phạt vi phạm hành chính 49 trường hợp/49 chủ phương tiện, thuyền trưởng/tổng số tiền 1.413.900.000 đồng theo quy định. Trong năm 2021, xử phạt vi phạm hành chính 05 trường hợp/05 chủ phương tiện, thuyền trưởng/tổng số tiền 7.500.000 đồng
Việc kiểm tra tàu cá ra, vào cảng kể từ ngày 01/01/2021 đến nay, toàn tỉnh có 05 cảng cá được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chỉ định là cảng cá đủ điều kiện xác nhận nguồn gốc thủy sản là Tịnh Kỳ, Tịnh Hòa, Lý Sơn, Mỹ Á và Sa Huỳnh; đã thành lập 04 Văn phòng đại diện kiểm soát nghề cá tại 04 cảng cá là Tịnh Kỳ, Tịnh Hòa, Mỹ Á và Sa Huỳnh. Công tác kiểm tra tàu cá ra, vào cảng và các nội dung về quản lý khai thác thủy sản theo quy định ghi, nộp báo cáo, nhật ký khai thác thủy sản; công bố cảng cá chỉ định xác nhận nguồn gốc thủy sản từ khai thác; danh sách tàu cá khai thác thủy sản bất hợp pháp.
Tình hình ngư dân và tàu cá tỉnh Quảng Ngãi vi phạm vùng biển nước ngoài để khai thác hải sản trái phép đã được kiểm soát, ngăn chặn. Công tác tuyên truyền Luật Thủy sản và chống khai thác IUU được thực hiện thường xuyên góp phần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật, hạn chế vi phạm.
Thanh Thủy