Trong cuộc họp gần đây, ông Nghiêm Xuân Cường, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh, đã chủ trì buổi báo cáo về tiến độ triển khai đề án này. Ông Cường nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tích hợp mục tiêu phát triển kinh tế thủy sản vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, đảm bảo tính khả thi và rõ ràng về quy mô, cơ cấu, và giải pháp huy động nguồn lực.
Quảng Ninh có nhiều lợi thế tự nhiên để phát triển nuôi trồng thủy sản, đặc biệt là nuôi hàu trên biển. Nơi đây sở hữu ngư trường trọng điểm của cả nước, với khả năng khai thác bền vững hàng năm khoảng 52.000 tấn. Tổng sản lượng thủy sản năm 2023 đạt 175.324 tấn, tăng 3,7% so với năm trước, trong đó sản lượng khai thác đạt 77.039 tấn và sản lượng nuôi trồng đạt 83.834 tấn. Diện tích nuôi trồng thủy sản cũng đã mở rộng đáng kể, đạt 32.092 ha vào năm 2023, tăng 11.347 ha so với năm 2018. Quảng Ninh đã chủ động sản xuất giống cho các đối tượng nuôi chủ lực như tôm, cua, cá biển, với 16 cơ sở sản xuất và kinh doanh giống thủy sản, cung ứng khoảng 3 tỷ con giống mỗi năm. Việc phát triển các cơ sở sản xuất giống không chỉ giúp giảm phụ thuộc vào nguồn giống từ bên ngoài mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc nuôi trồng thủy sản trên địa bàn tỉnh.
Ông Nguyễn Minh Sơn, Giám đốc Sở NN&PTNT Quảng Ninh, cho biết đề án sẽ giúp chấm dứt khai thác bất hợp pháp, tái tạo và phục hồi nguồn lợi thủy sản, đồng thời khai thác hiệu quả các nguồn tài nguyên trên biển. Đề án còn đóng vai trò quan trọng trong việc củng cố và phát huy lực lượng tại chỗ để phục vụ chiến lược quốc phòng an ninh trên biển.
Một ví dụ điển hình cho sự phát triển của ngành thủy sản Quảng Ninh là khu nuôi tôm công nghệ cao của ông Đặng Bá Mạnh tại thôn Đồng Cói (xã Cộng Hòa, TP Cẩm Phả) với mức đầu tư lên đến 80 tỷ đồng. Khu nuôi tôm trải rộng trên diện tích 6 ha, trong đó 4 ha là khu xử lý và dự trữ nước, và 2 ha là bể nuôi tôm. Khu nuôi được xây dựng theo ba giai đoạn, với hệ thống nhà màng tạo môi trường ổn định cho tôm phát triển tốt hơn. Nguồn nước được xử lý qua nhiều giai đoạn để đảm bảo sạch sẽ và an toàn cho việc nuôi tôm, giảm thiểu rủi ro về dịch bệnh. Hệ thống này bao gồm 12 bể nuôi, mỗi bể có diện tích từ 500 m² đến 1.000 m², cùng với 7 ao chứa nước rộng 3.000 m² mỗi ao, tương đương 6.000 m³/ao. Nhà màng giúp ổn định môi trường, ngăn ánh nắng gắt và nước mưa, từ đó ngăn tảo phát triển trong bể nuôi. Việc sử dụng bạt HDPE để lót bể nuôi cũng giúp ngăn nước thấm qua đất và hạn chế bùn đất gây ô nhiễm. Ngoài ra, hệ thống lọc nước, cung cấp oxy, và đèn chiếu sáng tự động giúp tôm phát triển khỏe mạnh và nhanh chóng.
Xác định nuôi biển đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong phát triển kinh tế biển, tỉnh Quảng Ninh đã đưa ra nhiều chính sách thu hút đầu tư trọng tâm, trọng điểm, có định hướng. Đây cũng là điều kiện cho nhiều doanh nghiệp lớn ngành thủy sản chọn Quảng Ninh là “bến đỗ” để đầu tư. Sở NN&PTNT cũng đã tích cực phối hợp với các ngành, các địa phương tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thực hiện sắp xếp và giao khu vực biển để nuôi trồng thủy sản (NTTS) theo thẩm quyền, một trong những cơ sở pháp lý quan trọng nhất trong triển khai đầu tư nuôi biển. Từ năm 2023, Sở NN&PTNT đã cùng với 20 doanh nghiệp lớn có nhu cầu đầu tư nuôi biển tập trung rà soát xây dựng phương án giao khu vực biển, ưu tiên thành lập các hợp tác xã, tổ hợp tác xã tại các khu vực có khả năng thuận lợi nhất cho nuôi trồng, thu hoạch, chế biến thủy sản để thu hút người dân có hộ khẩu thường trú trên địa bàn, có cuộc sống dựa vào khai thác, NTTS để đầu tư, sản xuất kinh doanh thủy sản; thu hút các nhà đầu tư có năng lực tài chính, trình độ khoa học công nghệ, tổ chức sản xuất, có khả năng đứng đầu chuỗi sản xuất, làm hạt nhân dẫn dắt tại các vùng biển khai thác dự án để thu hút đầu tư.
Đến nay, Sở phối hợp với các địa phương xác định diện tích khu vực biển dự kiến thu hút đầu tư trên 14.000 ha. Trong số đó có những dự án lớn đang được các doanh nghiệp đề xuất triển khai, gồm: Dự án nuôi biển hiện đại kết hợp với trải nghiệm tại Vịnh Hạ Long, diện tích 120 ha, tổng vốn đầu tư 100 tỷ đồng; dự án nuôi biển công nghiệp hiện đại kết hơp với trải nghiệm tại khu 2 (phường Cẩm Đông và Cẩm Tây, TP Cẩm Phả) với diện tích 98 ha, vốn đầu tư 160 tỷ đồng; dự án tại Vân Đồn 120 ha tại xã Minh Châu với tổng vốn đầu tư 100 tỷ đồng, dự án nuôi hàu Thái Bình Dương và rong sụn đạt tiêu chuẩn xuất khẩu khu vực Ba Rèm Nam (huyện Hải Hà) với diện tích hơn 300 ha, tổng vốn đầu tư trên 100 tỷ đồng; dự án trại sản xuất và nuôi hải sâm tại xã Thanh Lân (huyện Cô Tô). Ngoài ra, Sở cũng phối hợp với các địa phương, đơn vị liên quan thu hút các nhà đầu tư quan tâm đối với những dự án có trong danh mục thu hút đầu tư của tỉnh.
Quảng Ninh không chỉ có lợi thế về diện tích mặt nước biển rộng, nhiều vũng, áng, mà còn ít chịu ảnh hưởng của gió bão, môi trường nước sạch sẽ. Đây là điều kiện lý tưởng cho việc nuôi cá song lồng bè tại Vân Đồn và phát triển nuôi trồng thủy sản theo hướng công nghiệp, công nghệ cao. Theo đề án “Phát triển nuôi trồng thủy sản trên biển đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”, Chính phủ đã xác định xây dựng Hải Phòng - Quảng Ninh trở thành trung tâm nuôi biển, gắn với trung tâm nghề cá lớn.
Ngoài ra, việc Quảng Ninh sở hữu nhiều hệ sinh thái biển đa dạng như rừng ngập mặn, rạn san hô, thảm cỏ biển,… cũng tạo điều kiện thuận lợi cho khai thác và bảo tồn hải sản. Với diện tích vùng biển lớn, kín gió, nhiều đảo lớn nhỏ, nước biển trong sạch, Quảng Ninh có thể phát triển nuôi trồng thủy sản một cách bền vững. Điều kiện khí hậu thuận lợi, chế độ nhật triều ổn định, biên độ thủy triều lớn cũng là những yếu tố giúp việc trao đổi nước giữa các khu vực nuôi trồng và nguồn nước mặn từ biển vào dễ dàng hơn.
Trong tương lai, Quảng Ninh sẽ tiếp tục đầu tư phát triển ngành thủy sản, không chỉ tập trung vào khai thác mà còn chú trọng vào nuôi trồng và bảo tồn. Việc xây dựng và thực hiện đề án “Phát triển bền vững kinh tế thủy sản” sẽ giúp tỉnh đạt được những mục tiêu quan trọng, biến thủy sản thành 'mỏ vàng' thực sự, đóng góp to lớn vào sự phát triển kinh tế - xã hội và an ninh quốc phòng của tỉnh.
Hải Đăng