Vẹm
Trong 9 tháng đầu năm 2020, tổng nhập khẩu vẹm của thế giới giảm 18% xuống còn hơn 200.000 tấn. Pháp và Ý là những nhà nhập khẩu vẹm lớn trên thế giới, đã ghi nhận lượng nhập khẩu ít hơn 10.000 tấn từ tháng 1 đến tháng 9 năm 2020 so với cùng kỳ năm 2019. Vấn đề chính đối với thị trường vẹm là sự ngừng hoạt động do ảnh hưởng của COVID-19 ở các nước Châu Âu kéo dài trong nhiều tháng. Tiêu thụ Vẹm ở Pháp năm 2020 thấp hơn 5% so với năm trước.
Vẹm tươi rất khó làm sạch tại nhà nên người tiêu dùng không lựa chọn việc mua các loại sản phẩm này về chế biến tại nhà. Về nguyên tắc, vẹm là một sản phẩm lý tưởng cho bữa ăn sẵn. Tây Ban Nha đã giảm sản lượng vẹm vào năm 2020, do các hạn chế tại các thị trường liên quan đến COVID-19. Chile vẫn là nhà xuất khẩu vẹm hàng đầu, đang cố gắng tăng lượng hàng xuất khẩu của mình ra thị trường thế giới. Hầu hết các chuyến hàng này được chuyển đến Tây Ban Nha là nơi mà vẹm sẽ được chế biến. Thực tế Tây Ban Nha có một nền công nghiệp chế biến vẹm rất phát triển. Các sản phẩm của ngành chế biến vẹm đã được hưởng lợi từ sự thay đổi trong cách tiêu dùng, ưu tiên tiếp thị bán lẻ các sản phẩm vẹm đóng hộp. Được hỗ trợ bởi nhu cầu tốt của lĩnh vực bán lẻ và lĩnh vực giao hàng tận nhà, ngành công nghiệp chế biến vẹm của Tây Ban Nha đã tăng trưởng trong năm 2020. Nhập khẩu vẹm vào Tây Ban Nha đã tăng từ 14.600 tấn trong 9 tháng đầu năm 2019 lên 15.740 tấn trong cùng kỳ năm 2020. Các nhà sản xuất vẹm khác ở châu Âu (như Pháp, Hà Lan và Ý) có thể học hỏi kinh nghiệm này của Tây Ban Nha, đa dạng hóa các sản phẩm vẹm (không chỉ giới hạn ở mặt hàng tươi sống) mà sản xuất các sản phẩm ăn sẵn và các sản phẩm đóng hộp.
Trong những ngày đầu tiên của năm 2021, các chuyến hàng nhuyễn thể hai mảnh vỏ tươi sống vận chuyển từ Scotland đến Pháp đã bị ảnh hưởng bởi các quy tắc mới sau Brexit. Các lô hàng được báo cáo là đã bị mắc kẹt tại các văn phòng hải quan, dẫn đến việc sản phẩm bị tổn thất hoặc xuống cấp.
Hàu
Sản xuất và thương mại hàu thậm chí còn bị ảnh hưởng nhiều hơn vẹm bởi đại dịch COVID-19. Các nhà hàng ở Pháp đã đóng cửa vào tháng 10 năm 2020 và vẫn đóng cửa cho đến giữa tháng 2 năm 2021. Đây rõ ràng là một tin xấu đối với các sản phẩm thủy sản phục vụ lễ hội (đặc biệt là sản phẩm hàu). Tại Pháp, lượng mua hàu của người tiêu dùng đã giảm 7,6% trong năm 2020. Do nhu cầu trong nước thấp, các nhà sản xuất hàu của Pháp đã giảm sản lượng của họ, và hoạt động xuất khẩu theo đó cũng bị ảnh hưởng. Vì vậy, Pháp đã đánh mất vị trí truyền thống là nước xuất khẩu hàu hàng đầu thế giới (Trung Quốc vượt lên, trở thành. nước xuất khẩu hàu hàng đầu thế giới). Trong 9 tháng đầu năm 2020, xuất khẩu giảm 27% so với cùng kỳ năm 2019. Ngoài các vấn đề liên quan đến COVID-19, các vấn đề về dịch bệnh đối với hàu cũng đã ảnh hưởng đến kết quả sản xuất, kinh doanh của Pháp.
Ngao
Thương mại ngao trên thế giới ít bị ảnh hưởng bởi sự bùng phát dịch bệnh COVID-19. Việc kinh doanh đối tượng thủy sản này tập trung chủ yếu ở châu Á và các thị trường chính là Nhật Bản và Hàn Quốc, đã kiểm soát được virus. Kết quả là, thương mại chỉ giảm 8% trong 9 tháng đầu năm 2020. Trung Quốc tiếp tục là nước xuất khẩu ngao chính, với lượng xuất khẩu giảm trong năm 2020. Ở Nam Âu, ngao chủ yếu được tiêu thụ trong các nhà hàng, do đó việc đóng cửa bởi COVID-19 đã ảnh hưởng đến doanh số bán ngao ở Nam Âu.
Sò điệp
Tương tự như tất cả các sản phẩm nhuyễn thể hai mảnh vỏ khác, sản xuất và kinh doanh sò điệp chịu ảnh hưởng của tình hình thị trường ảm đạm do tác động của COVID-19. Giao dịch sụt giảm 12%. Trung Quốc là quốc gia xuất nhập khẩu chính của sò điệp, cho biết buôn bán sản phẩm này đã giảm đáng kể. Peru, là nhà cung cấp sò điệp đứng thứ hai trên thị trường thế giới, cũng ghi nhận ít sản phẩm xuất khẩu hơn. Năm 2020, giá sò điệp nhập khẩu tại thị trường Pháp giảm 17% so với năm 2019. Năm 2019 giá sò điệp đông lạnh là 15,00 USD/kg đã giảm xuống còn 12,50 USD/kg vào năm 2020. Đối với sò điệp sống, mức giảm cụ thể là 20,00 USD/kg xuống 19,00 USD/kg.
Triển vọng kém
Sau nhiều năm mở rộng tiêu thụ nhuyễn thể hai mảnh vỏ, năm 2020 đã chứng kiến sự sụt giảm trên tất cả các thị trường và tất cả các loài hai mảnh vỏ. Có khả năng tình hình sẽ ổn định trong năm 2021, với điều kiện chương trình vắc xin chống lại dịch bệnh COVID-19 sẽ giúp bình thường hóa và mở cửa trở lại các nhà hàng, đặc biệt là ở châu Âu, nơi chủ yếu diễn ra việc tiêu thụ nhóm thủy sản hai mảnh vỏ. Giá dự kiến sẽ phục hồi từ mức thấp hiện tại kéo dài trong suốt cả năm 2021.
Cuộc khủng hoảng COVID-19 đã chỉ ra rằng các nhà sản xuất và kinh doanh nhuyễn thể hai mảnh vỏ phải sửa đổi ý tưởng kinh doanh của mình và đầu tư vào sản phẩm giá trị gia tăng, điều này sẽ đồng nghĩa với việc tăng cường sản phẩm giá trị gia tăng (thay vì chỉ cung cấp một nửa kệ toàn hàng đông lạnh).
Ví dụ sáng giá của Tây Ban Nha đã cho thấy: Hoàn toàn có thể sản xuất một bữa ăn sẵn ngon lành, bày bán trong các siêu thị hoặc thông qua các dịch vụ giao hàng tận nhà.
Ngọc Thúy (theo FAO)