Biến đổi khí hậu đã và đang làm gia tăng tần suất và cường độ của các hiện tượng thời tiết cực đoan như bão, mưa lớn, và lũ lụt. Những hiện tượng này không chỉ ảnh hưởng đến đời sống người dân mà còn gây thiệt hại nghiêm trọng cho ngành nuôi trồng thủy sản, đặc biệt là tại các tỉnh phía Bắc. Theo dự báo từ các cơ quan khí tượng, mùa mưa bão năm nay có thể diễn biến phức tạp với các cơn bão mạnh và hiện tượng thời tiết cực đoan khó lường. Điều này đặt ra thách thức lớn cho việc bảo vệ diện tích nuôi trồng thủy sản, yêu cầu người dân và các cơ quan chức năng phải có kế hoạch ứng phó toàn diện và kịp thời.
Bắc Ninh, với hệ thống sông ngòi phong phú, là một trong những địa phương có diện tích nuôi trồng thủy sản lớn. Để đối phó với mùa mưa bão, chính quyền địa phương đã phối hợp với các phòng ban chuyên môn hướng dẫn người dân thực hiện nhiều biện pháp bảo vệ cụ thể.
Trước hết, các hộ nuôi cá lồng trên sông được khuyến cáo gia cố hệ thống dây chằng, phao nổi, và các thiết bị cố định khác để đảm bảo lồng cá không bị cuốn trôi hay hư hỏng khi bão đến. Việc dự trữ thức ăn, thuốc, hóa chất, và các vật dụng cần thiết cũng được khuyến khích để đảm bảo nguồn cung cấp liên tục trong trường hợp vận chuyển bị gián đoạn do mưa bão.
Ngoài ra, để phòng ngừa các bệnh lý phổ biến trong mùa mưa, như bệnh về ký sinh trùng và bệnh đường ruột ở cá, người dân cần thường xuyên vệ sinh lồng cá, duy trì môi trường sạch sẽ và thông thoáng. Các biện pháp này không chỉ giúp tăng cường sức đề kháng cho cá mà còn giảm nguy cơ bùng phát dịch bệnh, bảo vệ tài sản và nguồn thu nhập của người nuôi.
Thái Bình, với diện tích nuôi trồng thủy sản lên tới 15.665 ha, địa phương đã xây dựng một loạt các phương án để bảo vệ ngành thủy sản trước những thách thức của mùa mưa bão. Đặc biệt, huyện Thái Thụy, với 4.216 ha diện tích nuôi trồng thủy sản, đã triển khai nhiều biện pháp để bảo đảm an toàn cho các ao, đầm nuôi. Trước hết, chính quyền địa phương đã xây dựng phương án phòng, chống ngập úng cho các khu vực nuôi trồng, bao gồm việc kiểm tra và gia cố bờ ao, lắp đặt lưới chắn quanh bờ ao để ngăn thủy sản thoát ra ngoài trong trường hợp mưa lớn và nước tràn. Việc tháo bớt nước trong ao trước các đợt mưa lớn cũng được thực hiện để giảm áp lực nước, tránh tình trạng bờ ao bị vỡ.
Bên cạnh đó, để phòng chống dịch bệnh trong mùa mưa bão, người nuôi được hướng dẫn sử dụng vôi và các chế phẩm sinh học để ngăn ngừa bệnh tật cho tôm, cá, cua. Việc vệ sinh môi trường xung quanh ao nuôi cũng rất quan trọng, giúp giảm nguy cơ phát sinh dịch bệnh do điều kiện thời tiết ẩm ướt.
Khi có dự báo bão, người dân được khuyến cáo khẩn trương thu hoạch các loài thủy sản đã đạt kích cỡ thương phẩm để giảm thiểu thiệt hại do bão gây ra. Trong trường hợp không thể thu hoạch kịp thời, cần giảm hoặc dừng việc cho ăn để tránh làm ô nhiễm môi trường nước khi bão đến. Sau bão, việc bổ sung khoáng chất và men tiêu hóa cho cá là cần thiết để giúp chúng phục hồi sức khỏe.
Một tỉnh miền núi với nhiều sông suối là Hòa Bình cũng đối mặt với thách thức từ mùa mưa bão, đặc biệt là khi các hiện tượng thời tiết cực đoan ngày càng trở nên phổ biến. Chính quyền tỉnh đã đưa ra nhiều biện pháp cụ thể để bảo vệ ngành thủy sản. Các hộ nuôi cá lồng trên sông ở Hòa Bình được yêu cầu kiểm tra và gia cố hệ thống dây néo, phao lồng, và di chuyển lồng cá vào nơi an toàn khi có mưa to, gió lớn. Ngoài ra, việc kiểm tra và tu bổ bờ ao, hệ thống xả tràn cũng được chú trọng để đảm bảo dòng chảy thông suốt, ngăn ngừa tình trạng ngập úng và thiệt hại cho ao nuôi.
Chi cục Thủy sản tỉnh cũng khuyến cáo người dân nên tiến hành thu hoạch khi cá nuôi đạt kích cỡ thương phẩm và chuẩn bị các dụng cụ cần thiết để đối phó với tình huống khẩn cấp. Việc chuẩn bị lưới, đăng chắn, và cọc tre để cắm khi nước tràn hoặc vỡ bờ cũng được khuyến khích nhằm giảm thiểu nguy cơ thất thoát thủy sản nuôi.
Ngoài các tỉnh trên, Quảng Ninh và Hải Phòng cũng là những địa phương có diện tích nuôi trồng thủy sản lớn, đối mặt với thách thức từ mùa mưa bão.
Tại Quảng Ninh, một tỉnh ven biển với hệ thống đầm phá và khu nuôi trồng thủy sản rộng lớn, chính quyền đã chỉ đạo người dân tập trung gia cố các hệ thống lồng bè và bờ bao. Việc di chuyển các lồng cá về khu vực an toàn hơn trước khi bão đến cũng được đặc biệt chú trọng. Để bảo vệ tôm cá khỏi dịch bệnh trong mùa mưa, các hộ nuôi được hướng dẫn tăng cường sử dụng chế phẩm sinh học và thường xuyên kiểm tra chất lượng nước.
Hải Phòng, một trung tâm kinh tế lớn của miền Bắc, cũng đối mặt với nguy cơ thiệt hại lớn cho ngành thủy sản trong mùa mưa bão. Chính quyền thành phố đã triển khai các biện pháp bảo vệ thủy sản, bao gồm việc tổ chức các lớp tập huấn về phòng chống thiên tai cho người dân, đồng thời khuyến khích thu hoạch sớm để tránh thiệt hại lớn khi bão đến. Việc kiểm tra và gia cố các ao nuôi, lồng bè, và bờ bao cũng được thực hiện đồng bộ.
Bảo vệ thủy sản trong mùa mưa bão là một thách thức lớn đối với người nuôi trồng thủy sản tại các tỉnh phía Bắc Việt Nam. Tuy nhiên, với sự hướng dẫn và hỗ trợ từ các cơ quan chức năng, cùng với ý thức và sự chủ động của người dân, nhiều biện pháp đã được triển khai để giảm thiểu thiệt hại và bảo vệ an toàn cho ngành thủy sản.
Từ việc gia cố lồng bè, bờ ao, đến dự trữ thức ăn và thuốc phòng bệnh, các địa phương đã và đang nỗ lực không ngừng để đảm bảo rằng dù thiên tai có xảy ra, ngành thủy sản vẫn có thể tiếp tục phát triển bền vững. Những biện pháp này không chỉ giúp bảo vệ tài sản của người dân mà còn đóng góp vào việc duy trì nguồn cung thủy sản ổn định cho thị trường, góp phần đảm bảo an ninh lương thực và thu nhập cho hàng ngàn hộ gia đình phụ thuộc vào nghề nuôi trồng thủy sản.
Hải Đăng