Những ngày đầu tháng 10/2024, Chi cục Thủy sản TP. Đà Nẵng đã phối hợp cùng các lực lượng tổ chức các đợt tuần tra, kiểm tra, kiểm soát và xử lý hành vi vi phạm trong lĩnh vực thủy sản liên quan hoạt động chống khai thác IUU.
Từ giữa tháng 9, vùng biển TP. Đà Nẵng có khả năng bị ảnh hưởng bởi thời tiết cực đoan như giông, áp thấp nhiệt đới, tuy nhiên đây cũng là khoảng thời gian khá thuận lợi để hoạt động khai thác thủy sản. Số lượng tàu cá tại địa phương, ngoại tỉnh hoạt động khai thác thủy sản ở vùng biển ven bờ, vùng lộng có khả năng tăng vào tháng 10. Theo đó, thành phố đã tổ chức các đợt tuần tra, kiểm soát để ngăn chặn, xử lý các hành vi khai thác IUU, tháo gỡ thẻ vàng của Ủy ban châu Âu; tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức trách nhiệm của cộng đồng dân cư, chủ các phương tiện tàu cá chấp hành đúng quy định của pháp luật trong công tác khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản.
Chi cục Thủy sản TP. Đà Nẵng cũng cho biết, trong quá trình tuần tra, đối với các hành vi không hợp tác, không xuất trình giấy tờ liên quan hoặc không thực hiện theo các yêu cầu của lực lượng tuần tra, kiểm soát thì sẽ thông báo đến Đồn Biên phòng, lực lượng thực thi có liên quan và chính quyền địa phương để phối hợp xử lý. Đối với hành vi không có, không mang theo hồ sơ tàu cá, không giấy tờ tùy thân, đoàn tuần tra sẽ xem xét phối hợp với các lực lượng chức năng, yêu cầu áp giải người và phương tiện về trạm, đồn biên phòng gần nhất để xử lý… TP. Đà Nẵng chưa phát hiện các trường hợp vi phạm nghiêm trọng khai thác IUU. Hiện tại, tổng số tàu cá có chiều dài từ 6m trở lên là 1.548 tàu cá. Trong đó, 1.159 tàu cá đã đăng ký và đã cập nhật đầy đủ dữ liệu đăng ký vào Cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia. Hiện nay, 585/594 tàu cá Đà Nẵng có chiều dài từ 15m trở lên đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình.
Theo Báo cáo của UBND TP. Đà Nẵng, từ ngày 20/6 (sau buổi việc với Đoàn công tác Bộ NN&PTNT) đến nay đã rà soát, kiểm tra xử lý xong 667 tàu cá. Cụ thể, 520 tàu cá đã được cấp các loại giấy tờ (gồm 273 tàu cá đã được cấp các giấy tờ và đủ điều kiện hoạt động khai thác; đã xóa đăng ký tàu cá cho 247 tàu cá). Kiểm tra xử lý 147 tàu cá. Hiện nay các đơn vị đang khẩn trương tập trung tối đa nguồn lực thực hiện cấp các loại giấy tờ cho 504 tàu cá còn lại không đủ điều kiện hoạt động khai thác thủy sản.
Quản lý tàu cá, không để phát sinh tàu cá "3 không"
Để đảm bảo hoàn thành, xử lý dứt điểm tàu cá "3 không" UBND thành phố Đà Nẵng đã chỉ đạo Sở NN&PTNT hằng tuần tổng hợp danh sách tàu cá để theo dõi, kiểm soát, xử lý; vận động, hỗ trợ các chủ tàu cá của địa phương khẩn trương thực hiện các thủ tục cấp các loại giấy tờ cho tàu cá. Đồng thời phân công cụ thể cán bộ, đảng viên cấp cơ sở phụ trách theo dõi, giám sát từng nhóm tàu cá của địa phương không đủ điều kiện hoạt động khai thác thủy sản; ngăn chặn kịp thời các tàu cá có biểu hiện nghi vấn tổ chức đi khai thác hải sản và xử lý nghiêm các trường hợp tàu cá cố tình đi hoạt động khai thác khi chưa có đầy đủ giấy tờ theo quy định.
Lực lượng chức năng đã tổ chức thực hiện giám sát sản lượng đối với 100% tàu cá; 100% tàu cá cập cảng bốc dở thuỷ sản chấp hành nộp nhật ký khai thác thủy sản, nhật ký thu mua chuyển tải cho Ban Quản lý Âu thuyền và cảng cá Thọ Quang theo quy định trước khi bốc dỡ thủy sản. Trong tháng 9, Đoàn kiểm tra liên ngành của thành phố Đà Nẵng đã thực hiện kiểm tra về hồ sơ cấp xác nhận, chứng nhận nguồn gốc hải sản tại các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp liên quan, đến nay chưa phát hiện các trường hợp hợp thức hóa hồ sơ cho các lô hàng xuất khẩu sang thị trường châu Âu.
Về thực thi pháp luật, từ tháng 10/2023 đến 10/9, lực lượng chức năng Thành phố đã phát hiện, xác minh 404 tàu cá có dấu hiệu vi phạm. Trong đó, có 20 tàu cá đã lập hồ sơ xử lý vi phạm hành chính. Đến nay tại thành phố Đà Nẵng chưa phát hiện các trường hợp vi phạm nghiêm trọng khai thác IUU (chưa có tàu cá của Thành phố vi phạm vùng biển nước ngoài bị bắt giữ, xử lý; gửi, vận chuyển thiết bị VMS; môi giới, móc nối, vi phạm khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài).
Để triển khai có hiệu quả công tác chống khai thác IUU, chuẩn bị làm việc với Thanh tra của EC lần thứ 5, TP. Đà Nẵng sẽ tiếp tục đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền để nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật, không vi phạm khai thác IUU; kịp thời phát hiện từ sớm, từ xa, ngăn chặn ngay từ trong bờ tàu cá và ngư dân cố ý vi phạm khai thác IUU; tập trung quản lý chặt chẽ không để phát sinh tàu cá không đăng ký, không có giấy phép khai thác thủy sản, không đăng kiểm.
Cùng với đó, tập trung nguồn lực trực tiếp hướng dẫn, hỗ trợ chủ tàu thực hiện thủ tục cấp các loại giấy tờ cho tàu cá. Tập trung hoàn thành trong thời gian sớm nhất việc cấp các loại giấy tờ (đăng ký, đăng kiểm, giấy phép khai thác) cho 100% tàu cá còn hoạt động và có đầy đủ giấy tờ. Tiếp tục tập trung cao điểm kiểm tra, kiểm soát 100% tàu cá xuất, nhập bến; đảm bảo 100% tàu cá ra vào cảng phải có đầy đủ giấy tờ, có lắp đặt thiết bị VMS; xử phạt 100% các trường hợp vi phạm khai thác IUU.
Mặt khác, tổ chức đợt cao điểm công tác thực thi pháp luật, tuần tra, kiểm tra, kiểm soát trên các vùng biển và xử phạt nghiêm các hành vi khai thác IUU theo quy định để đảm bảo tính răn đe, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật thủy sản của ngư dân.
Ngọc Thúy - FICen