Có khả năng Đoàn Thanh tra EC sẽ đến kiểm tra tại Khánh Hòa. Do đó, các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương ven biển đều ra sức tập trung quản lý đội tàu (nhất là những tàu cá có nguy cơ cao vi phạm IUU); tiến hành xử lý nghiêm tàu cá vi phạm các quy định liên quan đến việc lắp đặt hệ thống giám sát hành trình tàu cá (VMS).
Xử lý nghiêm tàu cá vi phạm VMS
Toàn tỉnh có 3.177 tàu cá, trong đó 650 tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên thuộc diện bắt buộc lắp đặt hệ thống giám sát hành trình tàu cá (VMS). Đến nay, Khánh Hòa là một trong những địa phương đi đầu cả nước về thực hiện việc lắp đặt hệ thống VMS, với 648 tàu đã lắp đặt. 2 tàu còn lại không lắp đặt, trong đó 1 tàu do đang nằm bờ chờ bán, 1 tàu không hoạt động do chủ tàu đi khỏi địa phương từ lâu.
Tuy nhiên, theo báo cáo của Ban Chỉ đạo IUU tỉnh, công tác quản lý đội tàu cá trên địa bàn tỉnh vẫn còn một số vấn đề tồn tại liên quan đến việc duy trì kết nối hệ thống VMS. Tính đến cuối tháng 7-2024, toàn tỉnh có 186 tàu cá ngừng dịch vụ kết nối hệ thống VMS, gồm 18 tàu ở huyện Vạn Ninh, 21 tàu ở TP. Cam Ranh, 17 tàu ở thị xã Ninh Hòa và 130 tàu ở TP. Nha Trang. Ngoài ra, trong quá trình hoạt động trên biển, toàn tỉnh ghi nhận 133 lượt tàu cá mất kết nối hệ thống VMS, một phần nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do lỗi thiết bị, đường truyền… Việc xác minh, xử lý dứt điểm tình trạng tàu cá mất kết nối hệ thống VMS gặp khó khăn bởi giữa đơn vị cung cấp thiết bị và cơ quan chức năng chưa có cơ chế phối hợp chung trong kiểm tra, xác nhận nguyên nhân tàu cá mất kết nối.
Liên quan đến vấn đề này, thông báo kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang tại cuộc họp triển khai các giải pháp khắc phục các tồn tại, hạn chế của hệ thống VMS đã nhấn mạnh: Để thực hiện mục tiêu gỡ cảnh báo “Thẻ vàng” của EC trong năm 2024, một trong những nhiệm vụ trọng tâm đến cuối năm 2024 là phải tiếp tục hoàn thiện, quản lý, vận hành hệ thống VMS thông suốt, hiệu quả từ Trung ương tới địa phương. Đối với các địa phương ven biển, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang yêu cầu: Trước ngày 31-8, rà soát, trang bị bổ sung trang thiết bị kỹ thuật hạ tầng công nghệ thông tin phục vụ vận hành hệ thống VMS tại cơ quan quản lý thủy sản, cảng cá tại địa phương; thành lập Tổ công tác liên ngành vận hành hệ thống VMS theo dõi, phát hiện, tiếp nhận và xác minh thông tin, xử lý và cập nhật kết quả xử lý các tàu cá vi phạm quy định pháp luật về hệ thống VMS tại địa phương. Bên cạnh đó, tăng cường kiểm tra, kiểm soát tình trạng kết nối hệ thống VMS của tàu cá qua các đồn, trạm biên phòng, trên các vùng biển và xử lý nghiêm các tàu cá vi phạm.
Quản lý, giám sát chặt chẽ đội tàu
Bên cạnh những khó khăn liên quan đến lắp đặt, duy trì kết nối thiết bị VMS, công tác quản lý đội tàu cá của tỉnh vẫn còn một số khó khăn như: Còn 55 tàu cá hết hạn hoặc chưa thực hiện thủ tục cấp giấy phép khai thác thủy sản; 122 tàu cá thường xuyên chuyển ngư trường, hoạt động ngoài tỉnh; 283 tàu cá hết hạn đăng kiểm trên hệ thống dữ liệu nghề cá quốc gia (VN-Fishbase); 17 tàu cá chưa thực hiện thủ tục cấp, 49 tàu cá hết hạn giấy chứng nhận an toàn thực phẩm tàu cá. Ngoài ra, toàn tỉnh có đến 430 tàu cá “3 không” (không đăng ký, không đăng kiểm, không có giấy phép khai thác), gây nhiều khó khăn cho công tác quản lý đội tàu của tỉnh.
 |
Để tăng cường công tác quản lý đội tàu, các địa phương ven biển trong tỉnh đang tập trung thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm theo chỉ đạo của Ban Chỉ đạo IUU tỉnh. Theo đó, UBND các huyện, thị xã, thành phố ven biển đã chỉ đạo UBND các xã, phường, thị trấn ven biển tuyên truyền, vận động các chủ tàu cá “3 không” thực hiện các thủ tục đăng ký ngay theo quy định; quản lý chặt bằng cách nắm rõ vị trí và giám sát thường xuyên đối với các tàu cá chưa lắp đặt, tạm ngưng kết nối thiết bị giám sát hành trình, hết hạn giấy phép khai thác thủy sản, hết hạn đăng kiểm, hết hạn giấy chứng nhận an toàn thực phẩm. Đồng thời, liên lạc với các chủ tàu cá hoạt động ngoài tỉnh đã ngừng dịch vụ kết nối thiết bị giám sát hành trình tàu cá quay về địa phương để theo dõi, giám sát vị trí… Ban Chỉ đạo IUU tỉnh đã kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có ý kiến chỉ đạo các đơn vị cung cấp hệ thống VMS nâng cao chất lượng thiết bị, khắc phục sự cố mất tín hiệu kết nối do lỗi thiết bị, kết nối khi tàu cá hoạt động trên biển; phối hợp với các cơ quan chức năng địa phương trong xác minh, xử lý tàu cá mất kết nối…
Ông Trần Hòa Nam - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa cho biết: Việc triển khai quyết liệt các giải pháp chống khai thác IUU sẽ giữ vững được những kết quả mà tỉnh đã quyết liệt triển khai trong suốt những năm qua. Mục tiêu là đảm bảo không phát sinh các hành vi vi phạm IUU trong thời gian tới. Qua đó, góp phần cùng cả nước gỡ cảnh báo “Thẻ vàng” IUU trong đợt Đoàn Thanh tra EC đến kiểm tra lần thứ 5 và đưa nghề cá của tỉnh phát triển bền vững trong những năm tiếp theo.
Ngọc Thúy (theo Báo Khánh Hòa điện tử)