Ngày 2/8/2024, Báo Nam Định đã mở chuyên mục “Quyết liệt chống khai thác thủy sản bất hợp pháp” phổ biến các quy định pháp luật về chống khai thác IUU; nêu gương các tập thể, cá nhân chấp hành tốt, các mô hình, cách làm hiệu quả trong phòng, chống khai thác IUU; công tác xử lý các trường hợp vi phạm khai thác, mua bán, vận chuyển trái phép thủy sản… nhằm góp phần cùng 27 tỉnh, thành phố có biển trong cả nước phòng, chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định (IUU), tháo gỡ cảnh báo “Thẻ vàng” của Ủy ban châu Âu (EU) đối với ngành Thủy sản Việt Nam.
Xuất cảnh đi khai thác thủy sản trái phép ở ngoài vùng biển Việt Nam
* Các hành vi: Không làm thủ tục xuất cảnh theo quy định; Có làm thủ tục xuất cảnh nhưng sau khi xuất cảnh đã tẩy, xóa số đăng ký tàu cá hoặc viết số đăng ký tàu cá không đúng với thông tin do cơ quan có thẩm quyền cấp để tàu cá, ngư dân khai thác thủy sản trái phép ở ngoài vùng biển Việt Nam.
* Người bị xử lý: Thuyền trưởng hoặc chủ tàu cá.
* Xử lý về: Tội vi phạm quy định về xuất cảnh (Điều 347 Bộ luật Hình sự).
* Mức phạt: Có thể bị phạt tù cao nhất đến 3 năm.
Tổ chức, môi giới cho người khác xuất cảnh, nhập cảnh để đưa tàu cá, ngư dân khai thác thủy sản trái phép ở ngoài vùng biển Việt Nam
* Các hành vi:
- Chỉ huy, phân công, điều hành không làm thủ tục xuất cảnh theo quy định hoặc có làm thủ tục xuất cảnh nhưng sau khi xuất cảnh đã tẩy, xóa số đăng ký tàu cá hoặc viết số đăng ký tàu cá không đúng với thông tin do cơ quan có thẩm quyền cấp;
- Chỉ huy, phân công, điều hành đưa tàu cá, ngư dân khai thác thủy sản trái phép ở ngoài vùng biển Việt Nam;
- Chỉ huy, phân công, điều hành sử dụng tàu cá không quốc tịch hoặc mang quốc tịch của quốc gia không phải là thành viên của tổ chức nghề cá khu vực;
- Chỉ huy, phân công, điều hành việc thay đổi, xóa bỏ nhật ký hành trình trên máy định vị vệ tinh;
- Chuẩn bị, cung cấp tàu cá; tạo các điều kiện vật chất, hậu cần như ứng tiền, lương thực, thực phẩm, cung cấp dụng cụ, ngư cụ đánh bắt thủy sản và các điều kiện khác cho ngư dân đi khai thác thủy sản trái phép ở ngoài vùng biển Việt Nam;
- Tuyển ngư dân và đưa họ đi khai thác thủy sản trái phép ở ngoài vùng biển Việt Nam;
- Thực hiện những công việc khác để đưa tàu cá và ngư dân khai thác thủy sản trái phép ở ngoài vùng biển Việt Nam;
- Làm trung gian để hỗ trợ, chuẩn bị thực hiện một hoặc nhiều hành vi nêu trên nhằm mục đích hưởng lợi ích vật chất hoặc lợi ích phi vật chất.
* Người bị xử lý: Tổ chức, cá nhân.
* Xử lý về: Tội tổ chức, môi giới cho người khác xuất cảnh, nhập cảnh trái phép (Điều 348 Bộ luật Hình sự).
* Mức phạt: Có thể bị phạt tù cao nhất đến 15 năm.
Hành vi tổ chức, môi giới cho người khác đưa tàu cá, ngư dân khai thác thủy sản ở ngoài vùng biển Việt Nam, sau đó ngư dân, thành viên tàu cá trốn đi nước ngoài hoặc ở lại nước ngoài trái phép
* Người bị xử lý: Tổ chức, cá nhân.
* Xử lý về: Tội tổ chức, môi giới cho người khác trốn đi nước ngoài hoặc ở lại nước ngoài trái phép (Điều 349 Bộ luật Hình sự).
* Mức phạt: Có thể bị phạt tù cao nhất đến 15 năm.
Hành vi chỉ đạo, sắp xếp, bố trí, điều hành ngư dân không làm thủ tục xuất cảnh theo quy định và thực hiện một hoặc nhiều hành vi khai thác thủy sản trái phép
* Người bị xử lý: Tổ chức, cá nhân.
* Xử lý về: Tội tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép và tội hủy hoại nguồn lợi thủy sản (Điều 348 và Điều 242 Bộ luật Hình sự) hoặc tội vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm (Điều 244 Bộ luật Hình sự).
* Mức phạt: Có thể bị phạt tù cao nhất đến 15 năm.
Khai thác thủy sản vi phạm quy định về bảo vệ nguồn lợi thủy sản
* Các hành vi:
- Sử dụng phương tiện, ngư cụ bị cấm quy định tại Phụ lục II ban hành kèm theo Thông tư số 01/2022/TT-BNNPTNT ngày 18/01/2022 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sửa đổi, bổ sung một số thông tư trong lĩnh vực thủy sản;
- Khai thác thuỷ sản trong khu vực cấm (khai thác thủy sản trong vườn quốc gia, khu dự trữ thiên nhiên, khu bảo tồn loài - sinh cảnh, khu bảo vệ cảnh quan, khu bảo vệ nguồn lợi thủy sản hoặc khai thác trong các khu vực khác có quy định cấm theo quy định của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền);
- Khai thác thủy sản trong khu vực cấm có thời hạn quy định, quy định tại Phụ lục III ban hành kèm theo Thông tư số 01/2022/TT-BNNPTNT ngày 18/01/2022 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sửa đổi, bổ sung một số thông tư trong lĩnh vực thủy sản;
- Khai thác loài thủy sản bị cấm khai thác thuộc Nhóm I Phụ lục II ban hành kèm theo Nghị định số 37/2024/NĐ-CP ngày 04/4/2024 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 26/2019/NĐ-CP ngày 8/3/2019 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Thủy sản. (Thủy sản thuộc Nhóm II Phụ lục II ban hành kèm theo Nghị định số 37/2024/NĐ-CP cũng được coi là loài thủy sản bị cấm khai thác nếu việc khai thác chúng không đáp ứng đủ điều kiện theo quy định);
- Phá hoại nơi cư ngụ của loài thủy sản (hành vi làm suy giảm, gây tổn hại hoặc mất đi môi trường sống, hệ sinh thái thủy sinh, khu vực thủy sản còn non tập trung sinh sống, đường di cư của loài thủy sản thuộc Danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ).
* Người bị xử lý: Tổ chức, cá nhân.
* Xử lý về: Tội hủy hoại nguồn lợi thủy sản (Điều 242 Bộ luật Hình sự).
* Mức phạt: Có thể bị phạt tù cao nhất đến 10 năm.
Ngọc Thúy – FICen