Theo báo cáo của Ủy ban nhân dân (UBND) tỉnh Trà Vinh, từ tháng 10 năm 2023 đến nay, Tỉnh ủy và UBND tỉnh đã tích cực chỉ đạo, triển khai nhiều giải pháp hiệu quả nhằm đối phó với nạn khai thác IUU, đồng thời chuẩn bị sẵn sàng cho đợt thanh tra của Ủy ban châu Âu (EC) sắp tới.
Tỉnh Trà Vinh đã phối hợp cùng các Sở, ban, ngành và địa phương để triển khai đồng bộ các biện pháp kiểm soát, giám sát hoạt động khai thác hải sản trên địa bàn tỉnh. Qua đó, công tác chống khai thác IUU đã có những chuyển biến tích cực.
Về quản lý tàu cá, tỉnh đã cập nhật đầy đủ thông tin đăng ký, đăng kiểm và cấp phép khai thác của các tàu lên hệ thống VNFishbase, hoàn thành 100% kế hoạch. Tỉnh cũng đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS) cho 248 tàu đang hoạt động, đạt tỷ lệ 100%. Những tàu không còn hoạt động hoặc bị hư hỏng đều được lập danh sách để theo dõi.
Tổ chức theo dõi tàu cá 24/24 giờ và lưu trữ dữ liệu giám sát. Hiện tại, tỉnh đang hỗ trợ 200 tàu lắp đặt thiết bị VMS với tổng kinh phí hơn 1,9 tỷ đồng. Từ tháng 10 năm 2023, Trà Vinh ghi nhận 146 tàu mất kết nối VMS trong hơn 6 tiếng, 2 tàu mất kết nối trên 10 ngày và 17 tàu mất kết nối trên 6 tháng. Các trường hợp này đã được kiểm tra và xử lý theo quy định.
Văn phòng đại diện Thanh tra nghề cá đã giám sát 2.584 lượt tàu rời cảng và 2.342 lượt cập cảng đúng quy định. Từ đầu năm 2024 đến nay, tổng sản lượng thủy sản khai thác tại cảng đạt 6.550 tấn, trong khi các điểm lên cá khác ghi nhận 25.617 tấn.
Hệ thống phần mềm Google Sheets và VN Fishbase được sử dụng để cập nhật dữ liệu hằng ngày. Từ tháng 4/2024, tỉnh đã triển khai phần mềm truy xuất nguồn gốc eCDT tại cảng Định An và cảng cá Láng Chim, ghi nhận 1.097 lượt tàu xuất cảng và 914 lượt cập cảng.
Từ đầu năm 2024 đến nay, tỉnh đã xử phạt 44 vụ vi phạm hành chính với tổng số tiền hơn 576 triệu đồng liên quan đến các vi phạm về kết nối VMS, không cập cảng chỉ định, không ghi chép nhật ký khai thác theo quy định và khai thác sai vùng.
Bên cạnh đó, công tác chống khai thác IUU tại Trà Vinh vẫn còn một số tồn tại, khó khăn. Vẫn còn tình trạng tàu cá hoạt động sai vùng khai thác, không cập cảng chỉ định, và nhiều tàu không tuân thủ việc ghi chép nhật ký khai thác. Việc xử lý vi phạm gặp nhiều khó khăn do ý thức chấp hành pháp luật của một số ngư dân còn hạn chế và cơ sở hạ tầng nghề cá của tỉnh chưa đáp ứng đủ yêu cầu. Bên cạnh đó, việc giám sát hải trình của tàu cá qua hệ thống VMS chưa đủ để xác minh hành vi khai thác hải sản tại thời điểm cụ thể, gây khó khăn cho công tác xử phạt.
Thời gian tới, tỉnh Trà Vinh sẽ tiến hành kiểm tra, rà soát toàn bộ đội tàu cá, xử lý nghiêm các tàu cá không đủ điều kiện tham gia khai thác và đẩy mạnh các biện pháp phòng chống khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài. Đồng thời, tỉnh cũng sẽ điều tra, xử phạt nghiêm tất cả các trường hợp vi phạm, nhằm đảm bảo thực hiện hiệu quả công tác chống khai thác IUU trên địa bàn.
Phát biểu tại buổi làm việc, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT Phùng Đức Tiến đánh giá cao Tỉnh ủy Trà Vinh trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện chính sách, pháp luật; giám sát tàu cá và quản lý nhà nước, giúp giảm số vụ vi phạm. Đồng thời chỉ ra một số báo cáo vẫn chưa sát với tình hình thực tế, đặc biệt trong việc kiểm soát vi phạm IUU và quản lý tàu cá.
Phát biểu chỉ đạo buổi làm việc, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT thôn Phùng Đức Tiến đánh giá cao Tỉnh ủy Trà Vinh trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện chính sách, pháp luật; giám sát tàu cá và quản lý nhà nước, giúp giảm số vụ vi phạm. Đồng thời chỉ ra một số báo cáo vẫn chưa sát với tình hình thực tế, đặc biệt trong việc kiểm soát vi phạm IUU và quản lý tàu cá.
Thứ trưởng nhấn mạnh, gỡ “Thẻ vàng” là một trong những vấn đề luôn nhận được sự quan tâm của Chính phủ. Tuy nhiên, để đạt được kết quả tốt, đòi hỏi các giải pháp phải được thực hiện đồng bộ; đặc biệt là phải nói thật, làm thật và có sản phẩm thật.
“Tỉnh Trà Vinh cần quản lý, giám sát chặt chẽ đội tàu, phân loại tàu cá và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm; kiểm tra, siết chặt giám sát nhật ký khai thác thủy sản, đảm bảo ghi đúng, đủ và chính xác về vùng đánh bắt, loại thủy sản, sản lượng,… nhanh chóng hoàn tất đăng ký, đăng kiểm, cập nhật số liệu tàu cá dài từ 15 mét trở lên, đảm bảo 100% tàu cá được cấp phép và lưu trữ dữ liệu quốc gia” Thứ trưởng yêu cầu.
Thứ trưởng cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc truy xuất nguồn gốc từng tàu, từ thông tin hành trình và nhật ký tàu cho đến việc tuân thủ các quy định đăng ký ra vào cảng.
Thanh Thủy