Huyện Ngọc Hiển có tổng diện tích đất lâm nghiệp khoảng 57.751 ha, trong đó diện tích có rừng hơn 35.180 ha (chiếm 61%). Với hệ sinh thái phong phú, đa dạng, khu vực rừng ngập mặn không chỉ có giá trị về đa dạng sinh học, là lá phổi xanh của thế giới, mà còn góp phần quan trọng trong phòng, chống sạt lở ven biển, mang lại giá trị kinh tế lớn nếu được khai thác đúng hướng.
Nói đến rừng ngập mặn, nguồn lợi quan trọng khác (bên cạnh các lợi ích về gỗ, mật ong và sáp ong) phải kể đến thủy sản. Với hệ thống sông, kênh rạch dày đặc, cùng với những khu bãi bồi, đầm phá trong rừng được xem là bãi đẻ cho nhiều loài thủy hải sản giúp bổ sung nguồn lợi cho biển.
Khu vực rừng ngập mặn Ngọc Hiển rất dồi dào tôm cá với nhiều loài có giá trị kinh tế cao. Tiêu biểu trong số ấy là các đối tượng thủy sản: cá mú, cá chẽm, cá dứa, cá ngát, tôm thẻ, tôm đất, tôm sú, cua, nghêu, sò huyết…
Dưới những tán đước của vùng đất ngập mặn, các thế hệ người dân đã biết kết hợp hài hoà giữa trồng rừng với nuôi tôm, cua để xây dựng cuộc sống ngày một no đủ, giàu có hơn. Nghề nuôi tôm, cua, nghêu, sò… và nhiều loài thủy hải sản khác dưới tán rừng đã phát triển nhanh chóng trong những năm gần đây chính là kết quả của quá trình nỗ lực quản lý, bảo vệ, phát triển rừng kết hợp sinh kế cho người dân.
Hiện toàn huyện Ngọc Hiển có hơn 23.000 ha mặt nước nuôi thủy sản kết hợp dưới tán rừng với 11.379 hộ nuôi. Ðặc biệt trong số này phải kể đến 19.400 ha nuôi theo loại hình sinh thái, hàng năm sản xuất được hơn 4.000 tấn tôm sinh thái đạt các chứng nhận Naturland, EU Organic, Selva Shrimp, Mangrove Shrimp, Canada Organic, ASC, BAP... Ngoài ra, còn có mô hình nuôi bán thâm canh (với 26.490 ha), nuôi tôm thâm canh (263 ha), quảng canh (6.915 ha)... cung cấp cho thị trường trên 38.000 tấn tôm, cua các loại.
Nâng cao năng suất, chất lượng nuôi trồng thủy sản nội địa giai đoạn 2021-2025
Ðể phát huy lợi thế, không ngừng nâng cao đời sống cho người dân cũng như bảo vệ và phát triển rừng, Ban Chấp hành Ðảng bộ huyện Ngọc Hiển đã ban hành Nghị quyết số 05 về “Nâng cao năng suất, chất lượng nuôi trồng thủy sản nội địa giai đoạn 2021-2025”. Theo đó, đặt ra mục tiêu: Tổng sản lượng nuôi thủy sản tăng bình quân 2,1%/năm, riêng tôm tăng bình quân 5,3% và cua 3,8%. Trong đó, nuôi tôm sinh thái (hữu cơ) mỗi năm tăng bình quân 2,1%, cua tăng 1,6%/năm; tôm nuôi bán thâm canh tăng bình quân 3,7%/năm, cua tăng bình quân 3,1%; nuôi tôm thâm canh tăng bình quân 7,9%/năm.
Chia sẻ về những định hướng phát triển trên mũi đất cuối cùng của Mũi Cà Mau, Phó Chủ tịch UBND xã Ðất Mũi cho biết, thời gian qua, nhiều mô hình kinh tế dưới tán rừng như nuôi tôm, nghêu, sò… phát triển nhanh, góp phần cải thiện đời sống nhân dân. Tuy nhiên, du lịch, đặc biệt là du lịch sinh thái, du lịch trải nghiệm sẽ là điểm đột phá cho người dân trên địa bàn xã. Hiện nay xã đang tập trung nguồn lực để khai thác tiềm năng này một cách nhanh chóng, hiệu quả và bền vững.
Tuyến đường bộ Hồ Chí Minh nối liền Ðất Mũi đã mở ra vận hội mới cho người dân vùng rừng ngập mặn Ðất Mũi. Hiện nay, tại nhiều tuyến dân cư trên địa bàn xã Ðất Mũi đã hình thành ngày một nhiều điểm du lịch cộng đồng gắn với nuôi thủy sản, giữ gìn, phát triển rừng ngập mặn.
Phó Giám đốc Vườn Quốc gia Mũi Cà Mau chia sẻ, nhiệm vụ trọng tâm của vườn là bảo vệ và phát triển rừng, phát triển hệ sinh thái dưới tán rừng bền vững nhất. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này thì phải tạo được sinh kế cho người dân dưới tán rừng, để người dân sống khoẻ từ rừng. Theo đó, đẩy mạnh phát triển du lịch sinh thái cộng đồng với nhiều sản phẩm du lịch mới lạ, hấp dẫn như du lịch xuyên rừng, dịch vụ nghỉ dưỡng, du lịch trải nghiệm… gắn với nuôi thủy sản ven biển.
Toàn tỉnh Cà Mau có tổng diện tích khu vực rừng ngập mặn trên 110.448 ha, trong đó diện tích có rừng 56.402 ha, không có rừng khoảng 54.046 ha, nằm trên địa bàn 6 huyện: Năm Căn, Phú Tân, Ngọc Hiển, Ðầm Dơi, Trần Văn Thời và U Minh. Theo quy hoạch của tỉnh Cà Mau, vùng rừng ngập mặn là khu vực phát triển nuôi tôm sinh thái kết hợp với phát triển bảo vệ rừng.
Khi rừng mang về cho người dân thu nhập cao, tự họ sẽ trở thành lực lượng quản lý, bảo vệ và phát triển rừng hiệu quả nhất. Những cánh rừng ngập mặn ngày càng được phủ xanh bởi những cây đước, sú, vẹt, bần… đã tạo nên vành đai vững chắc ngăn bão, hạn chế triều cường, phòng chống sạt lở và giảm nhẹ thiệt hại của các loại hình thiên tai khác nhau, bảo vệ người dân; Đồng thời, góp phần to lớn cải thiện sinh kế cho cộng đồng cư dân ven biển.
Ngọc Thúy (theo Báo Cà Mau)