Cục thủy sản và Kiểm ngư

Khánh Hòa và những lợi thế phát triển nuôi biển công nghệ cao

Khánh Hòa được đánh giá là địa phương có tiềm năng hàng đầu trong lĩnh vực nuôi trồng thủy sản nhờ vị trí địa lý thuận lợi, hệ sinh thái biển phong phú và nền tảng khoa học công nghệ ngày càng phát triển. Với đường bờ biển dài hơn 385 km, cùng hàng trăm vịnh, đầm phá, tỉnh sở hữu điều kiện lý tưởng để phát triển mô hình nuôi biển xa bờ theo công nghệ cao. Hiện nay, toàn tỉnh có hơn 140.000 lồng nuôi, tập trung chủ yếu ở các vùng nước sâu và sạch, tạo ra sản lượng hàng năm đạt từ 18.000 đến 20.000 tấn hải sản.

Không chỉ sở hữu điều kiện tự nhiên thuận lợi, Khánh Hòa còn là địa phương đi đầu trong việc áp dụng khoa học công nghệ vào nuôi trồng thủy sản. Nhiều doanh nghiệp trong tỉnh đã chủ động đầu tư vào hệ thống lồng nuôi hiện đại, ứng dụng trí tuệ nhân tạo để giám sát môi trường nước, tự động hóa trong cho ăn và quản lý dịch bệnh. Nhờ đó, năng suất và chất lượng sản phẩm ngày càng được nâng cao, giúp thủy sản Khánh Hòa có thể đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe của thị trường quốc tế.

Nội dung và mục tiêu của Đề án thí điểm phát triển nuôi biển công nghệ cao

Đề án thí điểm phát triển nuôi biển công nghệ cao tại Khánh Hòa hướng tới việc xây dựng vùng nuôi biển quy mô lớn, ứng dụng công nghệ tiên tiến, đảm bảo sản xuất theo hướng bền vững và có khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Theo kế hoạch, diện tích vùng nuôi thí điểm sẽ đạt 440 ha, trong đó có 240 ha thuộc vùng biển đến 3 hải lý và 200 ha thuộc vùng biển từ 3 đến 6 hải lý.

Mục tiêu đề án đặt ra sẽ đưa tổng sản lượng thủy sản nuôi biển công nghệ cao đạt trên 8.700 tấn/năm, trong đó, vùng biển đến 3 hải lý dự kiến đạt 3.600 tấn, còn vùng biển từ 3 đến 6 hải lý đạt hơn 5.100 tấn. Đặc biệt, các đối tượng nuôi chủ lực bao gồm cá chim vây vàng, cá bớp, cá chẽm và tôm hùm, vốn là những loài thủy sản có giá trị kinh tế cao, phù hợp với điều kiện môi trường biển của Khánh Hòa.

Ngoài mục tiêu nâng cao sản lượng và giá trị thủy sản, đề án cũng đặt trọng tâm vào việc bảo vệ môi trường biển, hạn chế xung đột không gian giữa các ngành kinh tế biển như du lịch, vận tải và đánh bắt thủy sản truyền thống. Đồng thời, việc phát triển nuôi biển công nghệ cao sẽ góp phần giảm áp lực lên nguồn lợi hải sản ven bờ, giúp khôi phục và bảo vệ hệ sinh thái biển.

Phát biểu tại sự kiện, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa, ông Đinh Văn Thiệu, nhấn mạnh rằng việc triển khai Đề án thí điểm phát triển nuôi biển công nghệ cao không chỉ giúp nâng cao giá trị ngành thủy sản mà còn là giải pháp quan trọng nhằm thực hiện Nghị quyết số 09-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế biển. Ông kỳ vọng đề án sẽ trở thành mô hình kiểu mẫu, mở đường cho sự phát triển mạnh mẽ của ngành nuôi trồng thủy sản trên phạm vi toàn quốc.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến đánh giá cao nỗ lực của tỉnh Khánh Hòa khi chủ động thí điểm mô hình nuôi biển công nghệ cao. Ông nhấn mạnh rằng, trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng ảnh hưởng đến nguồn lợi thủy sản, việc ứng dụng công nghệ hiện đại vào nuôi biển là hướng đi tất yếu, giúp ngành thủy sản Việt Nam không chỉ đảm bảo an ninh lương thực mà còn nâng cao vị thế trên thị trường quốc tế. Thứ trưởng cũng đề nghị Khánh Hòa tập trung hoàn thiện cơ chế chính sách, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đầu tư khoa học công nghệ, con giống, thức ăn và phòng chống dịch bệnh hiệu quả. Đồng thời phát triển công nghiệp hỗ trợ, đầu tư hạ tầng và tổ chức sản xuất theo chuỗi giá trị, từ đó xây dựng thương hiệu sản phẩm nuôi trồng thủy sản có giá trị.

Ngoài ra, đại diện các doanh nghiệp và hiệp hội thủy sản cũng bày tỏ sự quan tâm đến chính sách hỗ trợ từ phía chính quyền địa phương nhằm khuyến khích đầu tư vào lĩnh vực này. Nhiều ý kiến cho rằng, để nuôi biển công nghệ cao phát triển bền vững, cần có cơ chế đặc thù về tín dụng, hỗ trợ đào tạo nhân lực cũng như tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp tiếp cận đất đai, mặt nước.

Kỳ vọng về tương lai của ngành nuôi biển công nghệ cao Khánh Hòa

Để đạt được những mục tiêu này, đề án tập trung vào việc ứng dụng công nghệ hiện đại vào tất cả các khâu, từ sản xuất giống, nuôi thương phẩm, quan trắc môi trường, đến bảo quản, chế biến và tiêu thụ sản phẩm. Một trong những điểm nhấn đáng chú ý là việc sử dụng lồng tròn và lồng vuông làm từ vật liệu HDPE - loại nhựa chịu lực cao, có khả năng chống chịu sóng gió và bão lớn. Hệ thống quan trắc môi trường tự động, camera giám sát dưới nước, và các thiết bị công nghệ 4.0 khác cũng được triển khai nhằm đảm bảo quá trình nuôi trồng được kiểm soát chặt chẽ, giảm thiểu rủi ro và nâng cao hiệu quả kinh tế. Ngoài ra, việc sử dụng robot và trí tuệ nhân tạo trong cho ăn và phát hiện bệnh tật cũng sẽ được triển khai, nhằm giảm thiểu rủi ro dịch bệnh và tối ưu hóa chi phí sản xuất. Đề án còn chú trọng đến việc phát triển giống thủy sản chất lượng cao, phòng chống dịch bệnh và xây dựng chuỗi dịch vụ hậu cần đồng bộ.

Trước khi chính thức công bố, mô hình nuôi biển công nghệ cao đã được thử nghiệm tại xã Cam Lập, thành phố Cam Ranh từ tháng 7/2022. Với sự hỗ trợ ban đầu của Quỹ Thiện Tâm, 10 hộ dân tiên phong đã được trang bị 16 lồng tròn HDPE để nuôi cá biển như cá bớp, cá mú và 12 ô lồng vuông HDPE để nuôi tôm hùm. Kết quả bước đầu cho thấy hiệu quả vượt trội: tỷ suất lợi nhuận đạt 172% đối với cá bớp, 112% đối với tôm hùm và 131,4% đối với cá mú. Những con số này không chỉ chứng minh tính khả thi về mặt kinh tế mà còn khẳng định ưu thế của công nghệ mới trong việc giảm thiểu tác động môi trường, nâng cao chất lượng sản phẩm và khả năng chống chịu thiên tai.

Để đề án đạt hiệu quả cao, UBND tỉnh Khánh Hòa đã đề ra hàng loạt giải pháp đồng bộ. Trước hết, tỉnh sẽ tập trung hoàn thiện hành lang pháp lý, ban hành các chính sách ưu đãi về thuế, vốn vay, hỗ trợ đầu tư cơ sở hạ tầng cho các doanh nghiệp và hợp tác xã tham gia nuôi biển công nghệ cao. Bên cạnh đó, tỉnh sẽ phối hợp với các viện nghiên cứu, trường đại học để đào tạo nguồn nhân lực chuyên sâu, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của ngành.

Về thị trường tiêu thụ, tỉnh Khánh Hòa sẽ đẩy mạnh xúc tiến thương mại, xây dựng thương hiệu thủy sản sạch, chất lượng cao, hướng tới xuất khẩu sang các thị trường tiềm năng như Nhật Bản, Mỹ và châu Âu. Đồng thời, tỉnh sẽ hỗ trợ các doanh nghiệp tham gia vào chuỗi giá trị, từ khâu sản xuất, chế biến đến tiêu thụ, đảm bảo đầu ra ổn định cho sản phẩm nuôi biển công nghệ cao.

Với những định hướng rõ ràng cùng sự quyết tâm của chính quyền địa phương và doanh nghiệp, Đề án thí điểm phát triển nuôi biển công nghệ cao tại Khánh Hòa hứa hẹn sẽ mang lại những kết quả tích cực. Không chỉ giúp nâng cao thu nhập cho người dân ven biển, đề án còn góp phần bảo vệ môi trường sinh thái và thúc đẩy ngành thủy sản Việt Nam phát triển theo hướng hiện đại, bền vững.

Trong tương lai, nếu mô hình này thành công, Khánh Hòa sẽ trở thành trung tâm nuôi biển công nghệ cao hàng đầu của cả nước, là hình mẫu để các địa phương khác học tập và nhân rộng. Điều này không chỉ giúp nâng cao vị thế của Việt Nam trên bản đồ thủy sản thế giới mà còn góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển kinh tế biển bền vững trong thời đại mới.

Hải Đăng