Na Uy
Hội đồng Thủy sản Na Uy (the Norwegian Seafood Council - NSC) báo cáo rằng xuất khẩu cá hồi Na Uy trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 9 năm 2024 đạt 873.102 tấn, trị giá 88,1 tỷ NOK (7,78 tỷ USD), tăng 0,7% về khối lượng nhưng giảm 0,8% về giá trị NOK. Đức cho thấy mức tăng trưởng giá trị cao nhất đối với cá hồi Na Uy trong quý 3 của năm. Cá hồi tươi và đông lạnh, cũng như sản phẩm hun khói, đã chứng kiến mức tăng trưởng về khối lượng tại thị trường Đức. Sự gia tăng này chủ yếu là do mức tiêu thụ trong nước cao hơn, một phần được sử dụng để chế biến và xuất khẩu. Ý hiện là thị trường quan trọng thứ ba đối với cá hồi Na Uy, hấp thụ gần 10% sản lượng từ quốc gia đó. Theo một cuộc khảo sát gần đây, cá hồi đã đạt được mức độ phổ biến tương đương với pizza. Hơn nữa, sushi và poke, có thành phần chính là cá hồi, đã trở thành món ăn được yêu thích tại các nhà hàng địa phương.
Năm 2024, người Ý tiêu thụ khoảng 140.000 tấn cá hồi Na Uy, tăng đáng kể so với mức 84.000 tấn năm 2017. Xu hướng này đặc biệt đáng chú ý ở những người từ 18 đến 34 tuổi, những người tiêu thụ các món cá hồi tại nhà hàng trung bình ba lần một tháng. Trong khi đó, xuất khẩu cá hồi của Na Uy tăng mạnh trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 9 năm 2024. Tổng cộng có 54.872 tấn cá hồi xuất khẩu trị giá 4,9 tỷ NOK (432,5 triệu USD), tăng lần lượt 39% và 26% so với cùng kỳ năm trước. Hội đồng Thủy sản Na Uy nhấn mạnh rằng, lần đầu tiên trong một quý hàng năm, xuất khẩu cá hồi vượt quá 2 tỷ NOK (176 triệu USD); và tháng 9 là tháng đầu tiên có giá trung bình cho cá hồi tươi nguyên con cao hơn so với cá hồi tươi nguyên con kể từ tháng 5 năm 2023. Giá trung bình cho cá hồi tươi nguyên con là 75,11 NOK/kg (6,64 USD), trong khi giá trung bình cho cá hồi tươi nguyên con là 74,04 NOK/kg (6,54 USD).
Vương quốc Anh và Bắc Ireland
Ngành công nghiệp cá hồi tiếp tục phát triển mạnh mẽ tại Vương quốc Anh, với Scotland dẫn đầu. Xuất khẩu cá hồi tươi nguyên con của Anh trong chín tháng đầu năm 2024 đạt 73.580 tấn, trị giá 794 triệu USD, tăng lần lượt 38% và 33% so với cùng kỳ năm trước. Pháp vẫn là nước mua chính, tăng đáng kể khối lượng mua từ 25.450 tấn trong tháng 1-tháng 9 năm 2023 lên 45.640 tấn trong cùng kỳ năm 2024, đánh dấu mức tăng trưởng mạnh mẽ gần 80%. Xuất khẩu sang thị trường Hoa Kỳ là 15.840 tấn (tăng 49%), trong khi Trung Quốc đạt 6.790 tấn (tăng 86%) so với cùng kỳ.
Chile
Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã chấp thuận sử dụng từ “lành mạnh” trên nhãn cá hồi Chile, một sự khác biệt mà ngành này cho biết sẽ làm tăng khả năng hiển thị và sức hấp dẫn tại thị trường Hoa Kỳ. Hội đồng Cá hồi, nơi tập hợp năm công ty sản xuất chính hoạt động tại quốc gia này, coi sự chấp thuận này là động lực thúc đẩy chiến lược quảng bá cá hồi Chile tới các thị trường quốc tế khác. Theo đó, cơ quan chính phủ phụ trách quảng bá hàng hóa và dịch vụ ra nước ngoài, ProChile, đã lên lịch một lịch trình đầy tham vọng về các hoạt động quốc tế cho năm 2025 (bao gồm: tham gia các hội chợ hải sản, các phái đoàn thương mại và các sự kiện quảng bá tại các thị trường như Úc, Châu Âu, Mexico, Nhật Bản và Trung Quốc). Theo Subpesca, trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 9 năm 2024, Chile đã xuất khẩu 501.113 tấn cá hồi trị giá 4.578 triệu USD, giảm lần lượt 0,8% và 5,2% so với cùng kỳ năm trước.
Chuyến hàng cá hồi Chile đầu tiên đến Úc
Cơ quan Thủy sản và Nuôi trồng thủy sản Quốc gia (Sernapesca) đã công bố chuyến hàng đầu tiên của cá hồi Chile đến Úc, bao gồm phi lê cá hồi tươi/ướp lạnh do hai công ty xuất khẩu. Cột mốc này đánh dấu sự khởi đầu cho hoạt động xuất khẩu cá hồi của Chile sang Úc. Một quy trình kiểm toán toàn diện và tỉ mỉ đã được tiến hành để đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn vệ sinh và an toàn nghiêm ngặt của Úc. Vào tháng 9 năm 2024, Bộ Nông nghiệp, Thủy sản và Lâm nghiệp (DAFF) của Úc đã chính thức chấp thuận nhập khẩu cá hồi chế biến của Chile.
Đông Nam Á và Viễn Đông
Thị trường cá hồi ở Châu Á đã sôi động kể từ giữa tháng 12 năm 2024 để chào mừng Giáng sinh và Tết Dương lịch, tiếp theo là các lễ hội xung quanh Tết Nguyên đán vào ngày 29 tháng 1 năm 2025. Điều này dẫn đến nhu cầu thị trường cao trong một thời gian dài bất thường, đặc biệt là trong lĩnh vực kinh doanh HORECA trên khắp khu vực. Tính đến thời điểm viết bài, các nhà hàng đang có các chiến dịch quảng cáo mừng năm mới, cung cấp các món ăn làm từ cá hồi cho các bữa ăn gia đình. Các siêu thị cũng cung cấp các gói cá hồi chế biến sẵn với mức giá hấp dẫn để phục vụ nhu cầu ăn uống tại nhà. Trong khi Nhật Bản có thể tiếp cận một số sản phẩm địa phương, các quốc gia khác ở châu Á lại phụ thuộc vào nguồn nhập khẩu. Trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 9 năm 2024, lượng cá hồi tươi và đông lạnh nhập khẩu trong khu vực đạt 480.000 tấn, trị giá 4,1 tỷ USD, giảm 3,75% về khối lượng và 7,28% về giá trị so với cùng kỳ năm 2023. Tổng thị phần của Nhật Bản và Trung Quốc, hai thị trường hàng đầu, đạt 56,5%. Đáng chú ý là lượng cá hồi tươi nhập khẩu (thường là vận chuyển bằng đường hàng không) bao gồm cả phi lê đã tăng trong giai đoạn này.
Hoa Kỳ
 |
Vào ngày 01 tháng 02 năm 2025, Hoa Kỳ đã công bố thuế nhập khẩu đối với các sản phẩm từ Canada, Mexico và Trung Quốc. Trong khi thuế đối với Canada và Mexico đã tạm dừng trong một tháng, thì phán quyết mới có hiệu lực vào ngày 4 tháng 2 đối với trường hợp của Trung Quốc. Có thể dự đoán rằng tác động đáng kể sẽ xảy ra đối với ngành thủy sản toàn cầu. Tổng lượng cá hồi nhập khẩu của Hoa Kỳ trong giai đoạn tháng 1–tháng 9 năm 2024 là 357.782 tấn, trị giá 4.390 triệu USD, giảm lần lượt 4,7% và 8,3% so với cùng kỳ năm 2023, theo số liệu của NOAA. Chile vẫn giữ vững vị thế là nhà cung cấp chính các sản phẩm cá hồi cho thị trường Hoa Kỳ; 161.143 tấn đã được vận chuyển, trị giá 2.060 triệu USD, giảm lần lượt 13% và 11% so với cùng kỳ năm 2023. Na Uy, nhà cung cấp lớn thứ hai về giá trị, đã ghi nhận các lô hàng là 48.064 tấn, trị giá 722 triệu USD, giảm lần lượt 10,5% và 15%. Tổng lượng cung cấp của Canada là 65.356 tấn (+18%) trị giá 722 triệu USD (+15%), xác nhận xu hướng tăng được quan sát thấy trong thời gian gần đây, nhưng điều đó có thể thay đổi do thuế quan có thể xảy ra.
Giá cả
Theo dữ liệu thống kê của Hội đồng Thủy sản Na Uy, giá xuất khẩu cá hồi Đại Tây Dương tươi theo giá FOB (giá tại cửa khẩu bên nước sở tại của người bán) tại biên giới Na Uy đạt 111,89 NOK (9,91 USD) vào tuần thứ 52, tăng 20% so với tuần trước. Giá cá hồi tiếp tục xu hướng tăng kể từ tuần 40 ở mức 69,69 NOK (6,17 USD) với một số mức giảm nhẹ trong tuần 47 và 49. Khối lượng hàng tuần và giá FOB liên quan đến doanh số bán cho các thị trường xuất khẩu tại biên giới Na Uy cho thấy cá hồi tươi nguyên con của Na Uy đạt 80,91 NOK (7,17 USD) vào tuần 52 năm 2024. Con số này thể hiện mức tăng trưởng 11% so với giá ghi nhận trong tuần trước, sau bốn tuần liên tiếp giảm bắt đầu từ tuần 47 ở mức 83,90 NOK (7,43 USD) xuống còn 72,73 NOK (6,44 USD) vào tuần 51. Giá phi lê cá hồi Đại Tây Dương tươi của Chile xuất khẩu sang thị trường Hoa Kỳ đạt 5,92 USD/kg vào tuần 51, sau xu hướng tăng kể từ tuần 36 (5,36 USD), mặc dù có một số mức giảm giữa tuần 40 và 43. Tuy nhiên, nếu lấy tuần 36 làm mốc tham chiếu, giá đã tăng 10% kể từ đó. Trong khi đó, cá hồi Đại Tây Dương tươi, bỏ đầu của Scotland (3–6 kg) được gửi đến các nhà máy ở Anh được bán với giá 7,70 GBP (9,63 USD) một kg trong tuần 52, sau xu hướng tăng kể từ tuần 41 ở mức 5,60 GBP (7,27 USD).
Dự báo
Nhìn chung, những bất ổn về địa chính trị và điều kiện thị trường và kinh tế sẽ quyết định diễn biến của phần còn lại của năm 2025 và các năm tiếp theo. Dự báo của Kontali và Rabobank cho thấy, nguồn cung cá hồi toàn cầu trong năm 2025 sẽ bị ảnh hưởng bởi những khó khăn mà các nước sản xuất cá hồi lớn là Chile và Na Uy đang phải đối mặt. Chi phí cao, thách thức trước những quy định mới và sự không chắc chắn về nhu cầu tiêu thụ chính là những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến nguồn cung cá hồi trên toàn thế giới.
Sau năm 2024 khó khăn, Chile sẽ dần quay trở lại quỹ đạo tăng trưởng, với mức tăng sản lượng theo năm là 1,4%, nhưng các nhà phân tích đồng ý rằng sản lượng không có khả năng vượt quá số liệu năm 2020. Do lễ hội Tết Nguyên đán bắt đầu vào ngày 29 tháng 01 năm 2025, nhu cầu và giá cá hồi tươi vận chuyển bằng đường hàng không vẫn mạnh ở Trung Quốc và các thị trường khác ở Châu Á.
Thuế nhập khẩu của Hoa Kỳ sẽ ảnh hưởng đến ngành thủy sản toàn cầu, mặc dù vẫn còn quá sớm để dự đoán mức độ tác động của nó. Trung Quốc đã công bố thuế trả đũa trong khi các ngành công nghiệp thủy sản ở Canada và Mexico đang chuẩn bị cho mọi tình huống bất ngờ khác. Sản lượng cá hồi Đại Tây Dương trong năm 2025 có thể tăng 3% đạt 2,93 triệu tấn. Na Uy có thể dẫn đầu về tăng trưởng, với mức tăng hàng năm dự kiến là 2,2% và sản lượng ước tính là 1,56 triệu tấn, tùy thuộc vào điều kiện sinh học và trọng lượng thu hoạch được cải thiện.
Ngọc Thúy (theo FAO)