Cá mú
Thổ Nhĩ Kỳ vẫn cạnh tranh mạnh về giá. Nhờ nhu cầu mạnh mẽ từ các thị trường chính, xuất khẩu Cá mú của Thổ Nhĩ Kỳ tăng vọt vào năm 2024, với giá trị xuất khẩu và khối lượng xuất khẩu tăng lần lượt 14% và 21% so với cùng kỳ năm trước. Hy Lạp nổi lên là thị trường lớn nhất và tăng trưởng nhanh nhất, với khối lượng và giá trị xuất khẩu tăng vọt (tăng 97% về lượng và 83% về giá trị). Ý và Mỹ cũng đạt được sự tăng trưởng đáng kể, hai thị trường này đều tăng 18% về giá trị. Ngược lại, giá trị xuất khẩu sang Vương quốc Hà Lan giảm 13%. Về khối lượng xuất khẩu, Thổ Nhĩ Kỳ ghi nhận mức tăng sang Ý (+20%) và Vương quốc Anh và Bắc Ireland (+13%) so với năm trước. Ngành Cá mú của Hy Lạp ghi nhận mức tăng trưởng ổn định vào năm 2024. Khối lượng xuất khẩu tăng 14%, trong khi giá trị tăng 13%. Các nước nhập khẩu hàng đầu là Ý và Tây Ban Nha đã đóng góp đáng kể vào sự mở rộng này, với khối lượng và giá trị nhập khẩu của Ý tăng lần lượt 9% và 10%, và Tây Ban Nha tăng vọt 18% và 13%.
Cá mú tại thị trường Trung Quốc
Có bốn loại cá mú được bán tại thị trường Trung Quốc: cá mú Nhật Bản (Lateolabrax japonicus), cá Songjiang (Trachidermus fasciatus), cá mú sông (Perca fluviatilis) và cá mú đen miệng rộng (Micropterus salmoides). Người nuôi duy trì biên lợi nhuận ổn định là 3–7 nhân dân tệ (0,41–0,96 USD) cho một kg vào năm 2024.
Năm 2025, sản lượng cá mú tại Trung Quốc dự kiến sẽ tăng khoảng 10–20% nhờ tỷ lệ mắc bệnh thấp và lợi nhuận liên tục trong hoạt động nuôi trồng thủy sản. Tình trạng thiếu hụt trên toàn quốc đang thúc đẩy xu hướng tăng giá đối với cá mú đen miệng rộng trên khắp các vùng sản xuất chính của Trung Quốc vào năm 2024, với lượng hàng tồn kho giảm 20–30% so với cùng kỳ năm trước.
Các thị trường chính như Quảng Đông, Chiết Giang và Tứ Xuyên báo cáo nguồn cung thắt chặt và cạnh tranh liên tỉnh gia tăng, đẩy giá cá cao cấp (400g+) lên 14–16,5 nhân dân tệ/500g (1,91–2,26 USD/500g). Người nông dân đang giữ hàng dự trữ một cách chiến lược trong bối cảnh nhu cầu mạnh mẽ, đặc biệt là đối với cá lớn hơn. Tình trạng thiếu hụt nguồn cung dự kiến sẽ kéo dài cho đến khi vụ thu hoạch mới vào thị trường vào cuối năm 2025.
Cá tráp
Năm 2024, ngành xuất khẩu Cá tráp của Thổ Nhĩ Kỳ cho thấy mức tăng trưởng về giá trị là 28% trong khi khối lượng vẫn ổn định (+3%), so với cùng kỳ năm trước. Hy Lạp vẫn là nước mua chủ yếu, với lượng nhập khẩu tăng vọt 67% về giá trị và 34% về khối lượng, củng cố vị thế là thị trường hàng đầu cho xuất khẩu Cá tráp của Thổ Nhĩ Kỳ. Xuất khẩu Cá tráp của Hy Lạp năm 2024 cho thấy sự ổn định về giá trị xuất khẩu mặc dù khối lượng giảm đáng kể. Năm 2024, tổng khối lượng xuất khẩu Cá tráp từ Hy Lạp giảm 13% so với cùng kỳ năm trước, với các thị trường chính là Tây Ban Nha và Ý ghi nhận mức giảm lần lượt là 18% và 16%. Tuy nhiên, tác động đến giá trị xuất khẩu không rõ rệt bằng, với việc Ý duy trì mức tăng trưởng ổn định và Tây Ban Nha chỉ giảm khiêm tốn 4%.
Giá cả
Tại thị trường bán buôn Cá tráp của Tây Ban Nha, giá cá tươi nguyên con (300–400g) có xu hướng tăng trong suốt năm 2024, phục hồi lên mức cao kỷ lục. Đến tháng 2 năm 2025, giá đạt mức đỉnh kỷ lục khoảng 6,90 EUR/kg. Các kích cỡ lớn hơn (400–600g) cũng đi theo quỹ đạo tương tự, với giá tăng lên mức đỉnh cục bộ là 6,80 EUR/kg vào tháng 10 năm 2024, sau đó ổn định và đạt 6,87 EUR/kg vào tháng 1 năm 2025.
Đáng chú ý, thị trường Cá tráp trên 600g đã tăng giá mạnh vào quý IV năm 2024, tăng từ mức thấp nhất trong năm là 6,45 EUR/kg vào tháng 9 lên 8,10 EUR/kg vào tháng 12. Mức giá cao này tiếp tục kéo dài đến những tháng đầu năm 2025.
Tại thị trường Cá mú của Tây Ban Nha, giá cá nguyên con tươi nuôi cỡ lớn vẫn ở mức thấp trong quý IV năm 2024, dao động ở mức thấp là 11,30 EUR/kg từ tháng 9 năm 2024. Giá đã phục hồi khiêm tốn, tăng nhẹ lên 12,00 EUR/kg vào tháng đầu tiên của năm 2025.
Cá mú cỡ vừa có xu hướng tăng giá trong quý IV năm 2024, sau hai lần giảm trước đó vào tháng 2 và tháng 9 năm 2024. Đến cuối năm 2024, giá đã phục hồi lên 7,20 EUR/kg, duy trì ổn định cho đến đầu năm 2025. Giá Cá mú cỡ nhỏ cũng có xu hướng tăng trong quý IV, đạt mức cao nhất trong năm là 5,85 EUR/kg.
Dự báo
Thị trường Cá mú và Cá tráp toàn cầu dự kiến sẽ phải đối mặt với tình trạng nguồn cung eo hẹp. Những hạn chế về nguồn cung này xuất phát từ nhiều yếu tố, bao gồm chi phí đầu vào cao hơn—đặc biệt là chi phí lao động ở Türkiye, hiện đã vượt quá chi phí ở Hy Lạp—cũng như nỗ lực thả giống giảm của các nhà sản xuất lớn để ứng phó với các ưu đãi về giá yếu hơn vào cuối năm 2024. Hơn nữa, nhiệt độ nước biển tăng cao đã góp phần làm tăng tỷ lệ tử vong, làm trầm trọng thêm áp lực cung. Với nhu cầu vẫn vững chắc ở Châu Âu và Mỹ, quỹ đạo giá tăng dự kiến sẽ tiếp tục trong thời gian tới.
Ngọc Thúy (theo FAO)