Với tình hình dịch bệnh corona như hiện nay, theo Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường, nông nghiệp Việt Nam tổn thương lớn nhất. Bởi, Trung Quốc hiện là thị trường nhập khẩu nông sản lớn nhất của Việt Nam. Cần phân tích kỹ tình hình và đưa ra kịch bản và giải pháp cụ thể.
Theo Bộ NN&PTNT, năm 2019, kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng nông lâm thủy sản của Việt Nam sang Trung Quốc đạt 8,47 tỷ USD giảm 2,6% so cùng kỳ năm 2018. Ông Trần Thanh Nam, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT cho biết, với diễn biến phức tạp, khó lường của dịch bệnh do virus corora, việc Trung Quốc hạn chế giao dịch hàng hóa để tránh tình trạng tập trung đông người, sẽ tác động tiêu cực đến thương mại nông lâm thủy sản hai nước.
Đối với xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc năm 2019 vẫn có mức độ tăng trưởng khá (tăng 22% so với 2018), đặc biệt là tháng 12/2019 đã tăng 36,2% so với tháng 11/2019, trong đó một số sản phẩm có mức tăng trưởng mạnh như tôm tăng 17%, cá tra tăng 61,5%; mực và bạch tuộc tăng 16,1%. Nhìn chung, xuất khẩu thủy sản đang có xu hướng tăng lên, tuy nhiên trong quý I/2020, do Trung Quốc đã thông báo tạm dừng khiến cho việc xuất khẩu thủy sản gặp khó khăn về thời điểm giao hàng. Cụ thể, nhiều nhà nhập khẩu Trung Quốc đã thông báo cho các doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản của Việt Nam tạm dừng việc giao hàng cho đến hết ngày 9/2/2020 hoặc cho đến khi có thông tin bình thường hóa các hoạt động trở lại từ Chính phủ Trung Quốc.
Cũng theo nhận định của Bộ NN&PTNT, giao thông hạn chế sẽ cản trở hoạt động giao dịch, trao đổi, làm việc giữa doanh nghiệp và cơ quan quản lý hai bên trong lĩnh vực thương mại nông sản. Việc tạm dừng đường bay, khó khăn trong giao thông giữa hai nước sẽ gây ảnh hưởng lớn đối với hoạt động giao dịch, làm việc trao đổi của doanh nghiệp hai nước, đặc biệt đối với các hoạt động vận chuyển hàng hóa nông sản bằng đường hàng không, đường thủy, đường bộ; ảnh hưởng đến công tác thu xếp, bố trí của Bộ NN&PTNT đối với 3 đoàn công tác quan trọng của chuyên gia Tổng cục Hải quan Trung Quốc sang Việt Nam (dự kiến trong tháng 3/2020) khảo sát thực tế, làm việc trao đổi với phía Việt Nam để hoàn tất báo cáo mở cửa thị trường đối với sản phẩm tổ yến, xuất khẩu bột cá, tháo gỡ khó khăn cho một số doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản của Việt Nam bị phía Trung Quốc tạm dừng xuất khẩu.
 |
Đứng trước các khó khăn này, Bộ NN&PTNT đã đưa ra các phương án ứng phó. Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản và các cục chuyên ngành đã chủ động phối hợp với cơ quan Thương vụ Đại sứ quán Việt Nam tại các nước trên thế giới triển khai toàn diện, đạt hiệu quả cao nhất về công tác xúc tiến, phát triển thị trường tại các địa bàn trọng điểm, tiềm năng và thị trường ngách ngay từ đầu năm 2020, tạo sự đột phá trong đa dạng hóa thị trường: Đoàn công tác do Lãnh đạo Bộ dẫn đầu cùng các doanh nghiệp xuất khẩu nông sản của Việt Nam sang Dubai (UAE) từ 15/2 để mở rộng thị trường Trung Đông; Đoàn công tác do Lãnh đạo Bộ dẫn đầu cùng các doanh nghiệp xuất nhập khẩu nông sản của Việt Nam sang Hoa Kỳ từ 22/2; Đoàn công tác do Bộ trưởng dẫn đầu cùng các doanh nghiệp xuất khẩu nông sản của Việt Nam sang Brazil trong tháng 3/2020; Tổ chức các đoàn công tác mở rộng thị trường sang Nhật Bản (tháng 3/2020); Liên bang Nga (tháng 6/2020); Australia và New Zealand (tháng 7/2020); Hàn Quốc (tháng 8/2020); châu Âu (quý II/2020); Indonesia, Myanma (quý III/2020)…
 |
Bộ NN&PTNT thường xuyên trao đổi thông tin với Đại sứ quán Việt Nam tại Trung Quốc để liên hệ với Tổng cục Hải quan Trung Quốc thu xếp các chuyến công tác của chuyên gia Trung Quốc sang Việt Nam để tháo gỡ khó khăn; Tiếp tục phối hợp với cơ quan Thương vụ Đại sứ quán Việt Nam tại Trung Quốc triển khai các Đoàn công tác xúc tiến, phát triển thị trường tại các địa phương trọng điểm của Trung Quốc tại thời điểm phù hợp nhất ngay sau khi phía Trung Quốc kiểm soát dịch Viêm phổi cấp và công bố mở cửa lại bình thường.
Nếu bùng phát dịch kéo dài nhiều tháng, Bộ NN&PTNT sẽ phối hợp các hiệp hội ngành hàng, doanh nghiệp, các đơn vị ngành Công thương các địa phương đẩy mạnh tổ chức xúc tiến thương mại, đưa hàng hóa nông sản vào tiêu thụ trong các hệ thống, chuỗi siêu thị lớn; ưu tiên thị trường nội địa; khuyến khích các doanh nghiệp đẩy mạnh nâng cao chất lượng bảo quản, chế biến nông lâm thủy sản. Tập trung chỉ đạo phối hợp với các địa phương, nghiên cứu điều chỉnh một số đối tượng cây trồng, vật nuôi cho phù hợp với nhu cầu của thị trường tiêu thụ và lợi thế so sánh của từng địa phương.
NN