Cục thủy sản

ENSO (bao gồm hai giai đoạn là El Nino và La Nina) tác động nghiêm trọng đến khí hậu, lĩnh vực nông nghiệp, nền kinh tế và đời sống xã hội của Việt Nam. Thời gian qua, WB đã tiến hành nghiên cứu về hiện tượng ENSO và tính ảnh hưởng của nó đối với nền kinh tế Việt Nam, đặc biệt là trong lĩnh vực nông nghiệp. Nghiên cứu thực tế cho thấy, các vùng bị tổn thương nặng nề nhất ở Việt Nam bởi các tác động của ENSO là vùng Nam Duyên Hải, Tây Nguyên, lưu vực sông Mekong. Các yếu tố làm cho ảnh hưởng trở nên phức tạp là Việt Nam có nguy cơ xảy ra thiên tai cao bao gồm lũ lụt và lốc xoáy.

Theo nhóm nghiên cứu WB, Việt Nam đứng thứ 7 trong số các quốc gia dễ bị thiên tai nhất trên thế giới với hơn 13.000 người tử vong và tổn thất tài sản trị giá 6,4 tỷ USD trong vòng hơn 2 thập kỷ qua.

El Nino là một hiện tượng thời tiết cực đoan, có ảnh hưởng mạnh tới khí hậu toàn cầu. El Nino rất khó dự đoán và phòng tránh vì xuất hiện không đều, chu kỳ từ 2-7 năm tùy vào thời điểm. Và ngay đến tính chất, cường độ của mỗi làn xuất hiện El Nino cũng khác nhau. Khi xảy ra El Nino, năng suất lúa bình quân của vụ Đông xuân giảm so với vụ trước đó, nhất là ở vùng trung du Bắc bộ, trái lại năng suất lúa vụ mùa tăng, nhất là ở vùng Bắc Trung Bộ.

El-Nino là hiện tượng thiên nhiên ảnh hưởng trực tiếp tới hệ thống nền nông nghiệp – thực phẩm của Việt Nam. Các chuyên gia cho rằng nếu không sẵn sàng các kế hoạch ứng phó, El – Nino sẽ tạo ra cú sốc ảnh hưởng tới nền nông nghiệp, từ đó tác động tiêu cực tới an ninh lương thực và làm giảm sự phát triển nền nông nghiệp. Theo báo cáo từ WB, hạn hán và xâm nhập mặn do El – Nino từ 2014 - 2016 đã gây thiệt hại ước tính 3,6 triệu USD chỉ riêng đối với ngành nông nghiệp, thủy sản đánh bắt và nuôi trồng. Cụ thể, đợt El-Nino diễn ra vào tháng 3/2016 đã ảnh hưởng trực tiếp làm sản lượng thủy sản (bao gồm cả đánh bắt và nuôi trồng) giảm 2,6% so với cùng kỳ năm trước đó. Như vậy, Chính phủ cần có những hoạt động quan trọng tăng cường khả năng dự phòng chống chịu El-Nino.

WB khuyến cáo, để hạn chế những ảnh hưởng của El Nino tới nền kinh tế, Chính phủ Việt Nam cần phải ban hành ra chính sách kịp thời khi xảy ra các sự kiện khởi phát từ El Nino. Bên cạnh đó, tăng cường năng lực cho các cán bộ nhà nước về lĩnh vực chống chịu hiện tượng El Nino.

Việt Nam chưa có cơ quan điều phối cho các hoạt động dự phòng, bao gồm thích ứng với biến đổi khí hậu và quản lý thiên tai. Chính vì vậy, Việt Nam cần xây dựng cơ quan dự phòng hiện tượng El Nino; xây dựng và hình thành khả năng dự báo thời tiết và khí hậu theo địa phương và chuyển những dự báo đó thành những thông tin hữu ích tới người nông dân và cán bộ kỹ thuật ở địa phương.

NN