1.) Ngoại giao thương mại
Nhà cung cấp thủy sản hàng đầu của Trung Quốc vẫn là nước Nga, một phần là do khoảng cách địa lý và một đồng Rúp vẫn phải phục hồi đến các mức cao trước đó. Nhưng Trung Quốc đang sử dụng ảnh hưởng ngoại giao và thương mại của mình để mở ra cánh cửa trên khắp thế giới cho các công ty đánh bắt thủy sản của nước này. Là một nước mua nguyên liệu thủy sản chính và nhà cung cấp tài chính cũng như một nhà xây dựng cơ sở hạ tầng, Trung Quốc có những ảnh hưởng đáng kinh ngạc đối với các quốc gia đang phát triển - đặc biệt là những nước có chính sách không rõ ràng trong việc vay vốn mà không có các điều kiện ràng buộc. Mong đợi thêm nhiều thỏa thuận không rõ ràng với các nước đang phát triển để đổi lấy việc cho phép tàu Trung Quốc tiếp cận các vùng biển được bảo vệ bởi các khu vực kinh tế độc quyền.
Trong khi đó, việc tái cho phép Na Uy vào thị trường thủy sản Trung Quốc vào đầu năm nay là tín hiệu cho các quốc gia khác rằng Trung Quốc chính trị hóa các ưu đãi thương mại của mình để dập tắt bất kỳ sự chỉ trích nào về thực tiễn chính trị của nước này.
2.) Thắt chặt vành đai
Vào năm 2018, Trung Quốc được mong đợi sẽ tiếp tục xu hướng dài hạn nhằm mở rộng các thị trường xuất khẩu.
Trong năm qua, Trung Quốc đã tích cực theo đuổi chính sách “Một vành đai, một con đường” mới, hay còn được gọi là Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI), một ưu tiên chính trị quốc gia nhằm lồng ghép các khu vực láng giềng với Trung Quốc thông qua cơ sở hạ tầng. Các nền kinh tế đang phát triển nhanh ở Đông Nam Á - một mục tiêu chính của BRI dường như đang đáp ứng lại động thái này, với lượng hàng thủy sản xuất khẩu kỷ lục từ Trung Quốc đến Inđônêxia và Philippines trong năm nay. Các lô hàng thủy sản đến Philippines, đạt 103.000 tấn trong nửa đầu năm 2017, tăng 51,3% so với cùng kỳ năm 2016.
Khả năng giành được thị phần của Trung Quốc ở các nước đang phát triển như Philippines phụ thuộc vào quy mô và khả năng cạnh tranh của ngành chế biến và hậu cần nước này- ngành mà Philippines không thể cạnh tranh. Các nước đang phát triển như Inđônêxia hay Philippines sẽ có thể bổ sung năng lực này, nhờ thủy sản chế biến giá rẻ từ Trung Quốc.
Một mục đích chính khác của BRI là giảm sự phụ thuộc của Trung Quốc vào các thị trường phương Tây. Cho đến thời điểm này, động thái này có vẻ như đang mang lại hiệu quả, với doanh số xuất khẩu vào Liên minh Châu Âu giảm 2,3% về khối lượng trong nửa đầu năm 2017, mặc dù vẫn còn đáng kể ở mức 246.000 tấn.
3.) Nâng cấp giá trị
Giá thu mua cá rô phi ở Trung Quốc vẫn còn ảm đạm kể từ năm 2012. Tình hình cũng tương tự như vậy với cá chép. Tuy nhiên, giá cả và nhu cầu đang tăng cao đối với các loài như tôm càng và cua nước ngọt, cũng như cá pecca, cá đù vàng, và cá trạng nguyên.
Điều này phản ánh sự thay đổi trong các vùng nuôi thủy sản nước ngọt chủ yếu của Trung Quốc hướng tới các loài có giá trị cao và xu hướng này sẽ tăng tốc vào năm 2018.
Trong những năm tới, xu hướng này sẽ gây áp lực lên giá cả và nguồn cung các loài định hướng xuất khẩu như tôm và cá rô phi, mặc dù điều này sẽ mất một khoảng thời gian, vì phần lớn sản lượng thủy sản tập trung ở miền nam Trung Quốc gần các cảng trọng điểm.
4.) Nuôi trồng thuỷ sản: Cần sự hỗ trợ
Việc xây dựng thêm nhiều điểm nuôi trồng thuỷ sản được liệt kê trong ba ưu tiên hàng đầu của Trung Quốc đối với nuôi trồng thủy sản vào năm 2018, và kết quả là, sẽ tăng tính cấp bách đối với nỗ lực của quốc gia nhằm tăng cường nghề nuôi thủy sản ngoài khơi bờ biển của nước này.
Tuy nhiên, nỗ lực này chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến vấn đề ô nhiễm của Trung Quốc. Theo báo cáo hàng năm mới nhất của Cục Quản lý Đại dương về Chất lượng Môi trường Trung Quốc, khoảng 12 – 17% bờ biển “bị ô nhiễm nghiêm trọng”.
Các công ty cá nhân và các học viện đại dương trên toàn Trung Quốc đã đưa ra nhiều chương trình thí điểm về nuôi trồng thủy sản xa bờ ở vùng nước sâu. Tuy nhiên, khoản tiền của doanh nghiệp lớn vẫn chưa đổ vào ngành này, một phần do sự miễn cưỡng của các nhà đầu tư lớn và các công ty bảo hiểm đối với những gì vẫn còn là một ngành công nghiệp non trẻ. Có những dấu hiệu cho thấy chính phủ sẽ quay lại và trợ cấp các dự án nuôi trồng thuỷ sản kết hợp năng lượng tái tạo như các tấm pin mặt trời (mặc dù sự ăn mòn của nước biển vẫn là một vấn đề).
5.) Các vùng biển bị ô nhiễm
Sẽ rất thú vị khi xem liệu hành động thương mại không công bằng của Trung Quốc được hoạch định (cần được tán thành tại Cuộc họp Quốc hội vào tháng 3/2018) có thể chấm dứt những lời phàn nàn về sinh thái được đưa ra trong việc tiếp thị thủy sản. Luật mới sẽ phạt các nhà phân phối thực phẩm tuyên bố sai sự thật về sản phẩm của họ. Dường như mọi sản phẩm thủy sản trong các siêu thị của Trung Quốc đều tươi, an toàn, sinh thái và thuần khiết, với nhiều sản phẩm liệt kê có nguồn gốc từ “những vùng nước sâu tự nhiên”.
Trung Quốc đã khuyến khích thực hành này thông qua các chương trình tiếp thị khác nhau do nhà nước tài trợ, như nhãn hiệu “Thực phẩm Xanh” của Bộ Nông nghiệp, chỉ đơn thuần là biểu hiện “mức độ thấp của hóa chất” được sử dụng trong sản xuất. Điều này ảnh hưởng đến các nhà sản xuất trung thực sản xuất ra loại thủy sản thực sự chất lượng cao.
6.) Tác động lớn của du lịch
Khách du lịch Trung Quốc tiếp tục là những người tiêu thụ hải sản tại các điểm đến châu Á như Bangkok và Singapore.
Theo Cục Quản lý Du lịch Trung Quốc, du khách Trung Quốc đã thực hiện 710 triệu lượt ra nước ngoài, tăng 10% so với năm ngoái, với ba điểm đến hàng đầu là Thái Lan, Singapore và Nhật Bản. Theo số liệu của Cục Du lịch Trung Quốc, khách du lịch Trung Quốc đã chi 90 tỷ USD (75,5 tỷ EUR) trong lễ hội Ngày Quốc khánh Tháng Mười năm 2017, tăng 12,2% so với năm 2016.
Các bài đăng trên các phương tiện truyền thông xã hội Trung Quốc chỉ ra chi tiêu đáng kể cho hải sản, với các hình ảnh và đánh giá về các nhà hàng hải sản Bangkok phục vụ cua Mỹ, sò biển của Pháp và cá mú Malaysia. Các nhà hàng ở Bangkok, Hong Kong và Singapore đã và đang thực hiện các chiến dịch tiếp thị và ngân sách quanh các lễ hội truyền thống Trung Quốc.
Nó không thể được lâu dài cho đến khi các công ty cung cấp thực phẩm phương Tây cũng làm như vậy. Theo Hiệp hội Du lịch Hoa Kỳ, khách du lịch Trung Quốc cũng ưa thích Hoa Kỳ, đã chi 35 tỷ USD (29,4 tỷ EUR) khi du lịch Hoa Kỳ vào năm 2016.
7.) Các thương nhân “Daigou” đã nhắm mục tiêu
Về một chủ đề liên quan, sự bùng nổ trong ngành du lịch Trung Quốc đã gây ra vấn đề đau đầu cho các nhà chức trách khi phải đối mặt với những người đi nghỉ quay trở lại mang thủy sản trong vali của họ.
Vào mùa thu này, các hành khách của hãng hàng không nhập khẩu hải sâm và vây cá mập tại sân bay và các bưu phẩm đã được kiểm tra trước Ngày Độc thân của Trung Quốc - hiện tượng “11-11” được tạo ra bởi nhà thương mại trực tuyến hàng đầu Alibaba. Các nhà chức trách lo ngại rủi ro dịch bệnh, nhưng họ cũng mất tiền thuế cho một loại hình du lịch cụ thể - “daigou” (có nghĩa là “mang về và bán”). Daigou đã thực hiện một ngành tiểu thủ công ngoài việc mua các sản phẩm ở nước ngoài, từ mỹ phẩm sang tôm và cá hiếm, và đưa chúng vào Trung Quốc để bán thu lợi nhuận.
8.) Thị trường thực phẩm tươi sống biến động mạnh
Tin tức mới nổi lên gần đây cho thấy làn sóng bán lẻ và các cửa hàng tạp hóa trực tuyến bán hải sản có lợi nhuận cao ở Trung Quốc khi chính quyền Trung Quốc bắt đầu loại bỏ các khu chợ bán thực phẩm tươi sống của đất nước này.
Các khu chợ bán thực phẩm tươi sống ở các thành phố trên toàn Trung Quốc đã rơi vào một chiến dịch “cải tạo đô thị” đang diễn ra, khi các nhà chức trách thúc đẩy giảm số người di cư ở các thành phố lớn đồng thời cải thiện an toàn và vệ sinh.
Theo một loạt các báo cáo về ngành ở Hà Nam, khu vực đông dân nhất của Trung Quốc, chiến dịch này sẽ tiếp tục kéo dài đến năm 2018 và đã tạo ra sự củng cố thương mại thủy sản và thị phần lớn hơn cho các công ty kinh doanh thủy sản lớn hơn của nước này.
9.) Loại bỏ kháng sinh
Năm ngoái đã ghi nhận sự cải thiện đáng ngạc nhiên trong việc phối hợp giữa Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Trung Quốc (CFDA), Cục Đại dương và Thủy sản và Cục Quản lý Chất lượng, Kiểm tra và Kiểm dịch (AQSIQ).
Các ví dụ cho thấy điều này bao gồm việc Cục Đại dương và Thủy sản công bố một danh sách đen các công ty bị dư lượng kháng sinh trong cuộc kiểm tra của AQSIQ.
Trong khi hình phạt nhỏ và hiếm khi bị trừng phạt, việc kiểm tra ít nhất cũng chỉ ra rằng Trung Quốc đang có thái độ mạnh mẽ hơn về kháng sinh trong nuôi trồng thủy sản. Cuộc chiến chống lại an toàn thực phẩm của Trung Quốc thường bị ảnh hưởng do sự thiếu phối hợp giữa các cơ quan có thẩm quyền khác nhau trong việc phát hiện và truy tố ô nhiễm thủy sản.
10.) Bắt đầu thực hiện Thuế môi trường
Là một phần của sự cải tiến mạnh mẽ bất ngờ trong việc thực thi các luật môi trường, từ ngày 1 tháng 1 năm 2018, Trung Quốc đã áp dụng một khoản thu thuế mới đối với ô nhiễm do chăn nuôi gây ra. Điều này theo sau việc loại bỏ các trang trại chăn nuôi lợn ở các vùng nhạy cảm về nguồn nước vào năm 2017 trong nỗ lực giảm ô nhiễm nguồn nước.
Thuế mới không đề cập cụ thể đến nuôi trồng thủy sản nhưng điều thú vị là việc xem xét luật này được sử dụng như thế nào đối với các trang trại nuôi cá và tôm ở các khu vực có nuôi trồng thuỷ sản lớn. Điều này có thể có những hàm ý chính trong dài hạn đối với việc định giá và cung cấp thủy sản.
HNN (Theo seafoodsource)