Tại Quảng Ninh, nơi được coi là tâm bão, huyện Vân Đồn đã chịu ảnh hưởng nặng nề nhất. Theo ước tính, bão Yagi đã cuốn trôi hơn 1.000 lồng bè nuôi cá, tôm, gây thiệt hại nghiêm trọng cho người dân. Tại một số hộ gia đình, tài sản bị mất hoàn toàn, trong đó có những hộ bị thiệt hại lên đến hàng chục tỷ đồng. Những hộ này chủ yếu hoạt động trong lĩnh vực nuôi cá lồng bè trên vịnh Bái Tử Long, và hầu hết đều vay vốn ngân hàng để đầu tư sản xuất. Chị Lê Thị Kim Yến, một hộ dân nuôi cá tại Vân Đồn, đã mất trắng 165 lồng cá song và 300 lồng cá dìa chỉ sau vài giờ bão quét qua. Tổng thiệt hại của gia đình chị lên đến hơn 10 tỷ đồng, và khoản vay ngân hàng lớn vẫn chưa được trả hết.
Tại Nam Định, bão Yagi cũng đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến các hộ nuôi tôm và cá. 220 ha ao nuôi tôm thâm canh và 20 ha ao nuôi cá da trơn bị thiệt hại nặng nề. Nhiều hộ dân cho biết, sau bão, họ không còn đủ khả năng tài chính để khôi phục sản xuất do các khoản vay ngân hàng đang đến hạn phải trả, trong khi nguồn thu nhập chính từ nuôi trồng đã bị mất. Những thiệt hại này không chỉ đe dọa đến sinh kế của người dân mà còn đẩy họ vào tình trạng kiệt quệ tài chính, khi không còn vốn để tái đầu tư sản xuất. Các thiết bị, máy móc phục vụ cho nuôi trồng cũng bị hư hỏng nặng, làm chậm trễ quá trình khôi phục sản xuất.
Tình hình tại Hải Phòng và Thái Bình cũng không mấy khả quan hơn. Tại Hải Phòng, những cơn gió mạnh và sóng lớn đã phá hủy nhiều cơ sở nuôi trồng thủy sản, làm nhiều lồng bè bị cuốn trôi, gây thiệt hại hàng tỷ đồng. Các hộ dân tại đây cho biết, cơn bão đã cuốn trôi toàn bộ số lượng cá giống mà họ đã chuẩn bị để nuôi trong năm, khiến họ không còn nguồn thu để bù đắp cho những thiệt hại đã xảy ra.
Khó ngăn nghiêm trọng và nguy cơ phá sản
Sau bão Yagi, không chỉ tài sản bị mất mát mà áp lực tài chính đã trở thành một gánh nặng không nhỏ đối với các hộ nuôi trồng thủy sản. Nhiều hộ gia đình đã phải vay ngân hàng với lãi suất cao để đầu tư cho sản xuất, và khi toàn bộ tài sản bị cuốn trôi, họ không còn khả năng trả nợ. Tình trạng nợ nần chồng chất đã đẩy nhiều người vào cảnh khốn cùng, khi họ phải đối mặt với nguy cơ mất nhà cửa và không có vốn để tái đầu tư sản xuất.
Một số hộ dân tại Quảng Ninh và Nam Định cho biết, họ đang phải gánh chịu những khoản nợ ngân hàng lớn, trong khi các khoản hỗ trợ từ ngân hàng như giảm lãi suất, gia hạn nợ vẫn chưa được triển khai kịp thời. Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đã yêu cầu các ngân hàng thương mại nhanh chóng hỗ trợ cho các hộ bị ảnh hưởng, tuy nhiên, tiến độ thực hiện còn rất chậm. Nhiều người dân đã phải bán tháo tài sản hoặc vay mượn thêm từ bạn bè, người thân để duy trì sản xuất, nhưng tình hình càng trở nên bi đát hơn khi giá cả thị trường thủy sản giảm mạnh sau bão do cung vượt cầu.
Tại Nam Định, một số hộ dân phản ánh rằng họ đã phải chi hàng chục triệu đồng để khôi phục lại các ao nuôi tôm, cá, nhưng sản lượng và giá cả không thể bù đắp lại những khoản nợ vay ngân hàng đang đến hạn phải trả. Nếu tình trạng này kéo dài, nhiều hộ gia đình sẽ phải tuyên bố phá sản và không thể tiếp tục sản xuất.
Không chỉ các hộ nuôi trồng, các doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu thủy sản cũng chịu ảnh hưởng nặng nề từ bão Yagi. Tại Quảng Ninh, Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu thủy sản Quảng Ninh đã báo cáo thiệt hại khoảng 2 tỷ đồng do bão làm hư hỏng hệ thống nhà xưởng, đặc biệt là xưởng đá. Thiệt hại này khiến công ty phải tạm ngừng sản xuất trong 4-5 ngày để dọn dẹp và khắc phục hậu quả, làm chậm tiến độ giao hàng, gây mất uy tín với các đối tác quốc tế.
Tại Hải Phòng, Xí nghiệp giao nhận thủy sản xuất khẩu Hải Phòng cũng chịu ảnh hưởng nghiêm trọng khi đường vào kho và cảng bị chặn bởi cây đổ, làm gián đoạn hoàn toàn quá trình vận chuyển và sản xuất. Đại diện xí nghiệp cho biết, việc khôi phục sản xuất sẽ mất nhiều thời gian hơn dự kiến do lượng công việc khắc phục sau bão là rất lớn. Công ty TNHH Việt Trường tại Quảng Ninh phải ngừng hoạt động của hai nhà máy trong ít nhất 20 ngày để khắc phục thiệt hại. Nhà máy số 2 của công ty bị hư hỏng nặng với 5 xưởng sản xuất bị tàn phá và hệ thống máy phát điện bị hỏng hoàn toàn, ước tính thiệt hại gần 100 tỷ đồng.
Khó khăn về chính sách cứu trợ khẩn cấp
Mặc dù chính quyền địa phương đã có những động thái hỗ trợ ngay sau bão, tuy nhiên, sự chậm trễ trong việc triển khai các gói cứu trợ tài chính và hỗ trợ sản xuất đã khiến nhiều hộ dân và doanh nghiệp gặp khó khăn kéo dài. Nhiều doanh nghiệp và hộ nuôi trồng phản ánh rằng, việc tiếp cận các gói hỗ trợ về thuế, giảm lãi suất ngân hàng và gia hạn nợ gặp phải nhiều khó khăn do thủ tục hành chính phức tạp và tiến độ chậm trễ.
Phó tổng thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), ông Nguyễn Hoài Nam, đã kêu gọi toàn thể các doanh nghiệp hội viên hỗ trợ cả về tinh thần lẫn vật chất cho các doanh nghiệp bị ảnh hưởng nặng bởi bão Yagi. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh rằng, quá trình khắc phục sau bão sẽ cần nhiều thời gian và sự phối hợp đồng bộ từ các cơ quan nhà nước, đặc biệt là trong việc đơn giản hóa thủ tục để các doanh nghiệp và hộ dân có thể tiếp cận nhanh chóng với các gói cứu trợ.
Trong một buổi làm việc với các tổ chức tín dụng tại Quảng Ninh, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh, ông Cao Tường Huy, đã đề nghị các ngân hàng thương mại nhanh chóng đưa ra những chính sách hỗ trợ khách hàng bị ảnh hưởng bởi bão Yagi. Ông đề nghị xem xét việc miễn, giảm lãi suất cho các khách hàng chịu thiệt hại và cung cấp thêm các khoản vay mới để giúp họ tái đầu tư sản xuất. Đặc biệt, ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giảm bớt thủ tục hành chính để người dân có thể tiếp cận nhanh chóng các gói hỗ trợ.
Ngành thủy sản Việt Nam, đặc biệt là tại các tỉnh ven biển miền Bắc, đang đứng trước những thách thức lớn sau bão Yagi. Các doanh nghiệp và hộ nuôi trồng thủy sản cần sự hỗ trợ khẩn cấp từ chính quyền để có thể khôi phục sản xuất và trả nợ ngân hàng. Tuy nhiên, để ngành thủy sản có thể phát triển bền vững trong tương lai, việc nâng cao khả năng chống chịu với thiên tai là điều cấp thiết.
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu đang ngày càng gia tăng, ngành thủy sản cần xem xét các chiến lược dài hạn để giảm thiểu thiệt hại do thiên tai gây ra. Các giải pháp như nâng cấp cơ sở hạ tầng, sử dụng vật liệu bền vững hơn cho các lồng bè, và đầu tư vào công nghệ nuôi trồng tiên tiến là những hướng đi cần thiết để đảm bảo ngành thủy sản có thể vượt qua những thách thức do thiên tai gây ra.
Cơn bão số 3 (Yagi) đã để lại những thiệt hại vô cùng nghiêm trọng cho ngành thủy sản tại các tỉnh ven biển miền Bắc Việt Nam. Không chỉ gây ra tổn thất về vật chất, bão còn đẩy hàng ngàn hộ dân và doanh nghiệp vào cảnh khó khăn tài chính, đối mặt với nguy cơ phá sản. Trong bối cảnh hiện tại, sự hỗ trợ từ chính quyền và các tổ chức liên quan là điều kiện tiên quyết để giúp ngành thủy sản phục hồi và tái sản xuất.
Hải Đăng