Giá cả tăng mạnh do những biến động tiền tệ. Cùng với đó, tác động của mức thuế quan mới của Mỹ đối với các sản phẩm từ thủy sản đang được cảm nhận ngày một rõ ràng hơn, ít nhất là phản ứng ban đầu đối với mức thuế 20% được công bố với các sản phẩm thủy sản từ Canada, Mexico và Liên minh châu Âu. Triển lãm hải sản Barcelona có thể sẽ mang đến cơ hội cho các công ty truyền thống, thường xuất khẩu sang Mỹ, có thể tìm kiếm được thị trường mới. Ví dụ như Mexico đã thông báo rằng, một phái đoàn sẽ được cử đến sự kiện này để tìm hiểu những người mua tiềm năng ở châu Âu cho các sản phẩm thủy sản của Mexico.
Trong quý đầu tiên của năm 2025, Na Uy đã xuất khẩu các sản phẩm thủy sản khai thác và nuôi trồng với tổng trị giá 44 tỷ NOK, tăng 3,5 tỷ NOK (+9%) so với cùng kỳ năm ngoái. Quý đầu tiên này được đặc trưng bởi khối lượng xuất khẩu cá hồi tăng; giá cá tuyết, cá thu và cua tuyết cao; và giá trị tăng trưởng mạnh mẽ sang Mỹ và Trung Quốc. Ngoài ra, đồng krone Na Uy yếu hơn trong quý đầu tiên so với cùng kỳ năm ngoái, điều này cũng giúp tăng giá trị xuất khẩu được đo bằng krone Na Uy. Xuất khẩu sang thị trường Mỹ tăng mạnh 11%, có thể là do các nhà xuất khẩu vận chuyển càng nhiều càng tốt trước khi thuế quan mới có hiệu lực. Mỹ đã áp dụng mức thuế 16% đối với hàng xuất khẩu thủy sản của Na Uy, bao gồm cá hồi, cá thu, cá bơn và các sản phẩm khác. Mức thuế này dự kiến sẽ làm tăng đáng kể chi phí cho người tiêu dùng Mỹ và làm gián đoạn hoạt động xuất khẩu của Na Uy. Các nhà sản xuất Na Uy đang phải đối mặt với sự không chắc chắn với các lô hàng xuất khẩu (đang trên đường đến Mỹ và bị đội giá lên hàng triệu đô la Mỹ).
CÁ ĐÁY
Do nhiệt độ cải thiện ở Nam Âu, lượng tiêu thụ cá tuyết đã qua xử lý [phi lê cá tuyết muối từ nguyên liệu thô đông lạnh (Gadus macrocephalus) và phi lê cá tuyết muối ướt (Gadus morhua) làm từ nguyên liệu thô tươi có nguồn gốc từ Faroe và Iceland] đang giảm vì nó gắn liền với các công thức nấu ăn truyền thống. Một yếu tố khác khiến lượng tiêu thụ cá tuyết đã qua xử lý giảm là giá nguyên liệu thô của cá tuyết (Gadus morhua) đã tăng đáng kể do lượng đánh bắt ở Na Uy giảm. Ngoại lệ là Thứ Sáu Phục sinh, khi lượng tiêu thụ sản phẩm này tăng đột biến. Cá tuyết Na Uy phải chịu mức giảm hạn ngạch 25% vào năm 2025.
Điều này không chỉ ảnh hưởng đến toàn bộ chuỗi giá trị về phía đánh bắt tự nhiên trong quý đầu tiên của năm mà lượng cá ít hơn trên thị trường đã dẫn đến sự cạnh tranh gia tăng về nguyên liệu thô. Thực tế là giá trị xuất khẩu cá tuyết vẫn tăng nhẹ là do mức giá ở mức cao kỷ lục, bù đắp cho sự sụt giảm về khối lượng.
CÁ NGỪ
Hoạt động đánh bắt ở Tây và Trung Thái Bình Dương đã cải thiện đôi chút lên mức kém đến trung bình nhưng tình hình nguồn cung tiếp tục thấp đã dẫn đến giá cá ngừ vằn tăng. Điều này xảy ra bất chấp nhu cầu yếu từ các nhà máy đóng hộp Thái Lan đối với hàng hóa thành phẩm và sự không chắc chắn bổ sung liên quan đến thuế quan qua lại do Mỹ công bố.
Đánh bắt ở Ấn Độ Dương vẫn ở mức trung bình đến khá. Vì vây vàng chiếm tỷ lệ cao hơn trong vụ thu hoạch nên giá của chúng đã giảm trong khi giá cá ngừ vằn tăng. Lệnh đóng cửa Thiết bị tập hợp cá (FAD) của Ủy ban quốc tế về bảo tồn cá ngừ Đại Tây Dương (ICCAT) trong 45 ngày tại Đại Tây Dương bắt đầu vào ngày 17 tháng 3. Hoạt động đánh bắt vẫn chậm và tỷ lệ cá ngừ vây vàng cao hơn. Các nhà máy đóng hộp địa phương vẫn thiếu nguyên liệu thô. Giá cá ngừ vằn tăng mạnh do thiếu nguyên liệu thô trong khi giá cá ngừ vây vàng vẫn ổn định. Hoạt động đánh bắt ở Đông Thái Bình Dương vẫn tốt và lượng nguyên liệu thô tồn kho tại các nhà máy đóng hộp địa phương vẫn ở mức lành mạnh. Giá cá ngừ vằn ổn định trong khi giá cá ngừ vây vàng tăng. Giá cá ngừ vằn ở châu Âu tiếp tục tăng, theo xu hướng ở Ấn Độ Dương và Đại Tây Dương. Phản ánh mức giá cao hơn này đối với cá cắt khoanh (round fish), thăn cá ngừ vằn hấp chín đã tăng mạnh 300 USD/kg. Giá cá ngừ vây vàng vẫn ổn định.
NHUYỄN THỂ CHÂN ĐẦU (mực ống, mực nang, bạch tuộc)
Sản lượng đánh bắt mực ở Nam Phi vẫn rất thấp. Do đó, rất ít sản phẩm có sẵn để phục vụ tiêu dùng; giá cao ngất ngưởng, tăng khoảng 0,30 EUR/kg. Giá bạch tuộc cũng tăng cao do nhu cầu tốt trong dịp lễ Phục sinh. Bạch tuộc Indonesia đang bắt đầu chuyển hướng sang Liên minh châu Âu và Trung Quốc, vì thị trường Mỹ đang trở nên kém hấp dẫn với các chính sách thuế quan mới. Hiện tại, sản lượng bạch tuộc ở Indonesia đang thấp và khối lượng đánh bắt không ổn định, thay đổi tùy theo khu vực đánh bắt.
GIÁP XÁC (tôm, cua, ghẹ)
Giá tôm Argentina ổn định vì hạm đội phía bắc hiện không đánh bắt. Nhìn chung, giá tôm lớn đã giảm 0,20 EUR/kg, trong khi tôm cỡ vừa ổn định và giá tôm nhỏ tăng 0,30 EUR/kg. Thuế quan của Mỹ đang có tác động quan trọng đến thị trường tôm, đặc biệt là ảnh hưởng đến xuất khẩu tôm của Ấn Độ. Ấn Độ, nhà cung cấp tôm lớn nhất cho Mỹ, đang phải đối mặt với mức thuế quan 26%, khiến các nhà xuất khẩu phải tìm kiếm các thị trường thay thế như Trung Quốc và Liên minh châu Âu để giảm thiểu tổn thất. Ngoài ra, nhu cầu giảm buộc họ phải hạ giá 10%, trong khi người nuôi tôm đang gặp khó khăn về tài chính do chi phí tăng và doanh số không chắc chắn. Mặt khác, các nhà xuất khẩu tôm Ecuador được hưởng lợi từ mức thuế quan thấp hơn, giúp sản phẩm của họ cạnh tranh hơn trên thị trường Mỹ.
Ngành tôm ở Indonesia cũng chịu ảnh hưởng nặng nề bởi mức thuế quan của Mỹ. Mỹ cực kỳ quan trọng đối với các nhà sản xuất tôm Indonesia, hấp thụ khoảng 70% lượng xuất khẩu của họ. Không có gì ngạc nhiên khi thông báo về mức thuế quan cao, được đưa ra ngay trong kỳ nghỉ lễ Eid vào đầu tháng 4, đã gây ra sự hoảng loạn trên thị trường. Một số nhà sản xuất và thương nhân đang cân nhắc việc hạ giá để duy trì khả năng cạnh tranh trên thị trường Mỹ, trong khi những người khác chỉ áp dụng cách tiếp cận chờ đợi và xem xét. Những người sau để tôm trong ao, mặc dù thực tế là giá thức ăn rất cao. Hóa ra chính sách chờ đợi và xem xét là lựa chọn khôn ngoan hơn vì cuối cùng, mức thuế quan chỉ 10% đã được áp dụng trong thời hạn ba tháng. Các nhà nhập khẩu tại Mỹ đã yêu cầu giảm giá, nhưng các nhà sản xuất vẫn giữ giá ổn định vì không có biên độ giảm giá do chi phí cao. Trên thực tế, nếu có bất kỳ điều gì, giá cả cần được cân bằng lại để đảm bảo công bằng cho người nông dân, thị trường và nhà đóng gói. Đồng thời, có một cảm giác rõ ràng trong ngành rằng đất nước cần tìm kiếm các thị trường khác. Tại thị trường châu Âu, giá tôm Indonesia đã giảm 0,10 USD/kg do giá trị đồng USD thấp, điều này chuyển thành giá thấp hơn 10% tính theo đồng Euro.
NHUYỄN THỂ HAI MẢNH VỎ (vẹm, hàu, sò điệp, ngao)
Năm 2025, thị trường sò điệp toàn cầu dự báo tăng trưởng đáng kể, đạt 17,5 tỷ USD và được thúc đẩy bởi các nỗ lực phát triển bền vững, mở rộng quy mô nuôi trồng thủy sản cũng như nhu cầu ngày càng tăng ở các thị trường mới nổi. Pháp báo cáo tình hình thị trường sò điệp tốt trong kỳ nghỉ lễ Phục sinh năm nay. Khu vực Sông Po tiếp tục là khu vực thu hoạch ngao lớn nhất châu Âu, nơi có 1.800 ngư dân làm việc để duy trì sự cân bằng ổn định giữa hoạt động kinh tế và bảo vệ môi trường. Hiện tại, tình trạng ô nhiễm môi trường đang tác động xấu đến số ngao sinh sống tự nhiên ở khu vực biển Adriatic.
Ngọc Thúy (theo FAO)