Trước thực trạng nguồn lợi thủy sản, nhất là nguồn lợi cá đồng trong tự nhiên ngày càng suy giảm, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Cà Mau đã ban hành Chỉ thị số 17 về tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền đối với việc khai thác nguồn lợi thủy sản có tính hủy diệt trên địa bàn. Thực hiện chỉ thị này, nhiều địa phương trong tỉnh Cà Mau đã có cách làm hay, hiệu quả trong bảo vệ nguồn lợi thủy sản.
Tại tỉnh Cà Mau, huyện U Minh thuộc vùng ngọt hóa, từng được xem là “thủ phủ” của các loại cá đồng. Tuy nhiên, sản lượng cá đồng ngày càng suy giảm nghiêm trọng do hành vi khai thác tận diệt với hình thức sử dụng xung điện của một bộ phận người dân. Thời gian qua, huyện U Minh đã triển khai nhiều giải pháp bảo vệ nguồn lợi cá đồng. Đặc biệt, kể từ khi Tỉnh ủy Cà Mau ban hành Chỉ thị 17, các giải pháp được thực hiện quyết liệt hơn. Giải pháp trọng tâm của huyện là đẩy mạnh tuyên truyền bằng nhiều hình thức nhằm tạo sự đồng thuận và nâng cao nhận thức trong nhân dân về việc chung tay bảo vệ nguồn lợi thủy sản nói chung, cá đồng nói riêng.
Theo đó, huyện U Minh đã thành lập 20 tổ cộng đồng quản lý chống khai thác nguồn lợi thủy sản mang tính tận diệt, hủy diệt với hơn 600 thành viên tham gia. Đồng thời chỉ đạo các đơn vị có liên quan phối hợp các đoàn thể xây dựng Câu lạc bộ ‘Nông dân gương mẫu’ chấp hành giao nộp công cụ kích điện và mô hình ‘Cán bộ, công chức, viên chức gương mẫu’ nói không với sử dụng các thiết bị, vật liệu, dụng cụ, ngư cụ khai thác thủy sản có tính huỷ diệt.
Sau gần một năm triển khai Chỉ thị 17, đến nay huyện U Minh đã vận động người dân giao nộp hơn 370 bộ dụng cụ kích điện. Địa phương đã tổ chức ký cam kết với 58 tổ chức, cá nhân kinh doanh ngư cụ, thiết bị điện và gần 8.800 tổ chức, cá nhân hoạt động khai thác thủy sản, cũng như nhiều hộ làm nghề lưới kéo tôm, cá nuôi trong ao, vuông… cam kết không vi phạm pháp luật về khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản. Song song với công tác tuyên truyền, công tác tuần tra, xử lý vi phạm cũng được triển khai quyết liệt. Qua đó, lực lượng chức năng đã phát hiện và xử lý 46 vụ vi phạm với 46 đối tượng, đồng thời tịch thu và tiêu hủy 46 bộ công cụ kích điện.
Tại huyện Thới Bình, việc triển khai Chỉ thị 17 của Tỉnh ủy Cà Mau cũng được thực hiện quyết liệt và tạo được sự đồng thuận cao trong quần chúng nhân dân. Xã Tân Lộc đã phát động phong trào đổi gạo, nhu yếu phẩm lấy vật liệu nổ, xiệt điện.
Theo thống kê, kể từ khi thực hiện Chỉ thị 17 đến nay, người dân ở tỉnh Cà Mau đã tự nguyện giao nộp trên 1.800 bộ xuyệt điện cho lực lượng chức năng. Các địa phương cũng đã xử lý hơn 500 vụ dùng xung kích điện để khai thác nguồn lợi thủy sản, thậm chí có nhiều vụ bị đưa ra xử hình sự.
Để việc thực hiện Chỉ thị 17 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy đạt hiệu quả cao, UBND huyện Trần Văn Thời đã “treo thưởng” 3 triệu đồng cho những ai tố giác, cung cấp thông tin hữu ích cho ngành chức năng bắt giữ người sử dụng xiệt điện khai thác thủy sản tận diệt. Cơ quan chức năng cam kết thông tin người dân cung cấp, tố giác vi phạm sẽ được bảo mật. Việc tố giác vi phạm của người dân sẽ góp phần thiết thực vào phát hiện xử lý các vi phạm, hướng tới tái tạo, khôi phục nguồn lợi thủy sản mà chính người dân sẽ được hưởng lợi.
Song song với các giải pháp trên, chính quyền các địa phương trên địa bàn tỉnh Cà Mau cũng đã và đang đẩy mạnh việc hỗ trợ người dân chuyển đổi sản xuất, thực hiện các mô hình sinh kế hiệu quả, cải thiện thu nhập, hạn chế tình trạng vì áp lực kinh tế mà vi phạm trong khai thác nguồn lợi thủy sản. Đồng thời, địa phương kết hợp thả nuôi, tái tạo nguồn lợi thủy sản trong tự nhiên.
Đặc biệt hiện nay huyện U Minh đang triển khai thực hiện 4 dự án nuôi cá đồng gắn với bảo vệ nguồn lợi để khôi phục, bảo tồn và phát triển nguồn lợi cá đồng với quy mô 109 hộ, 88ha. Đến thời điểm hiện tại, cá phát triển tốt, trọng lượng trung bình 20 - 35 con/kg. Với việc triển khai đồng bộ các giải pháp, đến thời điểm này nguồn lợi thủy sản trên địa bàn huyện (nhất là nguồn lợi ở các cánh đồng) đang có dấu hiệu phục hồi.
Ngọc Thúy (giaoducthoidai.vn)