Dự án cách mạng hóa nghề nuôi tôm ở Đông Nam Á (26-02-2025)

Các nhà khoa học đã phát triển các hệ thống giám sát cảnh báo sớm có chi phí thấp để giúp cải thiện tính bền vững của ngành nuôi tôm ở Đông Nam Á - một trong những ngành công nghiệp quan trọng nhất của khu vực.
Dự án cách mạng hóa nghề nuôi tôm ở Đông Nam Á
Ảnh minh hoạ

Dự án có giá trị hơn 3 triệu bảng Anh kéo dài trong vòng 3 năm nhằm mục đích trang bị cho những người nuôi tôm quy mô nhỏ các công cụ theo dõi chất lượng nước, phát hiện mầm bệnh và dự đoán các mối đe dọa môi trường theo thời gian thực với mức giá phải chăng.

Dự án sẽ kết hợp các kiến ​​thức truyền thống bản địa của người nuôi tôm với những kiến thức chuyên môn về công nghệ cảm biến sinh học, mô hình khí hậu, sức khỏe thủy sinh và trí tuệ nhân tạo (AI). Nhóm đang nghiên cứu một cảm biến cầm tay có thể nhanh chóng phát hiện mầm bệnh và mức nitơ có hại trong nước ao nuôi, cùng với một công cụ dự đoán do AI điều khiển sử dụng dữ liệu khí hậu để dự báo rủi ro về dịch bệnh.

Ngành nuôi tôm là động lực kinh tế chính ở nhiều quốc gia Đông Nam Á như Việt Nam và Thái Lan, tạo ra hàng triệu việc làm và đóng góp đáng kể vào xuất khẩu thủy sản toàn cầu. Tuy nhiên, các đợt bùng phát dịch bệnh và các thách thức về môi trường khiến ngành này thiệt hại hàng tỷ USD mỗi năm. Các công nghệ giám sát hiện có thường quá đắt hoặc quá phức tạp khiến những người nông dân quy mô nhỏ không thể tiếp cận, do đó, họ thường phải đối mặt với những tổn thất nặng nề do mất mùa gây ra.

Dự án nghiên cứu này có sự tham gia của Đại học Strathclyde, Đại học West of Scotland (UWS) cùng với sự tham gia của các nhà khoa học từ Đại học Cần Thơ tại Việt Nam, Viện Khoa học và Công nghệ Vidyasirimedhi tại Thái Lan và Viện James Hutton. Dự án được hỗ trợ bởi Quỹ Đối tác Khoa học Quốc tế (ISPF) và Quỹ Nghiên cứu và Đổi mới Vương quốc Anh (UKRI). Nghiên cứu này cũng lồng ghép cách tiếp cận về giới trong nuôi trồng thủy sản để đảm bảo rằng cả nam giới và phụ nữ đều sẽ được hưởng lợi từ các chương trình đào tao và áp dụng công nghệ của dự án.

Mặc dù dự án tập trung vào ngành nuôi tôm ở Việt Nam và Thái Lan, nhưng công nghệ này có khả năng thích ứng cao và có thể mở rộng sang các hệ thống nuôi trồng thủy sản khác trên khắp Đông Nam Á và nhiều khu vực khác trên thế giới.

Nhờ việc kết hợp các kết quả nghiên cứu và ứng dụng khoa học với những kiến thức bản địa, các công cụ được phát triển trong dự án không chỉ ứng dụng các công nghệ khoa học tiên tiến mà còn thiết thực, có mức giá hợp lý và dễ sử dụng. Nghiên cứu giúp giảm đáng kể tỉ lệ tử vong trên tôm cũng như tăng năng suất ao nuôi. Đây là một bước tiến thú vị trong nuôi trồng thủy sản chính xác. Hệ thống giám sát thời gian thực với chi phí thấp này có thể được áp dụng rộng rãi cho hoạt động nuôi thủy sản bền vững trên toàn thế giới, giúp giải quyết các thách thức về an ninh lương thực trong bối cảnh biến đổi khí hậu.

Nghiên cứu này phù hợp với các chiến lược tăng trưởng nuôi trồng thủy sản quốc gia của Việt Nam và Thái Lan. Kết quả của dự án sẽ đóng góp vào tính bền vững về kinh tế và môi trường trong dài hạn. Mặt khác, thành công của dự án có thể định hình lại các hoạt động nuôi trồng thủy sản trên toàn thế giới, đưa ra giải pháp có tác động cao, chi phí thấp cho một trong những thách thức cấp bách nhất của ngành thủy sản hiên nay.

Hương Trà (theo strath)

Ý kiến bạn đọc