Trong quý II, xuất khẩu các sản phẩm cua của Việt Nam tiếp tục tăng trưởng đều qua từng tháng, trong khi xuất khẩu ghẹ và ba khía có xu hướng giảm sâu trong tháng cuối quý. Tính luỹ kế 6 tháng đầu năm 2025, giá trị xuất khẩu các sản phẩm cua và ba khía của Việt Nam đang ở mức cao hơn so với cùng kỳ, trái lại xuất khẩu ghẹ lại giảm.
6 tháng đầu năm 2025, các sản phẩm cua ghẹ và giáp xác khác của Việt Nam đã xuất khẩu sang 25 thị trường trên toàn cầu. Trong quý II, xuất khẩu sang các thị trường chính đều phần lớn đều tăng trưởng tốt. Tại thị trường hàng đầu Trung Quốc & Hong Kong, xuất khẩu cua ghẹ sau khi tăng trưởng mạnh trong quý đầu năm đã tăng trưởng chậm lại trong quý II. Còn tại khối thị trường các nước tham gia Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), một số nước đã giảm nhập khẩu cua ghẹ và giáp xác khác của Việt Nam trong quý II này như Canada, hay Anh. Trong khi đó, xuất khẩu sang Australia đã đảo chiều tăng trưởng cao trong quý này, với mức tăng 58%.
Xuất khẩu cua ghẹ sang EU mặc dù tốc độ tăng trưởng có chậm lại so với quý đầu năm nhưng vẫn ở mức cao, tăng 71% so với quý II/2024. Theo Báo cáo thủy sản tháng 9/2025 của FAO, thị trường cua ghẹ ở châu Âu vẫn ổn định. Nhu cầu duy trì ở mức vừa phải; phản ánh đúng xu hướng điển hình của tháng 9.
Cà Mau: Kế hoạch 31.300 tấn năm 2025 và 40.000 tấn năm 2030
Hướng đến sự phát triển bền vững, góp phần thực hiện mục tiêu tăng trưởng năm 2025 đạt 8% trở lên, tạo nền tảng vững chắc để đạt tốc độ tăng trưởng “hai con số” giai đoạn 2026-2030, tỉnh Cà Mau đã ban hành “Kế hoạch phát triển ngành hàng cua tỉnh Cà Mau”.
Theo đó, phát triển nuôi cua trở thành trung tâm lớn nhất của vùng Đồng bằng sông Cửu Long và cả nước với mô hình tổ chức sản xuất phù hợp, áp dụng công nghệ tiên tiến để nâng cao năng suất, sản lượng, chất lượng và sức cạnh tranh của sản phẩm cua Cà Mau, đồng thời thích ứng với biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường sinh thái, mang lại lợi ích cho người dân, doanh nghiệp, phát triển kinh tế, góp phần tăng trưởng GRDP đạt 8% trở lên năm 2025.
Cụ thể năm 2025, tập huấn, chuyển giao cho 1.000 hộ dân nuôi cua theo quy trình bán thâm canh và nuôi cua kết hợp nuôi tôm quảng canh cải tiến cho ăn bổ sung. Tuyên truyền vận động, hướng dẫn cho 100 % hợp tác xã nuôi cua thực hiện các điều kiện, quy trình nuôi để đạt các chứng nhận theo các tiêu chuẩn được thị trường quan tâm.
Đồng thời, xây dựng mô hình nuôi cua đạt chuẩn. Dự kiến thực hiện 62 ha mô hình nuôi cua kết hợp: Mô hình phát triển bền vững mô hình nuôi cua kết hợp gắn với liên kết tiêu thụ sản phẩm 10 ha; mô hình vùng nguyên liệu cua an toàn thực phẩm, liên kết và tiêu thụ sản phẩm 40 ha và mô hình lớp học tại hiện trường ứng dụng chế phẩm vi sinh trong nuôi cua kết hợp với tôm sú quảng canh cải tiến 12 ha.
Tổng sản lượng cua khoảng 31.300 tấn (diện tích nuôi cua kết hợp đạt khoảng 260.000 ha, năng suất bình quân đạt 0,12 tấn/ha/năm, sản lượng đạt khoảng 31.200 tấn; diện tích nuôi cua bán thâm canh đạt khoảng 200 ha, năng suất bình quân đạt khoảng 0,5 tấn/ha/vụ, sản lượng đạt khoảng 100 tấn; nuôi cua trong hộp đạt 3.000 hộp, sản lượng khoảng 7,0 tấn/năm). Thành lập ít nhất 09 hợp tác xã mới (mỗi hợp tác xã ≥ 100 ha); 09 chuỗi liên kết và hợp tác với 02 hệ thống siêu thị.
Đến năm 2030, tổng sản lượng cua khoảng 40.000 tấn (diện tích nuôi cua kết hợp đạt khoảng 265.000 ha, năng suất bình quân đạt 0,15 tấn/ha/năm, sản lượng đạt khoảng 39.750 tấn; diện tích nuôi cua bán thâm canh đạt khoảng 500 ha, năng suất bình quân đạt 0,5 tấn/ha/vụ/năm, sản lượng đạt khoảng 250 tấn; nuôi cua trong hộp đạt 10.000 hộp, sản lượng khoảng 22 tấn/năm). Đặc biệt, thực hiện thành công đề tài chọn lọc, lai tạo cua có tốc độ tăng trưởng nhanh và cá thể lớn. Triển khai hiệu quả các dự án bảo quản và chế biến sản phẩm từ cua. Phấn đấu xuất khẩu ≥ 30% sản lượng cua nuôi trong tỉnh. Phấn đấu phát triển chuỗi liên kết tiêu thụ ngành hàng cua ≥ 30%.
Dự kiến 2025 sản lượng đạt trên 41.800 tấn
Theo kế hoạch năm 2025, tỉnh Cà Mau tập trung hoàn chỉnh quy trình nuôi cua kết hợp, nuôi cua kết hợp theo hướng quảng canh cải tiến, nuôi cua bán thâm canh, nuôi cua trong hộp, thống nhất nội dung tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật đối với từng quy trình nuôi; đồng thời rà soát, điều chỉnh, bổ sung hoàn thiện quy trình nuôi cua (theo từng vùng) để tập huấn cho người nuôi; xây dựng clip hướng dẫn kỹ thuật các quy trình nuôi để phổ biến rộng rãi. Cùng với đó, tổ chức tập huấn kỹ thuật cho người nuôi cua, tổ hợp tác, hợp tác xã; chú ý tập huấn cả quy trình và tổ chức thảo luận, cập nhật kiến thức kỹ thuật theo từng công đoạn của quy trình nuôi.
Đối với việc phòng bệnh trên cua, tỉnh Cà Mau xây dựng hệ thống quan trắc môi trường phục vụ các vùng nuôi cua tập trung; hoàn thiện quy trình nuôi cua giảm thiểu tác động xấu đến môi trường sinh thái; kiểm tra, giám sát đánh giá tác động môi trường của các mô hình nuôi. Tăng cường công tác giám sát và phòng ngừa dịch bệnh; hướng dẫn người nuôi thực hiện tốt các quy định về quản lý, phòng, chống khi có dịch bệnh xảy ra, xử lý kịp thời không để dịch bệnh lây lan trên diện rộng; phối hợp với các Viện, Trường nghiên cứu nguyên nhân, tác nhân gây bệnh trên cua nhằm đưa ra các phương pháp ngăn ngừa và điều trị có hiệu quả. Tiếp tục cập nhật thông tin, giải pháp hữu hiệu trong phòng và xử lý bệnh trên cua.
Giải pháp về giống: Phối hợp với các Viện, Trường nghiên cứu chọn tạo đàn cua bố mẹ có tính tăng trưởng nhanh, sức sinh sản cao và thích ứng với biến đổi khí hậu; chuyển giao, ứng dụng công nghệ sản xuất cua giống chất lượng cao cho các cơ sở sản xuất; khuyến khích thành phần kinh tế tư nhân tham gia vào chuỗi sản xuất và cung ứng cua giống nhằm chủ động được con giống nhân tạo chất lượng, nâng cao hiệu quả nghề nuôi cua. Bảo vệ các khu vực sinh sản tự nhiên (vùng bãi bồi, đầm,…); thực hiện các đề tài điều tra đánh giá trữ lượng nguồn lợi cua biển và các giải pháp bảo tồn, phát triển bền vững nghề cua trên địa bàn tỉnh Cà Mau. Phối hợp với các đơn vị chức năng tăng cường công tác kiểm tra chất lượng giống, thức ăn, hóa chất, thuốc thú y thủy sản, đảm bảo chất lượng phục vụ cho người nuôi đạt năng suất, hiệu quả cao và bền vững.
Để tổ chức sản xuất hiệu quả, tỉnh Cà Mau tăng cường phối hợp giữa các cấp, các ngành trong việc định hướng, xây dựng các vùng sản xuất tập trung quy mô lớn gắn với chế biến và tiêu thụ sản phẩm. Duy trì, phát triển chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm; hình thành vùng nuôi tập trung, quy mô lớn, ứng dụng khoa học kỹ thuật, nâng cao giá trị, chất lượng, số lượng sản phẩm cung ứng cho thị trường, định hướng phát triển sản phẩm theo tiêu chuẩn hữu cơ, sinh thái. Củng cố, thành lập hợp tác xã mới có quy mô lớn (≥ 100 ha) để làm đầu mối thực hiện liên kết sản xuất; tăng cường đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao năng lực quản lý, điều hành cho cán bộ và thành viên tổ hợp tác, hợp tác xã; ưu tiên cho các tổ hợp tác, hợp tác xã thực hiện liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm ngành hàng cua.
Đặc biệt, nghiên cứu phát triển đa dạng sản phẩm cua theo hướng trách nhiệm, an toàn sinh học, truy xuất nguồn gốc, sinh thái, hữu cơ, nâng cao giá trị sản phẩm; tổ chức ký kết, liên kết tạo ra khối lượng sản phẩm lớn, chất lượng đáp ứng nhu cầu của thị trường. Duy trì, phát triển thương hiệu “Cua Năm Căn - Cà Mau”; mở rộng vùng chỉ dẫn địa lý “Cua Cà Mau”, đưa sản phẩm đến tay người tiêu dùng bằng các kênh thương mại điện tử, các sự kiện, hội chợ triển lãm, kênh ngoại giao, đặc biệt triển khai hiệu quả Đề án tổ chức lại sản xuất và xuất khẩu chính ngạch sản phẩm cua Cà Mau sang thị trường Trung Quốc. Hình thành, phát triển hệ thống đại lý thu mua, kênh phân phối sản phẩm, tổ chức hiệu quả hoạt động xúc tiến thương mại, phát triển thị trường trong và ngoài nước; tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp trong nước tiếp cận, phối hợp, ký kết với các đối tác quốc tế thông qua các kênh ngoại giao, thương mại giúp sản phẩm cua nuôi đến với người tiêu dùng quốc tế đảm bảo chất lượng.
Với các giải pháp nêu trên, Cà Mau kỳ vọng sẽ đạt được những kết quả ấn tượng. Tổng sản lượng cua dự kiến đạt khoảng 41.834 tấn; Diện tích nuôi cua kết hợp tăng lên 418.340 ha, năng suất bình quân 100kg/ha/năm; Cải thiện năng suất, nhất là với mô hình nuôi cua bán thâm canh, kỳ vọng đạt 500kg/ha/vụ. Bên cạnh đó, tỉnh Cà Mau cũng định hướng, nhân rộng mô hình nuôi cua trong hộp nhựa mới phát triển gần đây, với mục tiêu đạt 3.000 hộp, sản lượng khoảng 7 tấn/năm, mở ra hướng đi mới cho việc sản xuất cua thương phẩm chất lượng cao.
Nâng cao năng lực cạnh tranh quốc tế
“Ngày hội Cua Cà Mau – Lần thứ I năm 2022” với chủ đề “Cua Cà Mau – Điểm hẹn văn hóa ẩm thực” đã ghi dấu thành công rực rỡ; lan tỏa mạnh mẽ thương hiệu “Cua Cà Mau”. Sự kiện trở thành điểm nhấn về kinh tế - văn hóa - du lịch; là cầu nối xúc tiến thương mại ngành hàng cua của Việt Nam.
Tiếp nối thành công đó, ngày 10/10/2025, tỉnh Cà Mau đã ban hành Kế hoạch tổ chức “Ngày hội Cua Cà Mau – Lần thứ II năm 2025” (Ca Mau Crab Festival – Second Edition in 2025) với chủ đề “Cua Cà Mau: Hương rừng – Vị biển”. Sự kiện dự kiến diễn ra trong các ngày từ 16 đến 22 tháng 11/2025. Đây là sự kiện có quy mô lớn, mang ý nghĩa quan trọng trong chiến lược phát triển thương hiệu “Cua Cà Mau”, góp phần thúc đẩy liên kết vùng, xúc tiến thương mại; từ đó, khẳng định vị thế thương hiệu “Cua Cà Mau”
Ngày 23/10/2025, tỉnh Cà Mau ban hành Kế hoạch truyền thông quảng bá các hoạt động “Ngày hội Cua Cà Mau – Lần thứ II năm 2025”. Thông qua đó, kết nối, hợp tác với các doanh nghiệp, nhà đầu tư trong và ngoài nước, xây dựng hoàn chỉnh chuỗi giá trị sản xuất ngành Cua biển; nâng cao năng lực cạnh tranh đối với thương hiệu thương hiệu “Cua Cà Mau” trên trường quốc tế.
Trong thời gian tới, tỉnh Cà Mau dự kiến tổ chức định kỳ sự kiện “Ngày hội Cua Cà Mau”, tạo cơ hội để các tổ chức, cá nhân trao đổi kinh nghiệm sản xuất, kinh doanh, cùng tìm ra giải pháp phát triển ngành hàng cua Việt Nam. Tỉnh Cà Mau nói riêng và ngành Thủy sản Việt Nam nói chung sẽ tập trung nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo chuỗi hoạt động sản xuất, chế biến; nâng cao năng suất, sản lượng và chất lượng cua.
Năm nay, ngoài việc trưng bày, triển lãm thương mại, sẽ còn có cuộc thi “Xác lập kỷ lục về Cua Cà Mau”, đặt hàng sáng tác Biểu trưng Cua Cà Mau (logo); Biểu tượng vui về Cua Cà Mau và slogan Ngày hội Cua Cà Mau… Cùng với đó là chuỗi sự kiện CamaUP’25 – Ngày hội Khởi nghiệp tỉnh Cà Mau năm 2025; Diễn đàn “Cà Mau: Động lực tăng trưởng vùng Đồng bằng Sông Cửu Long”; và đặc biệt có Hội thảo quốc tế “Đổi mới sáng tạo phát triển bền vững ngành Cua biển Cà Mau - Việt Nam”.
Ngọc Thúy - FICen