Xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân thiếu trách nhiệm trong nhiệm vụ chống khai thác IUU
Theo đó, UBND tỉnh đã đề ra các nhiệm vụ, giải pháp cấp bách, trọng tâm đến ngày 15/11/2025. Đó là, thành lập Đoàn liên ngành kiểm tra nhiệm vụ chống khai thác IUU tại các cơ quan, đơn vị, chính quyền xã/phường trên địa bàn tỉnh. Xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân thiếu trách nhiệm trong nhiệm vụ chống khai thác IUU. Lãnh đạo các Sở, ngành, địa phương thường xuyên kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU của ngành, địa phương mình; kịp thời động viên, khen thưởng gương điển hình và xử ký nghiêm tổ chức, cá nhân thiếu tinh thần trách nhiệm để xảy ra sai phạm hoặc không hoàn thành nhiệm vụ, công việc được giao.
Thường xuyên đưa tin, bài về chống khai thác IUU trên các phương tiện thông tin đại chúng, trên Báo và Phát thanh Truyền hình tỉnh, hệ thống truyền thanh xã, phường. Đẩy mạnh, đa dạng các hình thức tuyên truyền như sân khấu hóa, tập huấn, phổ biến cho cộng đồng ngư dân và các tổ chức, cá nhân có liên quan quy định về chống khai thác IUU. Công khai các vụ việc vi phạm khai thác IUU đã bị xử lý tại các địa phương có tàu cá khai thác thủy sản.
Về quản lý đội tàu, hoàn thành việc đăng ký, đăng kiểm, cấp hoặc gia hạn giấy phép; đối soát dữ liệu thông tin của từng tàu cá như: chủ tàu, số căn cước công dân, địa chỉ, số điện thoại,..., cập nhật đầy đủ, chính xác dữ liệu thông tin tàu cá vào cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia (VNfishbase) và hệ thống giám sát tàu cá với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư VNeID; đảm bảo 100% tàu cá đã đăng ký phải viết biển số, đánh dấu tàu cá theo quy định. Đăng ký tàu phục vụ nuôi trồng thủy sản và tàu dịch vụ khác theo quy định để không còn tàu cá không viết biển số, không đánh dấu tham gia hoạt động tại các địa phương theo quy định. Xây dựng và thực hiện chính sách hỗ trợ tàu cá không đủ điều kiện hoạt động, đang sử dụng nghề xâm hại môi trường, nguồn lợi thủy sản chuyển sang nghề khác để đảm bảo việc làm, thu nhập và sinh kế cho người dân.
Kiểm soát tàu cá rời cảng, xuất bến; nhập bến, cập cảng và lập danh sách, kiểm soát chặt chẽ đảm bảo tàu cá không đủ điều kiện không tham gia hoạt động khai thác thủy sản; kiểm soát chặt chẽ tàu cá và ngư dân tại nơi cư trú, đảm bảo nắm rõ địa chỉ của mọi chủ tàu, ngư dân gắn với cơ sở dữ liệu dân cư quốc gia. Đưa vào áp dụng hệ thống quản lý tàu cá và ngư dân xuất, nhập bến trên nền tảng VNeID, bố trí nguồn lực để kiểm tra, kiểm soát tàu cá nhập bến, cập cảng theo quy định thống nhất trên nền tảng VNeID và trên hệ thống eCDT để kiểm soát được toàn bộ tàu cá, ngư dân xuất bến tham gia hoạt động khai thác thủy sản.
Xây dựng, ban hành chính sách hỗ trợ ngư dân nâng cấp, thay thế thiết bị giám sát hành trình (VMS) đáp ứng điều kiện quy định và duy trì kết nối hệ thống VMS 24/24 kể cả khi tàu cá neo đậu tại bờ. Sẵn sàng sử dụng hệ thống giám sát tàu cá, cơ chế đồng bộ dữ liệu, báo cáo vị trí tàu cá; phân tích trường hợp tàu cá do hệ thống VMS cảnh báo vi phạm để thông báo đến cơ quan, lực lượng chức năng xử lý theo quy định. Bố trí tối đa lực lượng như: Biên phòng, Công an, Chính quyền địa phương,... thực hiện đợt cao điểm tuyên truyền chủ tàu không đưa tàu đi khai thác trái phép vùng biển nước ngoài; phát hiện, xử lý các trường hợp tổ chức đưa tàu đi khai thác trái phép.
Hoàn thiện, hướng dẫn, áp dụng triển khai đồng bộ, thống nhất hệ thống nhật ký khai thác, nhật ký thu mua chuyển tải điện tử (e-logbook) và hệ thống eCDT tại tất cả cảng cá, kể cả cảng cá tư nhân. Nâng cấp hạ tầng công nghệ thông tin tại cảng cá để hỗ trợ ngư dân thực hiện cập nhật dữ liệu lên hệ thống VNeID, Biên phòng, e-lobook, eCDT.
Toàn bộ ngư dân, cơ sở thu mua thủy sản khai thác, doanh nghiệp chế biến, cảng cá và cơ quan quản lý nhà nước về thủy sản thực hiện giám sát sản lượng thủy sản khai thác bốc dỡ qua cảng, hồ sơ truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác trên hệ thống e-logbook và eCDT. Đảm bảo tất cả tàu cá có chiều dài từ 15 mét trở lên tham gia hoạt động khai thác thuỷ sản thực hiện rời, cập cảng trên eCDT tại cảng cá và sử dụng hệ thống nhật ký khai thác thủy sản điện tử theo hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp và Môi trường.
Củng cố hồ sơ, xử lý triệt để các trường hợp mất kết nối thiết bị VMS không đưa tàu cá về bờ từ năm 2024 (nếu có) đến nay đã được phát hiện và tiếp tục xử lý triệt để các hành vi vi phạm phát sinh. Tham gia thực hiện kết nối, liên thông đồng bộ cơ sở dữ liệu theo dõi, cập nhật kết quả xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản của Bộ Quốc phòng và Bộ Nông nghiệp và Môi trường.
Người đứng đầu các Sở, ngành, địa phương và lực lượng chức năng có liên quan chịu trách nhiệm trước UBND tỉnh về kết quả chống khai thác IUU
Tại Kế hoạch này, UBND tỉnh Nghệ An giao các Sở, ngành và UBND các xã, phường ven biển xây dựng kế hoạch, bố trí con người, kinh phí thực hiện nhiệm vụ được giao; nâng cao trình độ cho cán bộ thực thi nhiệm vụ chống khai thác IUU. Người đứng đầu các Sở, ngành, địa phương và cơ quan, lực lượng chức năng có liên quan chịu trách nhiệm trước UBND tỉnh đối với kết quả triển khai thực hiện Kế hoạch này tại cơ quan, đơn vị mình.
Sở Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, hướng dẫn, đôn đốc các Sở, ban, ngành, địa phương và tổ chức, cá nhân có liên quan triển khai Kế hoạch này. Thành lập các đoàn liên ngành, liên cấp thực hiện kiểm tra, hướng dẫn hoạt động tại các Tổ Liên ngành, Cảng cá, các địa phương; tập huấn cho ngư dân về các quy định chống khai thác IUU, chú trọng tuyên truyền các hành vi vi phạm mất kết nối thiết bị VMS, bốc dỡ sản phẩm khai thác tại cảng cá chỉ định. Đồng thời, kiểm kê, phân loại và hoàn thành việc đăng ký, đăng kiểm, cấp hoặc gia hạn giấy phép khai thác thuỷ sản các tàu cá đủ điều kiện; đối soát dữ liệu thông tin của từng tàu cá, cập nhật đầy đủ, chính xác dữ liệu thông tin tàu cá vào cơ sở dữ liệu VNFishbase và hệ thống giám sát tàu cá với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư VNeID.
Lập danh sách tàu cá không đủ điều kiện hoạt động khai thác thủy sản, phân loại từng trường hợp cụ thể. Thực hiện nghiêm quy định về xóa đăng ký, đăng ký lại tàu cá; rà soát, xử lý nghiêm các trường hợp mua bán, chuyển nhượng không thực hiện sang tên đổi chủ, đăng ký lại tàu cá; không cho hoạt động khai thác thủy sản. Kiểm tra, hướng dẫn ngư dân lắp đặt, kết nối thiết bị VMS đảm bảo hoạt động ổn định trên tàu cá; bảo dưỡng, nâng cấp, thay thế thiết bị không đáp ứng yêu cầu kỹ thuật,…
Ngoài ra, thực hiện đối soát hàng ngày số liệu tàu cá ra vào cảng cá và số liệu tàu cá xuất nhập bến, đảm bảo tàu cá rời cảng khớp với tàu cá xuất bến, tàu cá nhập bến khớp với tàu cá cập cảng tại địa phương. Thực hiện nghiêm việc cập nhật kết quả xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản trên cơ sở dữ liệu xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản theo quy định.
Các Sở, ban, ngành, lực lượng có liên quan và UBND các xã, phường ven biển có tàu cá tham gia khai thác thủy sản trên địa bàn tỉnh tập trung lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, phối hợp chặt chẽ, đồng bộ đảm bảo thực hiện nghiêm các nhiệm vụ, giải pháp được giao tại Kế hoạch này để công tác chống khai thác IUU đạt kết quả tốt nhất tại đợt thanh tra lần thứ 5 sắp tới, góp phần đưa nghề cá Việt Nam phát triển bền vững, trách nhiệm.
Thanh Thủy