Kết nối sản xuất và tiêu thụ nông sản nhằm khơi thông chuỗi cung ứng (31-08-2021)

Sáng ngày 31/8, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT Lê Minh Hoan chủ trì Diễn đàn Kết nối sản xuất và tiêu thụ nông sản theo hình thức trực tuyến. Diễn đàn diễn ra trong bối cảnh ngành nông nghiệp nói chung đang đứng trước rất nhiều thách thức,hệ lụy từ diễn biến phức tạp của đại dịch Covid-19 diễn ra trong thời gian qua.
Kết nối sản xuất và tiêu thụ nông sản nhằm khơi thông chuỗi cung ứng

Diễn đàn lần này có sự tham gia trực tuyến của 63 tỉnh, thành phố trên cả nước, đại diện các nhà quản lý, các Hiệp hội ngành, nghề, các doanh nghiệp, tập đoàn và các hợp tác xã, cơ sở sản xuất trong và ngoài nước... Mục đích của Diễn đàn là để hình thành, kết nối các khâu sản xuất, chế biến, thu hoạch, lưu thông, tiêu thụ nông sản...Qua đó, tạo mối "liên kết - hợp tác" chặt chẽ, nhiều chiều giữa cơ quan quản lý với doanh nghiệp và bà con nông dân.

Phát biểu khai mạc, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT, Ông Lê Minh Hoan cho rằng : thương mại điện tử (TMĐT) là xu thế của thời đại công nghệ 4.0. Diễn đàn này khác biệt với các trang TMĐT hiện tại; nó nằm ở chiều sâu, không chỉ dừng ở thời điểm dịch bệnh hiện tại, mà còn tồn tại, song hành với quá trình vận hành của nền nông nghiệp Việt Nam. Trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, nhiều chuỗi sản xuất, cung ứng, lưu thông, tiêu thụ nông sản tại các tỉnh, thành phố bị đứt gãy, diễn đàn sẽ giúp giải quyết 3 tồn tại của ngành nông nghiệp nước nhà : Thứ nhất, khắc phục điểm nghẽn của một nền sản xuất "manh mún, nhỏ lẻ, tự phát". Thứ hai, hoạch định chính sách, tìm kiếm, đàm phán, kết nối thị trường tiêu thụ nông sản. Thứ ba là phát huy vai trò dẫn dắt, định hướng của doanh nghiệp trong sản xuất nông nghiệp, nhằm tạo ra các sản phẩm bảo đảm chất lượng, an toàn, trách nhiệm, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao và đa dạng của thị trường.

Phát biểu tại Diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT, Ông Phùng Đức Tiến nhận định trước những bối cảnh, tình thế mà dịch Covid-19 làm xáo trộn quy trình sản xuất tiêu thụ, năng lực phản ứng của Bộ Nông nghiệp và PTNT rất nhạy bén để có những hành động kịp thời, quyết liệt.

Với sự chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và PTNT đã thành lập 2 Tổ công tác chỉ đạo sản xuất, cung ứng nông sản phía Nam và phía Bắc. Tổ công tác 970 phía Nam của Bộ đã chỉ đạo, hành động quyết liệt, không để đứt gãy các chuỗi cung ứng, đảm bảo nhu cầu của người dân các tỉnh thành phía Nam trong điều kiện dịch bệnh phức tạp”, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho biết.

Tại Điễn đàn, Ông Nguyễn Hoàng Anh – Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty Đầu tư Thủy sản Nam Miền Trung, Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội Nông nghiệp số Việt Nam, nhận định: Ngành nông nghiệp sẽ phải đối mặt với rất nhiều thách thức do chuỗi cung ứng bị đứt gãy ra dẫn đến thiếu nguyên liệu, vật tư sản xuất đầu vào, từ đó dẫn đến ngưng sản xuất hoặc sản xuất thiếu chất lượng.

Đứng trước những khó khăn thách thức hiện nay, ông Nguyễn Hoàng Anh cho rằng, về lâu dài chúng ta phải có những giải pháp thiết thực, nhất là thay đổi từ nhận thức, tư duy để phục vụ cho kinh tế nông nghiệp, tổ chức sản xuất, đảm bảo giá trị hàng hoá, quy mô hàng hoá, đảm bảo chuỗi cung ứng, phân chia lợi ích từ người nông dân đến chuỗi thương mại.

Cụ thể, ông Nguyễn Hoàng Anh cũng đã đưa ra 5 đề xuất với Bộ Nông nghiệp và PTNT trong thời gian tới để vượt qua những thách thức, đó là:

- Bộ Nông nghiệp và PTNT cần chỉ đạo để xác định một đầu mối xây dựng bộ khung quy tắc về liên kết chuỗi cho từng sản phẩm ngành hàng cụ thể.

- Chọn các doanh nghiệp đầu tàu trong ngành để hưởng ứng khi có Bộ khung quy tắc này.

- Chọn các sản phẩm đặt ra hạn ngạch, tỷ trọng và rà soát quy hoạch vùng, địa phương có lợi thế, phù hợp năng lực sản xuất cho từng sản phẩm, ngành hàng từ giống đến nuôi trồng, quy hoạch, lưu trữ, chế biến, thương mại.

- Nhà nước cần đầu tư cơ sở hạ tầng đồng bộ cho sản xuất sản phẩm của các ngành hàng hoặc xã hội hoá theo hình thức PPP; giao tổ chức, hiệp hội ngành hàng quản trị những nội dung cụ thể (như quản trị hạn ngạch, quản trị tiêu chuẩn, quản trị chất lượng, quản trị sản lượng đối với từng sản phẩm, ngành hàng).

- Cần tạo và hỗ trợ công tác truyền thông mạnh mẽ để phát triển chuỗi giá trị ngành hàng ra thị trường mở. Cơ quan đầu mối quản lý ngành hàng luôn theo dõi, sơ kết, tổng kết, đánh giá, xây dựng kế hoạch thực thi chính sách pháp luật; tham mưu, xây dựng cơ chế chính sách để thúc đẩy phát triển từng sản phẩm, ngành hàng.

Phát biểu kết luận diễn đàn, Bộ trưởng Lê Minh Hoan yêu cầu các cơ quan quản lý, các đơn vị được giao nhiệm vụ qua Diễn đàn kết nối tiêu thụ nông sản hôm nay, cần bắt tay sớm vào công việc :

Thứ nhất, chúng ta cần một suy nghĩ, một hành động khác để tạo ra một kết quả khác. Trong hôm nay, kết quả ấy hội tụ vào việc tạo ra diễn đàn này. Đó là một giá trị lớn, khác hẳn với các sàn TMĐT hiện có. Nhiệm vụ sắp tới, là không chỉ dừng các kết quả ở miền Nam, không thể hài lòng trong bối cảnh dịch bệnh hiện tại, mà cần nhân rộng mô hình ra cả nước. Nếu như trước đây, nhắc đến nông sản là người ta nghĩ đến giải cứu, giờ chúng ta phải thay đổi. Nông sản là phải nâng niu. Tất cả, từ người sản xuất, tiêu dùng, đến doanh nghiệp, cơ quan quản lý cùng thay đổi, để thay đổi, phát triển hình ảnh, chất lượng, giá trị của nông sản.

Thứ hai, là thông qua diễn đàn, chúng ta sẽ hình thành được một hệ sinh thái nông nghiệp. Mọi thành viên phải quần tụ, để bổ sung sức mạnh lẫn nhau, cùng chung tay về nông sản, nông dân Việt. Không gì chúng ta không làm được, nếu có một sản phẩm đảm bảo từ chất lượng, giới thiệu đến quảng bá hình ảnh.

Thứ ba, là kích hoạt tư duy của tam giác phát triển: Nhà nước – thị trường – xã hội. Trong đó, cơ quan quản lý, các ngành hàng, và người nông dân sẽ là chỗ dựa, giúp kết nối phát triển nền nông nghiệp.

Ở đây, chúng ta cần lưu ý, rằng tinh thần hợp tác công tư, không chỉ dừng ở khía cạnh nguồn vốn, mà còn bao hàm cả những  ý tưởng, sáng kiến. Làm sao để chúng ta kết hợp, hội tụ được nhiều ý kiến, để nguồn lực ấy không chỉ dừng ở ngân sách Chính phủ cấp cho Bộ Nông nghiệp và PTNT, mà còn nằm ở xã hội, ở người nông dân.

Thứ tư, là tư duy phát triển kinh tế nông nghiệp. Chỉ khi nào chuyển biến triệt để vấn đề này, nền nông nghiệp sẽ tạo ra giá trị giá tăng. Một suy nghĩ nữa cần thay đổi, là khâu phân phối, kết nối cũng tạo ra giá trị, chứ không chỉ nằm ở người sản xuất. Trong bối cảnh đứt gãy hiện nay, nếu không có lưu thông, phân phối, công sức của nông dân cũng khó lòng tạo ra giá trị cao. Nông dân là người làm ra của cải, nhưng chỉ duy trì phát triển nếu có thêm giá trị từ người kinh doanh.

Diễn đàn này như một nơi thu thập ý kiến của doanh nghiệp. Qua đó, Bộ Nông nghiệp và PTNT có thể nghiên cứu sâu thêm về các chuỗi giá trị, như hệ thống kho vận, logistics, đồng thời nghiên cứu sâu thêm về phát triển thị trường nội địa. Trước đây, chúng ta chỉ nghĩ đến xuất khẩu, đẩy mạnh xuất khẩu, nhưng giờ hợp tác công tư còn phải tận dụng cả năng lực sẳn xuất của nông dân để phát triển thị trường.

Thứ năm, là tích hợp thêm giá trị vào nông sản Việt, vào sự tăng trưởng của ngành nông nghiệp. Chúng ta cần chuyển từ nông sản hữu hình đến các giá trị vô hình như văn hóa, lịch sử, hay những câu chuyện kể về nông sản. Lấy đó làm những động lực mới, tư tưởng mới cho người nông dân.

Thứ sáu, là tạo thị trường thông suốt từ Bắc - Nam, tạo thuận lợi luân chuyển vùng miền, trải rộng vùng không gian phát triển sang thị trường 100 triệu dân. Làm thế nào để kích hoạt dòng chảy nông sản, tạo ra cú hích cho những sản phẩm chất lượng như OCOP.

Ngay trong sáng nay, Bộ Nông nghiệp và PTNT cũng đã chính thức ra mắt Diễn đàn Kết nối sản xuất và tiêu thụ nông sản. Đây được xem là giải pháp nhằm khắc phục những điểm nghẽn của sản xuất nông nghiệp; hoạch định chính sách, tìm kiếm, đàm phán, kết nối thị trường tiêu thụ nông sản và phát huy tối đa vai trò dẫn dắt, định hướng của doanh nghiệp trong chuỗi giá trị.

Văn Thọ

Ý kiến bạn đọc

Tin khác