Theo đó, Hiệp hội VASEP có ý kiến tại Khoản 5 Điều 1 của Dự thảo sửa đổi Khoản 1 Điều 10 của Nghị định 43/2017: Sửa đổi Mục 1 Khoản 1 Điều 10 của Nghị định 43/2017, tại “Điều 10. Nội dung bắt buộc thể hiện trên nhãn hàng hóa. Khoản 1, Hàng hóa lưu thông tại Việt Nam, nhãn hàng hóa bắt buộc thể hiện các nội dung sau bằng tiếng Việt: a) Tên hàng hóa; b) Tên và địa chỉ của tổ chức, cá nhân chịu trách nhiệm về hàng hóa; c) Xuất xứ hàng hóa hoặc nơi thực hiện công đoạn cuối cùng để hoàn thiện hàng hóa;” như sau:
Hiệp hội VASEP đề nghị: bổ sung thêm vào Khoản 1, cụ thể: “1. Hàng hóa sản xuất tại Việt Nam để lưu thông tại Việt Nam, nhãn hàng hóa bắt buộc thể hiện các nội dung sau bằng tiếng Việt:”
Bổ sung như trên để rõ ràng hơn, tránh hiểu nhầm vì Khoản 2 Điều 10 của Dự thảo đã có các quy định riêng về ghi nhãn cho hàng hóa nhập khẩu để lưu thông tại Việt Nam rồi và do đó, Khoản 1 Điều 10 chỉ áp dụng cho hàng hóa sản xuất tại Việt Nam để lưu thông trong nước.
Sửa đổi Mục 2 Khoản 1 Điều 10 của Nghị định 43/2017:
“Điều 10. Nội dung bắt buộc thể hiện trên nhãn hàng hóa. Khoản 2. Hàng hóa nhập khẩu để lưu thông tại Việt Nam trên nhãn gốc bắt buộc thể hiện các nội dung sau bằng tiếng nước ngoài hoặc tiếng Việt trước khi thông quan: a) Tên hàng hóa; b) Xuất xứ hàng hóa hoặc nơi thực hiện công đoạn cuối cùng để hoàn thiện hàng hóa; c) Tên hoặc tên viết tắt của tổ chức, cá nhân sản xuất hoặc tổ chức, cá nhân chịu trách nhiệm về hàng hóa ở nước ngoài.”
Hiệp hội VASEP đề nghị: Bỏ quy định tại Điểm c về yêu cầu phải có thông tin “tổ chức, cá nhân sản xuất hoặc tổ chức, cá nhân chịu trách nhiệm về hàng hóa ở nước ngoài” trên nhãn gốc hoặc cho phép ghi các thông tin này trên nhãn phụ tiếng Việt của sản phẩm. Vì việc yêu cầu đầy đủ thông tin của tổ chức, cá nhân sản xuất hoặc tổ chức cá nhân chịu trách nhiệm về hàng hóa ở nước ngoài trên nhãn gốc là không khả thi trong thực tiễn, tạo ra rào cản thương mại cho tất cả các hàng hóa nhập khẩu, vi phạm các điều khoản của Hiệp định thương mại tự do Liên minh châu Âu - Việt Nam (EVFTA), cũng như các FTA khác và không phù hợp với thông lệ quốc tế.
Về thực tiễn: Nhãn cho hàng hóa được sản xuất và dán đại trà cho sản phẩm và thường không phân biệt thị trường, chứ không được sản xuất dành riêng cho từng nhà nhập khẩu. Hàng hóa từ nhà sản xuất có thể xuất đi nhiều nước nên họ không thể đáp ứng yêu cầu dán nhãn riêng cho Việt Nam trừ khi Việt Nam đủ mua hàng khối lượng lớn để họ có thể làm nhãn riêng cho thị trường Việt Nam; Thông tin về “xuất xứ hàng hóa hoặc nơi thực hiện công đoạn cuối cùng để hoàn thiện hàng hóa” đã có trên nhãn gốc theo quy định tại điểm b của Mục này rồi, do đó không cần có thêm thông tin về tổ chức, cá nhân sản xuất hoặc tổ chức cá nhân chịu trách nhiệm về hàng hóa ở nước ngoài trên nhãn gốc.
Về thông lệ quốc tế và quy định hiện hành của Việt Nam: Theo quy định của Điều 12.2 Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa thì doanh nghiệp nhập khẩu là người chịu trách nhiệm về hàng hóa nhập khẩu vào Việt Nam chứ không phải là “tổ chức, cá nhân chịu trách nhiệm về hàng hóa ở nước ngoài” như quy định trong Dự thảo; Codex Stand 1-1985, mục 8.2.1 và TCVN 7087:2013 cho phép nếu thiếu thông tin thì “có thể sử dụng một nhãn phụ chứa các thông tin ghi nhãn bắt buộc bằng ngôn ngữ người tiêu dùng yêu cầu thay vì phải ghi nhãn lại”.
Trái với cam kết trong Hiệp định EVFTA: điều 5.9 Hiệp định EVFTA quy định: “các Bên phải chấp nhận rằng việc dán nhãn, bao gồm dán nhãn bổ sung hoặc sửa nhãn, được thực hiện nếu được, tại các cơ sở được cho phép”.
Mâu thuẫn với chính các quy định trong Dự thảo: Khoản 3 Điều 12 trong Dự thảo quy định về tên và địa chỉ của tổ chức, cá nhân chịu trách nhiệm về hàng hóa thì chỉ quy định về tên và địa chỉ của tổ chức, cá nhân sản xuất và ghi tên, địa chỉ của tổ chức, cá nhân nhập khẩu chứ không đề cập bất cứ yêu cầu nào về “tổ chức, cá nhân sản xuất hoặc tổ chức, cá nhận chịu trách nhiệm về hàng hóa ở nước ngoài”:
“Điều 12. Tên và địa chỉ của tổ chức, cá nhân chịu trách nhiệm về hàng hóa Hàng hóa nhập khẩu để lưu thông tại Việt Nam thì ghi tên và địa chỉ của tổ chức, cá nhân sản xuất và ghi tên, địa chỉ của tổ chức, cá nhân nhập khẩu”.
Khoản 6 Điều 1 của Dự thảo sửa đổi, bổ sung Khoản 3, 4 Điều 15 của Nghị định 43/2017: “Điều 15. Xuất xứ hàng hóa. Khoản 3. Xuất xứ hàng hóa ghi trên nhãn thể hiện bằng một trong các cụm từ sau: “sản xuất tại”; “chế tạo tại”; “nước sản xuất”; “xuất xứ”; “sản xuất bởi”; “sản phẩm của” kèm tên nước hoặc vùng 3 lãnh thổ sản xuất ra hàng hóa hoặc ghi theo quy định pháp luật về xuất xứ hàng hóa. Khoản 4. Trường hợp hàng hóa không xác định được xuất xứ theo quy định tại khoản 1 Điều này thì ghi nơi thực hiện công đoạn cuối cùng để hoàn thiện hàng hóa. Thể hiện bằng một trong các cụm từ sau: “lắp ráp tại”; “đóng chai tại”; “phối trộn tại”; “chế biến tại”; “hoàn tất tại”; “đóng gói và dán nhãn tại” kèm tên nước hoặc vùng lãnh thổ nơi thực hiện công đoạn cuối cùng để hoàn thiện hàng hóa.”
Hiệp hội VASEP đề nghị: Bổ sung thêm câu “Đối với hàng hóa xuất khẩu, có thể ghi các thông tin trên bằng tiếng Việt hoặc tiếng nước ngoài” vào cuối khoản 3 và khoản 4.
Do quy định nêu trên của Dự thảo đưa ra yêu cầu về các cụm từ bằng tiếng Việt về xuất xứ hàng hóa cần ghi trên nhãn hàng hóa. Điều này được hiểu tất cả các hàng hóa thuộc đối tượng thực hiện của Nghị định này đều sẽ phải ghi các cụm từ này bằng tiếng Việt. Điều này không phù hợp vì Doanh nghiệp khó có thể in một nội dung lên nhãn bằng tiếng Việt chỉ để phục vụ cho việc kiểm tra ở Việt Nam, trong khi thị trường đích của sản phẩm lại ở nước ngoài. Do vậy, đề nghị Dự thảo cần bổ sung nội dung đề xuất trên để cho phép Doanh nghiệp được sử dụng ngôn ngữ nước ngoài trong trường hợp hàng hóa dùng để xuất khẩu ra nước ngoài.
Khoản 9 Điều 1 của Dự thảo bổ sung mục 2 Phụ lục I của Nghị định 43/2017:
Cụ thể, bổ sung thêm chữ “(nếu có)” vào sau chữ “Thông tin cảnh báo” tại điểm đ), mục 2 Phụ lục I . Vì chỉ có một số sản phẩm thực phẩm có “Thông tin cảnh báo” chứ không phải sản phẩm thực phẩm nào cũng có “Thông tin cảnh báo”. Hiệp hội trân trọng đề nghị các Quý Bộ xem xét các ý kiến góp ý nêu trên để bổ sung sửa đổi hợp lý Dự thảo nhằm đáp ứng các quy định pháp luật hiện hành, thông lệ quốc tế và tạo thuận lợi cho hoạt động sản xuất kinh doanh của Doanh nghiệp thuỷ sản nói riêng, Doanh nghiệp xuất nhập khẩu Việt Nam nói chung.
Thanh Thủy