Báo cáo Đánh giá Thủy sản 2020 của OECD, được công bố ngày 10 tháng 12, dựa trên phân tích chuyên sâu về dữ liệu mới nhất được các nước OECD và các nền kinh tế đối tác báo cáo. Một phát hiện chính của cuộc đánh giá là một số chính sách thủy sản hiện hành đang tiếp tục góp phần vào việc khai thác quá mức nguồn dự trữ. Kết quả là, tiến độ đạt được Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDG) 14 của Liên hợp quốc trong Chương trình Nghị sự 2030 về Phát triển Bền vững đã bị chậm lai. Mục tiêu khôi phục tất cả các nguồn lợi thủy sản “ít nhất đến mức có thể tạo ra năng suất bền vững tối đa như được xác định bởi các đặc tính sinh học của chúng” vào cuối năm 2020, đã không đạt được ở cấp độ toàn cầu, phần lớn là do thiếu tiến bộ trong cải cách chính sách .
Đánh giá cho thấy rằng sự hỗ trợ của chính phủ đối với nghề cá thông qua trợ cấp đóng tàu hoặc nhiên liệu không giúp đảm bảo tính bền vững của nguồn nguồn lợi thủy sản, nếu nỗ lực đánh bắt không được kiểm soát hiệu quả. Thay vào đó, sự hỗ trợ này có thể dẫn đến đánh bắt quá mức và đánh bắt bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU). OECD cho biết họ phản đối các chính sách như vậy, đi ngược lại sứ mệnh đảm bảo sự tồn tại lâu dài của nghề cá cũng như bảo vệ và phục hồi các nguồn tài nguyên và hệ sinh thái đại dương.
31 quốc gia tham gia đánh giá đã cung cấp thông tin về 1.119 nguồn lợi thủy sản, phân tích trong đó cho thấy gần một phần tư (23%) có tình trạng sinh học không thuận lợi cần phải có biện pháp khắc phục, trong khi hai phần ba (66%) có tình trạng sinh học thuận lợi. Theo OECD, tình trạng của 12% nguồn lợi thủy sản còn lại vẫn chưa được xác định và cần được đánh giá khẩn cấp.
Theo FAO, trong năm 2017, khoảng 1/3 trữ lượng cá toàn cầu (34,2%) được báo cáo là có mức độ không bền vững về mặt sinh học, tăng so với 10% năm 1974.
Từ năm 2016 đến năm 2018, hỗ trợ tổng hợp hàng năm cho ngành thủy sản ở 39 quốc gia báo cáo dữ liệu hỗ trợ của chính phủ cho OECD, là 9,4 tỷ USD (7,8 tỷ EUR). Đánh giá đã xem xét các loại trợ cấp do các chính phủ trên thế giới cung cấp và nhận thấy rằng hỗ trợ nhiên liệu là chính sách hỗ trợ trực tiếp lớn nhất, chiếm 25% tổng số. Chưa đầy một phần ba số hỗ trợ hướng tới giảm chi phí đầu vào - khoảng 1 tỷ USD (825,4 triệu USD) - được sử dụng để cung cấp hỗ trợ thu nhập hoặc hệ thống bảo hiểm, đây là những cơ chế hiệu quả hơn để nâng cao thu nhập của ngư dân, từ đó sẽ ít có khả năng dẫn đến đánh bắt quá mức.
Báo cáo chỉ ra: Chi tiêu cho quản lý, kiểm soát và giám sát trong giai đoạn 2012-2014 và 2016-2018 đã giảm đáng kể so với quy mô đội tàu ở một số quốc gia và nền kinh tế, trong khi chi tiêu cho các cơ sở cảng tăng lên, có khả năng cung cấp năng lực cập cảng lớn hơn và khuyến khích đánh bắt quá mức và khai thác IUU.
Xem xét các công cụ quản lý đã có, cuộc đánh giá cho thấy gần một phần ba số quốc gia và nền kinh tế sử dụng tổng giới hạn đánh bắt cho phép (TAC) như một phương tiện kiểm soát nỗ lực đánh bắt và chỉ hơn một nửa (57%) sử dụng hạn ngạch phân bổ cho cá nhân hoặc cộng đồng. Các biện pháp kiểm soát đầu vào thường được sử dụng bao gồm các hạn chế về ngư cụ, khu vực và năng lực đánh bắt.
Các chính sách chống khai thác IUU đã đạt được tiến bộ, đặc biệt liên quan đến việc thực hiện các biện pháp của các quốc gia có cảng. Tuy nhiên, sự minh bạch về quy trình đăng ký và cấp phép tàu, sự nghiêm ngặt của quy định chuyển tải và các biện pháp thị trường để cải thiện khả năng truy xuất nguồn gốc và tiếp cận thị trường chặt chẽ đối với các nhà khai thác IUU vẫn chưa được thực hiện đầy đủ.
Đánh giá đưa ra một loạt các khuyến nghị sâu rộng, bao gồm cả lời kêu gọi các chính phủ thay đổi từ các chính sách hỗ trợ đầu vào và hướng tới những chính sách giúp ngư dân vận hành doanh nghiệp hiệu quả hơn và tăng lợi nhuận của họ. Điều này có thể thông qua giáo dục và đào tạo, hoặc các phương pháp khác cung cấp hỗ trợ thu nhập trực tiếp theo cách không khuyến khích đánh bắt không bền vững.
OECD khuyến nghị rằng các chính phủ nên đảm bảo rằng nguồn tài chính công cho nghề cá có đủ cung cấp cho các hoạt động quản lý, kiểm soát và giám sát, đồng thời tránh tài trợ cho các dự án cơ sở hạ tầng khuyến khích đánh bắt quá mức. Hơn nữa, OECD khuyến nghị quản lý tích cực và hiệu quả hơn tất cả các nguồn cá cũng như để cộng đồng ngư dân toàn cầu hợp tác với nhau để giải quyết các lỗ hổng quy định và lỗ hổng chính sách để giúp chống lại việc đánh bắt IUU.
Chuyển sang quản lý nghề cá khu vực, đánh giá khuyến nghị chia sẻ tự động và công nhận thông tin quan trọng giữa các tổ chức quản lý nghề cá khu vực, mà OECD cho biết sẽ hỗ trợ cuộc chiến chống khai thác IUU. Sự hài hòa của các tiêu chuẩn để thu thập dữ liệu khoa học và chia sẻ các thực hành tốt nhất để triển khai công nghệ sẽ cải thiện quản lý tổng thể. Theo OECD, các biện pháp quản lý do các chính phủ ban hành cần được xem xét và đơn giản hóa, vì chúng thường phức tạp và khó thực hiện và giám sát.
Các khuyến nghị khác là dữ liệu khoa học và kinh tế xã hội nên được tích hợp vào hệ thống quản lý nghề cá bằng cách đưa việc sử dụng dữ liệu vào quá trình ra quyết định. Và OECD kêu gọi đầu tư nhiều hơn vào việc thu thập và phân tích dữ liệu để xây dựng cơ sở bằng chứng vững chắc hơn cho việc thay đổi chính sách.
Để xây dựng tính hợp pháp cho chính sách thủy sản và thay đổi chính sách, OECD khuyến nghị các cơ chế minh bạch để các bên liên quan tham gia vào quá trình quản trị, chẳng hạn như các nhóm tư vấn, được sử dụng rộng rãi hơn.
Bản đánh giá thừa nhận đại dịch COVID-19 đang làm phức tạp sự hợp tác trong khu vực và đa phương, nhưng lưu ý rằng nghề cá là nền tảng để nuôi sống dân số thế giới, tạo việc làm và khả năng phục hồi ở các cộng đồng ven biển. Tuy nhiên, OECD cho biết để đáp ứng các mục tiêu kinh tế xã hội toàn cầu gắn liền với nền kinh tế xanh, điều quan trọng là phải có nhiều nỗ lực đáng kể hơn để đảm bảo nguồn cá của thế giới được quản lý bền vững.
HNN (Theo seafoodsource)