Ả rập Xê út đang đầu tư 400 triệu USD để phát triển nuôi trồng thủy sản lên 600.000 tấn trong 05 năm tới, có nghĩa là nếu xét về cơ cấu sản phẩm tính theo khối lượng thì tôm sẽ chiếm một phần ba.
Theo Haydar Al Sahtout, Cố vấn của Hiệp hội Nuôi trồng thủy sản Ả rập Xê út phát biểu tại Hội nghị Tôm Infofish mới được tổ chức gần đây ở Bangkok (Thái Lan), sản lượng tôm của Ả rập Xê út được dự đoán sẽ giảm trong năm 2019 từ 64.025 tấn xuống còn khoảng 50.000 tấn. Tuy nhiên, điều này được dự đoán là sự sụt giảm duy nhất một lần trong toàn bộ xu hướng tăng dài hạn, Cố vấn cho biết.
“Chúng tôi hy vọng sẽ chỉ giảm nhẹ trong năm 2019, vì các dự án mới, mạnh mẽ, đang trong lộ trình triển khai, với các nhà đầu tư quốc tế và các khoản đầu tư lớn – mà chắc hẳn rất nhiều người trong số các bạn đã từng nghe hoặc đọc về các kế hoạch đó”, Al Sahtout cho biết.
Năm tới, Chính phủ sẽ áp dụng chứng nhận Thực hành Nuôi trồng thủy sản Tốt (Best Aquaculture Practices) đối với người nuôi tôm, Al Sahtout nói thêm. Đáng chú ý là Vương quốc Trung Đông này đã phát triển các biện pháp mạnh mẽ về an toàn sinh học, chống lại dịch bệnh, nỗ lực bảo vệ ngành công nghiệp Nuôi trồng thủy sản phát triển.
Ở Ả rập Xê út, hoạt động nuôi tôm gần như diễn ra hoàn toàn dọc theo bờ phía Nam của Biển Đỏ và không có trang trại riêng lẻ quy mô nhỏ - mà tất cả đều là dự án nuôi tích hợp theo chiều dọc, trong đó các nhà máy sản xuất thức ăn thủy sản, trại tôm giống, trang trại nuôi tôm và nhà máy chế biến được liên kết lại với nhau.
Theo Al Alttout, hiện tại, chỉ tôm chân trắng vannamei được phép nuôi ở quốc gia này, mặc dù cũng có một số kế hoạch đưa tôm nước ngọt vào nuôi ở các tỉnh miền Đông Ả rập Xê út. Quốc gia này cũng có nguồn tôm bố mẹ sạch bệnh (specific pathogen-free) đến từ Thái Lan, được cung cấp bởi Tập đoàn Nông nghiệp Charoen Pokphand Foods (CPF).
Trung Đông quyết tâm đẩy mạnh tăng trưởng tôm dù đã gặp nhiều thiệt hại do bệnh đốm trắng năm 2019
Cũng theo Al Alttout, sản xuất tôm toàn vùng Trung Đông có thể sẽ theo sự lãnh đạo của Ả rập Xê út, với sự hỗ trợ mạnh mẽ của chính phủ đối với một loạt các dự án mở rộng nuôi trồng thủy sản trên toàn khu vực.
Năm 2019 đã chứng kiến sự sụt giảm trong tổng sản lượng tôm trên toàn khu vực, đạt dưới 100.000 tấn, nguyên nhân là sự bùng phát của dịch bệnh đốm trắng (whitespot) trong năm nay.
Robins Macintosh, Phó Giám đốc điều hành của Tập đoàn Nông nghiệp Thái Lan CPF cho rằng, việc nông dân Ả rập Xê út nhập khẩu tôm bố mẹ từ nhiều nguồn khác ngoài CPF có thể chính là mầm mống của việc lây lan dịch bệnh. Tuy nhiên, những trang trại được phát hiện có dịch bệnh đốm trắng vẫn hoạt động tương đối tốt.
Sản lượng tôm ở Trung Đông được kỳ vọng sẽ tăng lên 500.000 tấn trước năm 2030, Cố vấn Al Sahtout cho biết. Một phần là nhờ sự thúc đẩy của các dự án lớn của chính phủ đối với các trại nuôi tôm của Ả rập Xê út, Ai Cập và Iran, cũng như sự phát triển các vùng sản xuất mới ở Oman và Qatar.
Cuối năm 2017, Ai Cập đã xây dựng một trang trại lớn nhất Trung Đông về nuôi kết hợp cá rô phi và tôm, với chi phí 90 triệu USD, xây dựng dựa trên quan hệ hợp tác giữa Tập đoàn Guangdong Evergreen Group (tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc) và Quân đội Ai Cập. Theo Al Sahtout, hiệu quả của sự phát triển mới này không thực sự rõ ràng, do rất khó khai thác được nguồn dữ liệu chính thống.
"Nhìn chung, sản xuất trong 10 năm qua được cho là tăng trưởng đều đặn, nhưng chúng tôi không biết rõ những gì đã xảy ra trong 3-4 năm qua. Ở Ai Cập, chúng tôi không nắm rõ tình trạng dịch bệnh, và sản lượng có thực sự ổn định ở mức 7.000 tấn từ năm 2014 không, hay đã tăng lên/ giảm xuống, chúng tôi đều không thể khẳng định một cách chắc chắn".
Theo Al Sahtout, ngành công nghiệp tôm chân trắng định hướng xuất khẩu của Iran hứa hẹn sẽ tăng mạnh trong thập kỷ tới. Năm 2018, sản lượng tôm chân trắng của Iran đạt 45.000 tấn. Dự kiến sản lượng sẽ giảm nhẹ năm 2019, nhưng Iran đang đẩy mạnh sản xuất, hướng tới đạt trên 60.000 tấn vào năm 2021.
Các dự án lớn của chính phủ Oman và Qatar cũng đã đặt các mục tiêu kỳ vọng. Oman hiện đang phát triển 05 trang trại nuôi tôm với sự hỗ trợ từ Thái Lan và Singapore, mục tiêu 2030 đạt bình quân 71.200 tấn tôm mỗi năm. Trong khi đó, Qatar hiện không có trang trại nuôi tôm nào, cũng có kế hoạch thành lập một số trang trại ban đầu sử dụng công nghệ của Mỹ, khả năng sản xuất 3.000 tấn mỗi năm, sau đó nhanh chóng tăng sản lượng hàng năm lên mục tiêu 100.000 tấn trong năm năm tới.
Ngọc Thúy (Theo undercurrentnews)