Các thành phố dọc bờ biển Cape Cod và các đảo sẽ không còn chỉ xem hải sản là những món ngon mà còn là vật làm sạch nước bị suy giảm chất lượng do dư thừa nitơ.
Mặc dù nitơ là chất cần thiết đối với tất cả thực vật và động vật, nhưng lượng nitơ dư thừa ở ao và kênh rạch - thường do dòng chảy từ các nguồn phân bón và bể chứa nhiễm khuẩn gây nên - có thể thúc đẩy sự phát triển của tảo và làm cho mức oxy thấp.
Hải sản như hàu và trai quahog giúp loại bỏ nitơ dư thừa bằng cách hấp thụ nitơ vào vỏ và cơ khi chúng phát triển.
Tuy nhiên, khối lượng nitơ chính xác mà chúng có thể loại bỏ ở các vùng nước và khối lượng nitơ này có thể thay đổi như thế nào tùy theo vị trí và mùa thì vẫn chưa được biết do thiếu số liệu chi tiết vùng.
Ông Joshua Reitsma, cán bộ khuyến ngư của Chương trình Hỗ trợ nghiên cứu biển Woods Hole, tác giả chính của bài báo đăng trên tạp chí Marine Pollution Bulletin cho biết: “Chúng tôi thực hiện dự án này phục vụ riêng cho các đô thị tại khu vực Cape Cod nhằm giúp họ có được số liệu chính xác để sử dụng, nếu họ tiếp cận phương pháp thả giống và nuôi động vật có vỏ như một phần nằm trong các kế hoạch quản lý chất lượng nước”.
Trong nghiên cứu thực địa năm 2012, nhóm nghiên cứu đã thu mẫu cả hàu tự nhiên và hàu nuôi (Crassostrea virginica) và trai quahog (Mercenaria mercenaria) từ các khu vực nước khác nhau trong vùng Cape Cod.
Theo đó, các mẫu vật được phân tích lượng nitơ chứa trong vỏ và cơ, kết quả sẽ cho biết lượng nitơ được loại bỏ khỏi nước.
Các nhà nghiên cứu tìm thấy trong các cá thể hàu chứa trung bình 0,28g nitơ và trai quahog chứa 0,22g. Hàu tự nhiên và hàu nuôi trong các đáy ao chứa trung bình 0,32g nitơ, cao hơn so với hàu nuôi trong các lồng nổi.
Ông Reitsma giải thích "Hàu tự nhiên hoặc hàu nuôi đáy phải đối mặt với động vật ăn thịt nhiều hơn nên phải phát triển vỏ dày hơn để bảo vệ. Vỏ dày hơn có nghĩa là trọng lượng lớn hơn, và với trọng lượng lớn hơn thì con vật có thể hấp thụ nitơ nhiều hơn”.
Lượng nitơ cũng thay đổi theo mùa, đối với động vật có vỏ được thu hoạch vào mùa thu sẽ hấp thụ nitơ nhiều hơn. Ông Reitsma cho rằng điều này không ngạc nhiên vì hàu và trai quahog có xu hướng “béo lên” vào mùa thu là để chuẩn bị cho mùa đông.
Ông cũng cho biết thêm “Về lý thuyết, bạn có thể tối đa hóa khối lượng nitơ được loại bỏ bằng cách thu hoạch hàu hoặc trai vào mùa thu hơn là mùa xuân, khi chúng có xu hướng gầy đi”.
Một số người có thể muốn biết rằng liệu hàu và trai quahog được dùng cho mục đích làm sạch nước có an toàn để làm thức ăn hay không mặc dù đã hấp thu lượng nitơ dư thừa. Nhìn chung, câu trả lời là có, theo ông Diane Murphy – đồng tác giả bài báo, một chuyên gia nghiên cứu nghề cá và nuôi trồng thủy sản của Chương trình Hỗ trợ nghiên cứu biển Woods Hole và Mở rộng hợp tác Cape Cod.
Cùng với Mashpee, còn có các thị trấn khác cũng thử nghiệm hoặc thực hiện dự án dùng động vật có vỏ để cải thiện chất lượng nước gồm: Falmouth, Barnstable, Yarmouth, Dennis, Orleans và Wellfleet ở Cape Cod, và Edgartown ở Martha's Vineyard.
Theo ông Reitsma, các thị trấn ở khu vực phía Bắc của Cape Cod, nơi có ít các ao muối, vịnh hoặc môi trường dạng cửa sông hơn, thường có ít vấn đề về dư thừa lượng nitơ hơn so với ở khu vực phía Nam.
Ông Richard York, Cục Tài nguyên thiên nhiên Mashpee giải thích: “Phía Bắc của Cape Cod có thủy triều lớn hơn nhiều nên có xu hướng làm sạch các khu vực này nhiều hơn so với các vịnh nhỏ và luồng lạch ở phía Nam. Sự kết hợp của các cửa sông nhỏ hơn và thủy triều lớn hơn sẽ giúp loại bỏ lượng nitơ dư thừa quá mức”.
Chương trình Hỗ trợ nghiên cứu biển Woods Hole do Cục Quản lý Khí tượng và Hải dương Hoa Kỳ (NOAA) tài trợ và được thực hiện bởi Viện Hải dương học Woods Hole.
Vũ Hậu (theo fis.com)