Tại Việt Nam, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chủ động, quyết liệt, sát sao chỉ đạo các Bộ, ngành triển khai nhiều giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy tăng trưởng, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, các cân đối lớn. Nhiều giải pháp đã được tích cực triển khai thực hiện. Nhờ đó có nhiều tín hiệu gia tăng ở một số ngành, lĩnh vực kinh tế trong 8 tháng qua.
Các giải pháp đã được thực hiện như: Giảm mặt bằng lãi suất cho vay, ổn định thị trường ngoại hối; thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công; triển khai các gói tín dụng hỗ trợ các ngành, lĩnh vực như lâm sản, thủy sản; miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, tiền sử dụng đất, hỗ trợ doanh nghiệp; công tác an sinh xã hội được quan tâm thực hiện. Do đó, trong tháng 8, nhiều ngành, lĩnh vực kinh tế tiếp tục duy trì xu hướng tích cực hơn so với tháng trước và cùng kỳ 2023.
Ngành hàng tôm đang có dấu hiệu phục hồi
Theo Tổng cục Thống kê, sản xuất nông nghiệp vẫn giữ vị trí trọng yếu của nền kinh tế. Tiến độ thu hoạch lúa hè thu đạt kết quả tích cực, chăn nuôi phát triển ổn định. Nuôi trồng thủy sản đạt kết quả khả quan, đặc biệt là xuất khẩu tôm đang có dấu hiệu phục hồi do nhu cầu tiêu dùng tại một số thị trường tăng. Sản lượng nuôi trồng thủy sản trong tháng 8 ước tăng 3,8% so với cùng kỳ năm trước; tính chung 8 tháng năm 2023 tăng 3,2%, trong đó tôm tăng 4,1%.
Sản lượng thủy sản tháng 8/2023 ước đạt 837,4 nghìn tấn, tăng 2% so với cùng kỳ năm trước, trong đó sản lượng thủy sản nuôi trồng ước đạt 485,8 nghìn tấn, tăng 3,8%; sản lượng thủy sản khai thác đạt 351,6 nghìn tấn, giảm 0,5%. Tính chung 8 tháng năm 2023, sản lượng thủy sản ước đạt 5.931 nghìn tấn, tăng 1,9% so với cùng kỳ năm trước, bao gồm: Cá đạt 4.254,3 nghìn tấn, tăng 1,7%; tôm đạt 812,2 nghìn tấn, tăng 3,6%; thủy sản khác đạt 864,5 nghìn tấn, tăng 1,5%.
Sản xuất công nghiệp tháng 8 tăng trưởng tích cực hơn so với tháng trước. Hoạt động thương mại và dịch vụ duy trì mức tăng cao so với cùng kỳ năm trước. Trong 8 tháng năm 2023, cán cân thương mại hàng hóa ước tính xuất siêu 20,19 tỷ USD (cùng kỳ năm trước xuất siêu 5,26 tỷ USD). Trong số các mặt hàng xuất siêu có gỗ và sản phẩm gỗ 6,9 tỷ USD; thủy sản 4 tỷ USD; rau quả 2,2 tỷ USD.
Các nhà đầu tư nước ngoài kỳ vọng sự phát triển kinh tế của Việt Nam
Tỷ lệ vốn đầu tư thực hiện từ nguồn ngân sách Nhà nước 8 tháng năm 2023 ước đạt 49,4% kế hoạch, tăng 23,1% so với cùng kỳ năm trước, thể hiện sự quyết liệt của Chính phủ, sự nỗ lực của Bộ, ngành và địa phương trong việc thực hiện đầu tư công nhằm tạo động lực tăng trưởng kinh tế những tháng cuối năm 2023.
Tình hình đăng ký doanh nghiệp tháng 8/2023 đã khởi sắc hơn tháng trước, tăng 2,3% về số doanh nghiệp, tăng 6,6% về vốn đăng ký và tăng 1,2% về số lao động so với tháng 7/2023. Thu hút vốn đầu tư nước ngoài đạt kết quả khả quan trong bối cảnh khó khăn của kinh tế thế giới và khu vực. Tổng vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam 8 tháng năm 2023 đạt 18,15 tỷ USD, tăng 8,2% so với cùng kỳ năm trước; cho thấy các nhà đầu tư nước ngoài tiếp tục quan tâm, tin tưởng và kỳ vọng vào sự phát triển của kinh tế Việt Nam.
Theo các chuyên gia, đà hồi phục sức khỏe của doanh nghiệp đang có dấu hiệu tốt lên, trong tháng 7 và 8/2023. Đặc biệt, với việc Chính phủ giảm thuế giá trị gia tăng từ 10% xuống 8% cho nhiều loại hàng hóa từ 1/7/2023 cũng như miễn giảm 36 loại phí, lệ phí… đang tạo động lực rất lớn giúp cho các doanh nghiệp giảm được các chi phí sản xuất, tăng lợi nhuận và tăng khả năng kích cầu. Giảm thuế còn làm giảm áp lực lạm phát, ổn định kinh tế. Bên cạnh đó, sản xuất công nghiệp phục hồi cũng là điểm sáng tích cực của nền kinh tế 8 tháng qua.
Sản xuất kinh doanh nông lâm thủy sản cơ bản ổn định
Theo Báo Chính phủ, sản xuất kinh doanh nông lâm thủy sản 8 tháng đầu năm 2023 cơ bản ổn định, gắn kết chặt chẽ với phát triển kinh tế nông nghiệp, nông thôn. Bảo đảm an ninh lương thực, thực phẩm; an toàn thực phẩm, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế. Đã quyết liệt tháo gỡ vướng mắc, mở cửa thị trường cho nông sản Việt; thúc đẩy ký kết các đơn hàng mới; phối hợp đẩy mạnh đàm phán để đa dạng hóa hàng nông sản được xuất khẩu chính ngạch sang nhiều thị trường.
Hình thành, mở rộng, phát triển nhiều mô hình sản xuất nông lâm thủy sản theo chuỗi giá trị ngành hàng, tích hợp đa giá trị. Nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động hợp tác xã nông nghiệp; nhiều trang trại, hộ kinh doanh chuyển đổi thành lập doanh nghiệp mới có quy mô và hiệu quả cao hơn; 37% sản lượng nông lâm thủy sản được sản xuất và tiêu thụ theo các hình thức liên kết chuỗi giá trị gắn với thị trường tiêu thụ sản phẩm. Số xã, huyện đạt chuẩn nông thôn mới tăng, sản phẩm đạt chuẩn OCOP chất lượng cao tiếp tục tăng.
Tuy nhiên, tại Việt Nam thì công nghiệp chế biến nông lâm thủy sản, nhất là ở khâu bảo quản và chế biến sâu, công nghiệp phụ trợ chưa phát triển mạnh. Hợp tác xã còn khó khăn trong quản trị minh bạch hoạt động sản xuất, kinh doanh; chưa phát huy tốt vai trò kết nối giữa hộ nông dân và doanh nghiệp. Số lượng doanh nghiệp tham gia vào các hợp đồng liên kết tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp ít về số lượng, quy mô nhỏ; duy trì và phát triển bền vững các liên kết chuỗi giá trị còn hạn chế.
Xuất khẩu nông lâm thủy sản đạt hơn 33 tỷ USD
8 tháng đầu năm 2023, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu nông lâm thủy sản ước đạt 59,69 tỷ USD; trong đó, xuất khẩu 33,21 tỷ USD, nhập khẩu 26,48 tỷ USD, xuất siêu 6,72 tỷ USD. Về xuất khẩu, tháng 8 kim ngạch xuất khẩu ước đạt 4,36 tỷ USD, giảm 6,5% so với cùng kỳ năm trước; trong đó, nhóm nông sản 2,16 tỷ USD, tăng 11,5%; chăn nuôi 50 triệu USD, tăng 24%; thủy sản 750 triệu USD, giảm 24%; lâm sản 1,19 tỷ USD, giảm 21,5%.
Tám tháng đầu năm, do giá trị xuất khẩu của nhiều mặt hàng xuất khẩu chính giảm so với cùng kỳ năm trước, nên tổng kim ngạch xuất khẩu ước đạt 33,21 tỷ USD, giảm 9,5%. Trong đó, nhóm thủy sản 5,68 tỷ USD, giảm 25,4%; lâm sản 8,95 tỷ USD, giảm 25,1%. Một số nhóm mặt hàng có giá trị xuất khẩu tăng như: Nông sản 16,9 tỷ USD, tăng 11,5 %; sản phẩm chăn nuôi 325 triệu USD, tăng 26,1%.
Về thị trường, 8 tháng đầu năm 2023, Trung Quốc, Mỹ và Nhật Bản tiếp tục duy trì là 3 thị trường xuất khẩu lớn nhất của nông lâm thủy sản của Việt Nam. Giá trị xuất khẩu sang Trung Quốc chiếm tỷ trọng 21,9%, tăng 9,8%; Mỹ chiếm 20,6%, giảm 27,4%; và Nhật Bản chiếm 7,6%, giảm 10,6%. Về giá cả, tháng 8, nhìn chung không có biến động bất thường, nguồn cung các mặt hàng thiết yếu được bảo đảm. Giá thu mua tôm nguyên liệu tiếp tục ở mức thấp và có xu hướng giảm, khoảng 10.000 đồng/kg…
Thời gian tới, Bộ NN&PTNT sẽ tiếp tục theo dõi, nắm bắt tình hình giá cả, nguồn cung các mặt hàng lương thực thực phẩm thiết yếu. Phối hợp với các địa phương hỗ trợ kết nối, thúc đẩy chế biến, tiêu thụ các sản phẩm nông sản. Đồng thời, đẩy mạnh phát triển thị trường tiêu thụ trong nước và xuất khẩu. Tiếp tục xử lý các vấn đề thị trường nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho xuất khẩu nông sản, thủy sản, đặc biệt là thị trường Trung Quốc, Mỹ, EU, liên minh kinh tế Á - Âu... Tận dụng các FTAs, đặc biệt là Hiệp định CPTPP, EVFTA để đẩy mạnh xuất khẩu hàng nông lâm thủy sản chủ lực, hỗ trợ doanh nghiệp ký kết đơn hàng xuất khẩu mới. Phối hợp hỗ trợ bảo hộ nhãn hiệu và chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm xuất khẩu tiềm năng của Việt Nam.
Ngọc Thúy - FICen