Diễn đàn được tổ chức theo hình thức trực tiếp với 3 điểm cầu chính tại Bộ NN&PTNT, Văn phòng Bộ NN&PTNT phía Nam và tỉnh Quảng Ninh.
Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Trần Thanh Nam dự và chủ trì Diễn đàn. Chương trình còn có sự tham dự của đại diện các đơn vị trực thuộc Bộ NN&PTNT, lãnh đạo UBND tỉnh Quảng Ninh, các Sở NN&PTNT, Sở Công thương, Sở Ngoại vụ, Hội Nông dân các tỉnh, thành phố trong cả nước, các hiệp hội, doanh nghiệp tham gia xuất khẩu nông sản sang thị trường Trung Quốc.
Đặc biệt, Diễn đàn còn có sự tham dự của đại diện Tổng Lãnh sự quán nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa tại TP. Hồ Chí Minh và đại diện một số đơn vị chức năng của TP. Đông Hưng tại điểm cầu Trung Quốc.
Phát biểu mở đầu, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Trần Thanh Nam cho rằng, việc cửa khẩu Móng Cái - Đông Hưng mở cửa thời gian qua là tin vui cho doanh nghiệp và các cơ quan 2 nước Việt Nam - Trung Quốc.
“Gần đây, các doanh nghiệp 2 nước đã tập trung ở cửa khẩu Móng Cái - Đông Hưng để tìm bạn hàng vì đây là cửa khẩu quan trọng trong xuất khẩu nông sản, đặc biệt là mặt hàng thủy sản của cả Việt Nam và Trung Quốc”, Thứ trưởng Trần Thanh Nam chia sẻ.
Muốn đi xa hãy đi cùng nhau
Ông Hoàng Vệ, Phó Cục trưởng Cục Thương vụ và quản lý cửa khẩu Đông Hưng tại điểm cầu Đông Hưng
|
Bà Trần Thị Bích Ngọc, Trưởng ban Quản lý Cửa khẩu Quốc tế Móng Cái cho biết, thời gian qua, lượng hàng nông sản, thủy sản và các sản phẩm nông thủy sản Việt Nam xuất khẩu vào thị trường Trung Quốc qua lối thông quan này đạt tốc độ tăng trưởng bình quân 60%/năm. Riêng năm 2021 lượng hàng nông sản, thủy sản xuất khẩu đạt xấp xỉ 1 triệu tấn, tăng 157% so với cùng kỳ năm 2020; 2 tháng đầu năm 2023 đạt 116.275 tấn tăng 122% so với cùng kỳ 2022.
Theo bà Ngọc, để thúc đẩy xuất khẩu nông sản, thủy sản Việt Nam sang thị trường Trung Quốc, các doanh nghiệp cần chuyển đổi mạnh mẽ hơn nữa trong cách nghĩ, cách quản lý, quy hoạch sản xuất kinh doanh theo hướng “chủ động nắm bắt cơ hội, tích cực tham gia hội nhập”. Tập trung khai thác, tận dụng tối đa công nghệ số, công nghệ thông tin, tận dụng tối đa tính ưu việt của các sàn giao dịch thương mại điện tử để tăng cường quảng bá sản phẩm; không ngừng nâng cao chất lượng hàng hóa từ khâu nuôi trồng, đánh bắt, chế biến, đóng gói, vận chuyển xuất khẩu.
Mặt khác, cần chủ động, tăng cường liên kết giữa doanh nghiệp sản xuất với doanh nghiệp xuất khẩu trên nguyên tắc cùng nắm bắt, cùng khai thác thị trường theo câu châm ngôn “Muốn đi nhanh thì đi một mình; muốn đi xa hãy đi cùng nhau”.
Quảng Tây là thị trường lớn của thủy sản Việt Nam
Ông Nguyễn Hoài Nam, Phó Tổng thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết, giai đoạn 2018 - 2022, thương mại thủy sản Việt Nam - Trung Quốc đã tăng trưởng mạnh nhất trong các thị trường chính. Từ vị trí số 3, Trung Quốc đã vươn lên thành thị trường nhập khẩu thủy sản lớn thứ 2 của Việt Nam, sau Mỹ.
Ông Nguyễn Hoài Nam, Phó Tổng thư ký VASEP
|
“Bảy sản phẩm thủy sản của Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc nhiều nhất gồm tôm, cua, cá hồi, mực, cá minh thái, cá tuyết, cá tra. Trong đó, tôm là sản phẩm được Trung Quốc nhập khẩu nhiều nhất với tỷ lệ 24% khối lượng, chiếm 41% giá trị. Sản phẩm thủy sản đông lạnh chiếm 93% khối lượng và 89% giá trị nhập khẩu”, ông Nguyễn Hoài Nam cho biết thêm.
Về thương mại thủy sản Việt Nam - Quảng Tây, ông Nam cho hay, Quảng Tây là địa phương lớn thứ 3 ở Trung Quốc về nhập khẩu thủy sản Việt Nam, sau Quảng Đông và Trạm Giang. Cụ thể, Quảng Tây chiếm 6% khối lượng và 11% giá trị nhập khẩu thủy sản từ Việt Nam vào Trung Quốc. Năm 2022, nhập khẩu thủy sản từ Việt Nam vào Quảng Tây đạt 28.400 tấn, trị giá gần 190 triệu USD. Việt Nam là nguồn cung thủy sản số 1 cho Quảng Tây khi chiếm 69% khối lượng và 75% giá trị của tỉnh bạn.
Từ những tiềm năng, thuận lợi này, ông Nam đề xuất: “Phía Việt Nam cần tăng cường xúc tiến thương mại, giao thương giữa các doanh nghiệp với các địa phương Trung Quốc. Đồng thời, chúng ta cũng cần hỗ trợ, thúc đẩy tiến độ duyệt hồ sơ cho các doanh nghiệp đăng ký xuất khẩu thủy sản vào Trung Quốc. Đặc biệt, các cơ quan cần cập nhật, cung cấp thông tin về nhu cầu, quy định của thị trường và các địa phương của Trung Quốc cho doanh nghiệp Việt Nam”.
Mong muốn xuất chính ngạch tôm hùm nuôi sang Trung Quốc bằng đường bộ
Ông Nguyễn Trí Phương, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Phú Yên
|
Ông Nguyễn Trí Phương, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Phú Yên cho biết, khoảng 70% sản phẩm tôm hùm của địa phương xuất khẩu sang Trung Quốc. Tuy nhiên, hiện các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đang gặp khó khăn về việc xuất khẩu tôm hùm theo đường hàng không gây tốn nhiều chi phí vận chuyển dẫn đến lãi suất thấp.
Ông Phương đề nghị Bộ NN&PTNT sớm ban hành tiêu chuẩn, quy chuẩn nuôi tôm hùm trong bể trên bờ và trên biển; xét cấp Code cho “Hợp tác xã dịch vụ tổng hợp tôm hùm Sông Cầu”, một số doanh nghiệp Phú Yên để đủ điều kiện xuất khẩu tôm hùm nuôi chính ngạch vào thị trường Trung Quốc nói chung và Quảng Tây nói riêng; chỉ đạo các doanh nghiệp Việt Nam có Code xuất khẩu tôm hùm, các viện, trường liên kết với các hộ nuôi tôm hùm Phú Yên, hướng dẫn các điều kiện kỹ thuật từ đầu vào đến đầu ra nhằm đảm bảo sản phẩm tôm hùm nuôi đáp ứng yêu cầu nhập khẩu phía Quảng Tây. Về phía các doanh nghiệp Quảng Tây và chính quyền Trung Quốc, cần tạo điều kiện cho doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu chính ngạch tôm hùm nuôi qua đường bộ; thông tin minh bạch về tiêu chuẩn chất lượng, cỡ loại, mùa vụ, giá cả tôm hùm để người nuôi chủ động nuôi và xuất bán đáp ứng yêu cầu chất lượng, số lượng, giá cả, đảm bảo đôi bên cùng có lợi.
Thủy sản Việt Nam “rộng cửa” vào Trung Quốc
Ông Tô Vạn Quang, đến từ Công ty TNHH Đầu tư Công nghiệp Đông Đằng, Phó Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp Việt Nam - Trung Quốc tại Quảng Tây giới thiệu đôi nét về Công ty TNHH Đầu tư Công nghiệp Đông Đằng. Công ty có trụ sở ở Khâm Châu, Quảng Tây, Trung Quốc - là nơi có khu thương mại tự do, khu ưu đãi thuế quan và nền tảng giao dịch, thanh toán mở cấp quốc gia. Khâm Châu cũng là thành phố hướng biển mới ở Tây Nam Trung Quốc, là điểm giao thông quan trọng có đường sắt kết hợp đường thủy nối Trung Quốc với châu Âu. Khâm Châu cũng là thành phố cảng kết nối với Đông Nam Á, là nơi có ưu thế về giao thông. Hiện tại, Công ty có văn phòng tại nhiều thành phố từ Quảng Tây đến Trùng Khánh, Thành Đô, Thượng Hải. Trong đó, có nhiều thành phố giáp với Cao Bằng, Lạng Sơn, Quảng Ninh.
“Chúng tôi cũng có văn phòng tại Hà Nội, Lạng Sơn, cửa khẩu Lào Cai. Chiến lược của Công ty chúng tôi sắp tới sẽ là lập các văn phòng phủ khắp các thành phố ở Trung Quốc và Việt Nam. Thúc đẩy toàn diện hợp tác thương mại và đầu tư 2 nước, thiết lập nên sàn thương mại nghìn tỷ NDT”, ông Tô Vạn Quang khẳng định.
Cũng theo ông Tô Vạn Quang, trong năm 2023, Công ty TNHH Đầu tư Công nghiệp Đông Đằng dự kiến mua 35.000 tấn sầu riêng, trong đó mua từ Việt Nam là 15.000 tấn. Ngoài ra, Công ty còn có nhu cầu mua 120.000 tấn khoai lang tím, ký hợp đồng mua cá basa, cá hố và các loại hải sản khác.
“Hiện tại, với sự giúp đỡ to lớn từ các doanh nghiệp quốc doanh tầm cỡ ở Trung Quốc, các cơ quan có thẩm quyền ở Việt Nam, Công ty chúng tôi đang xúc tiến thành lập Trung tâm Giao dịch Thủy sản Việt Nam tại TP. Phòng Thành Cảng. Chính quyền TP. Phòng Thành Cảng đã khởi công xây dựng kho lạnh thủy sản giai đoạn 1 cỡ lớn, diện tích 600 mẫu, khả năng lưu trữ 200.000 tấn thủy hải sản. Kho lạnh giai đoạn 2 diện tích 1.000 mẫu, có thể lưu trữ 600.000 tấn thủy hải sản cũng đã khởi công. Sắp tới, thủy hải sản Việt Nam có thể vào thị trường Trung Quốc với số lượng lớn, thời gian nhanh chóng. Trung tâm Giao dịch Thủy sản Việt Nam tại TP. Phòng Thành Cảng cũng sẽ là nơi các bên mua - bán có thể trực tiếp gặp gỡ, giao dịch, tăng mức độ yên tâm”, ông Tô Vạn Quang cho biết.
Thúc đẩy giao thương
Ông Tô Vạn Quang, Phó Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp Việt Nam - Trung Quốc tại Quảng Tây
|
Tại Diễn đàn, các đại biểu cũng đã chia sẻ những khó khăn, vướng mắc trong thương mại nông, thủy sản giữa 2 nước Việt Nam - Trung Quốc, từ đó mong muốn tìm giải pháp tháo gỡ.
Kết luận Diễn đàn, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Trần Thanh Nam nhận định, tuy chưa thể giải quyết hết được những thắc mắc của các đơn vị và doanh nghiệp nhưng Diễn đàn hôm nay đã cung cấp nhiều thông tin về kỹ thuật, kiểm dịch, an toàn thực phẩm, phát triển thị trường tới các doanh nghiệp 2 nước.
Thứ trưởng Trần Thanh Nam đề nghị tỉnh Quảng Ninh cần chỉ đạo TP. Móng Cái phối hợp với các đơn vị bên phía Quảng Tây (Trung Quốc) để tổ chức một Diễn đàn xúc tiến thương mại ở TP. Đông Hưng trong thời gian sớm nhất.
Thứ trưởng đề nghị các hiệp hội ngành hàng có nhu cầu xuất khẩu nông sản qua cửa khẩu Móng Cái cần tập hợp lại các vướng mắc và gửi về Cục Chất lượng, Chế biến và Thị trường nông sản để Bộ làm việc với các cơ quan chức năng của tỉnh Quảng Tây trong thời gian tới.
Mặt khác, cần sớm nghiên cứu đề xuất thành lập câu lạc bộ doanh nghiệp nông sản Việt Nam - Trung Quốc, là thành viên của Diễn đàn kết nối nông sản 970 của Bộ NN&PTNT nhằm kết nối, thông tin về thị trường nông sản.
Hải Đăng