ĐBSCL: Tái cấu trúc ngành hàng cá Tra gắn với tái cơ cấu nông nghiệp (09-02-2015)
Ngày 05/2/2014, tại Đồng Tháp, UBND tỉnh Đồng Tháp phối hợp với Ban Chỉ đạo Tây Nam bộ và Hiệp hội Cá tra Việt Nam đã tổ chức Hội thảo “Tái cấu trúc ngành hàng cá Tra gắn với tái cơ cấu nông nghiệp vùng ĐBSCL”.
Năm 2014, ngành nuôi và chế biến cá tra đứng thứ 2 trong tổng giá trị xuất khẩu thủy sản của Việt Nam với giá trị xuất khẩu cá Tra đạt gần 1,8 tỷ USD. Theo thống kê của Hiệp hội Cá tra Việt Nam, năm 2014, diện tích cá tra khoảng 6.000 ha, sản phẩm cá tra Việt Nam đã xuất khẩu sang gần 150 quốc gia và vùng lãnh thổ với giá trị 1,76 triệu USD, tăng 0,4% so năm 2013. Trong đó, giá trị xuất khẩu ở thị trường trọng điểm là Mỹ và EU đều giảm, nhưng tại Trung Quốc, Hồng Kông, Columbia, Mexico lại tăng. Qua đó, cơ cấu thị trường nhập khẩu có sự thay đổi và xu hướng phân khúc sang thị trường mới nổi.
Tuy nhiên, ngành nuôi và chế biến cá tra vẫn tồn tại nhiều bất cập. Sau thời gian phát triển “nóng”, những năm qua, sản lượng cá tra dư thừa dẫn đến giá cá nguyên liệu giảm mạnh, số hộ thua lỗ ngày càng nhiều. Việc xuất khẩu cũng ngày càng khó khăn do những rào cản kỹ thuật, đặc biệt thuế chống bán phá giá từ Mỹ. Để giải quyết những khó khăn này, tái cấu trúc ngành cá tra là việc làm cấp bách trong năm nay.
Với mục tiêu cải thiện chất lượng, xây dựng hình ảnh mới cho ngành cá tra; lành mạnh hóa tài chính doanh nghiệp; gia tăng khả năng tiếp cận vốn trong toàn chuỗi, gia tăng độ sâu mỗi thị trường; xây dựng kênh phân phối để mở rộng thị trường xuất khẩu; tại Hội thảo, các đại biểu đã đề ra bốn nhóm giải pháp để tái cấu trúc ngành, như: tái cấu trúc thị trường; tái cấu trúc sản phẩm và chất lượng sản phẩm; tái cấu trúc tài chính doanh nghiệp; và tái cấu trúc quản trị doanh nghiệp. Theo đó, tái cấu trúc và phát triển bền vững ngành hàng này cần phải được thực hiện đồng bộ từ quy hoạch, nuôi trồng, chế biến đến tiêu thụ, nhằm khai thác tối đa các lợi thế, đồng thời thiết lập được chuỗi giá trị bền vững của ngành. Bên cạnh đó, các đại biểu cũng khuyến cáo các địa phương cần tuân thủ quy hoạch vùng nuôi theo Nghị định 36 của Chính phủ về chế biến và xuất khẩu cá tra.
Đại diện doanh nghiệp nhận định việc tái cấu trúc ngành hàng cá tra, trước tiên phải nâng cao chất lượng cá tra giống, ứng dụng công nghệ nuôi. Cùng đó, bản thân doanh nghiệp cũng phải tái cấu trúc để nâng cao năng lực về tài chính, chiến lược kinh doanh. Để làm điều này, Nhà nước cần có chính sách miễn, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp và những chính sách, quy định của cơ quan quản lý thông thoáng hơn.
Ngọc Hà