Ngành Thủy sản: Cần kiểm soát chặt chẽ dịch bệnh để hoàn thành các mục tiêu cho giai đoạn mới (21-03-2021)

Ngày 19/3, tại Hà Nội, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã tổ chức Hội nghị phòng, chống dịch bệnh thủy sản năm 2021 khu vực phía Bắc. Hội nghị tập trung bàn kế hoạch, giải pháp nhằm kiểm soát chặt chẽ và phòng chống hiệu quả dịch bệnh thủy sản năm 2021.
Ngành Thủy sản: Cần kiểm soát chặt chẽ dịch bệnh để hoàn thành các mục tiêu cho giai đoạn mới

Tham dự Hội nghị có lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và PTNT, Cục Thú y, Tổng cục Thủy sản, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (Vasep), Cục Quản lý Chất lượng Nông Lâm sản và Thủy sản (Nafiqad), các Viện Nghiên cứu Nuôi trồng thủy sản (I, II, III); Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn các tỉnh/thành phố khu vực phía Bắc, các doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu thủy sản cùng các phóng viên báo đài đến đưa tin về Hội nghị.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Phùng Đức Tiến đã chủ trì Hội nghị.

Tại Hội nghị, Phó cục trưởng Cục Thú y, Nguyễn Văn Long cho biết, năm 2020, tổng diện tích nuôi trồng thủy sản bị thiệt hại là 46.217ha, gấp 1,9 lần so với cùng kỳ năm 2019 (có tổng diện tích bị thiệt hại là 24.297ha); ngoài ra có khoảng 10.274 lồng, bè, vèo, bể nuôi thủy sản cũng bị thiệt hại. Cụ thể, thiệt hại trên tôm nuôi nước lợ là gần 43.340ha, chiếm 93,77% trong tổng diện tích thủy sản nuôi bị thiệt hại, cao gấp 1,94 lần so với cùng kỳ năm 2019 và chiếm 5,88% tổng diện tích nuôi tôm của cả nước. Tổng diện tích nuôi cá tra bị thiệt hại là 1.426,3ha (gấp 5,76 lần với cùng kỳ năm 2019), chiếm 25% tổng diện tích nuôi cá tra của cả nước. Thiệt hại trên các loài thủy sản khác khoảng 1.452ha. Nguyên nhân được xác định do các loại mầm bệnh nguy hiểm như bệnh hoại tử gan tụy, bệnh đốm trắng.... còn lưu hành ở nhiều vùng nuôi, có thể xâm nhập và gây bệnh cho tôm. Ngoài ra, các yếu tố bất lợi về thời thiết, môi trường... Đặc biệt, đầu năm 2020 các tỉnh Đồng bằng Sông Cửu Long chịu ảnh hưởng bởi hạn hán, xâm nhập mặn diễn ra trên diện rộng và trong những tháng cuối năm các tỉnh khu vực miền Trung liên tiếp các đợt lũ lụt xảy đã làm tăng nguy cơ xảy ra dịch bệnh ảnh hưởng rất lớn đến nuôi trồng thủy sản.

Tuy nhiên, theo báo cáo của Cục Thú y, trong 3 tháng đầu năm 2021 (tính đến ngày 15/3) tổng diện tích nuôi trồng thủy sản bị thiệt hại là hơn 1.897ha, giảm 61% so với cùng kỳ năm 2020. Trong đó, thiệt hại trên tôm nước lợ là gần 1.713,5ha, giảm 54% so với cùng kỳ năm 2020 và chiếm gần 0,4% tổng diện tích nuôi tôm của cả nước. Tổng diện tích nuôi cá tra bị thiệt hại là 125,6ha, giảm 47% so với cùng kỳ năm 2020, chiếm 20,1% tổng diện tích nuôi cá tra của cả nước. Thiệt hại trên các loài thủy sản khác khoảng 58ha, chủ yếu là diện tích nuôi một số loài thủy sản nước ngọt; 58 lồng cá điêu hồng, một số loài cá biển; 47 vèo, bể nuôi lươn, ếch.

Phát biểu tại Hội nghị, ông Trần Công Khôi, Phó Vụ trưởng vụ Nuôi trồng thủy sản, Tổng cục Thủy sản nhấn mạnh, để bảo đảm mục tiêu phát triển thủy sản năm 2021, các địa phương cần phối hợp với Tổng cục Thủy sản và các ngành chức năng nắm bắt tình hình, thời tiết khí hậu để rà soát, điều chỉnh và xây dựng lịch thời vụ thả giống phù hợp với từng địa phương, vùng sinh thái để giảm thiểu thiệt hại.

Các địa phương cần thực hiện việc quan trắc, cảnh báo môi trường, dịch bệnh tại các vùng nuôi trọng điểm để kịp thời khuyến cáo người dân, thực hiện tốt các giải pháp kỹ thuật, giảm thiểu tối đa thiệt hại cho người nuôi. Đối với những địa phương chưa xây dựng và phê duyệt kế hoạch quan trắc môi trường cần khẩn trương tham mưu xây dựng và trình cấp có thẩm quyền phê duyệt để triển khai.

Địa phương tổ chức kiểm tra, kiểm soát điều kiện cơ sở sản xuất và chất lượng giống, thức ăn thủy sản, sản phẩm xử lý môi trường nuôi trồng thủy sản, quản lý tốt chất lượng vật đầu tư vào và kiểm soát điều kiện nuôi nhằm đảm bảo chất lượng, an toàn thực phẩm thủy sản. Đồng thời, kiên quyết xử lý các hành vi trục lợi, ép giá, gian lận thương mại, thông tin sai sự thật…làm mất ổn định sản xuất.

Đặc biệt là khuyến khích và có giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp, người nuôi tổ chức liên kết sản xuất theo chuỗi, tối ưu hóa chuỗi sản xuất để giảm giá thành sản phẩm; cấp giấy xác nhận (mã số) cơ sở nuôi; chứng nhận đủ điều kiện đối với các cơ sở sản xuất thức ăn thủy sản, sản phẩm xử lý môi trường nuôi trồng thủy sản.

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nhấn mạnh, yếu tố quan trọng nhất quyết định cho phòng chống dịch bệnh thủy sản là nuôi trồng an toàn sinh học.

Bên cạnh đó, để nuôi trồng thủy sản an toàn cũng cần bảo đảm các yếu tố khác như giống, thức ăn, quy trình nuôi, chế phẩm sinh học…Đặc biệt là chế phẩm sinh học đang được sử dụng trong nuôi trồng thủy sản khá nhiều nên Bộ Nông nghiệp và PTNT sẽ chỉ đạo Tổng cục Thủy sản rà soát lại các chế phẩm sinh học, không để người nuôi trồng sử dụng các sản phẩm không hiệu quả mà làm tăng giá thành sản phẩm, các chỉ tiêu không đạt khiến hiệu quả giảm, kéo theo sức cạnh tranh của sản phẩm giảm.

Tại Hội nghị, Phó Tổng thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam, ông Nguyễn Hoài Nam cho biết, Việt Nam đã tham gia ký kết 12 Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới với các đối tác quan trọng và có quy mô kinh tế rất lớn đã tạo ra một lợi thế có thể nói làrất lớn đối với ngành thủy sản của Việt Nam từ rào cản thuế quan được xóa bỏ đến tạo ra lợi thế cạnh tranh so với các đối thủ về xuất khẩu thủy sản. Tuy nhiên, bên cạnh lợi thế cơ hội có được thì ngành thủy sản gặp không ít những thách thức từ các rào cản kỹ thuật liên quan đến chất lượng an toàn vệ sinh thực phẩm, các tiêu chuẩn kỹ thuật, trách nhiệm xã hội từ các thị trường tạo ra đòi hỏi ngành Thủy sản phải tập trung thực hiện đồng bộ. Đặc biệt là các vấn đề liên quan đến an toàn môi trường, an toàn chất lượng sản phẩm, ông Nam nhấn mạnh.

Chính vì vậy, ngành thủy sản cần có chiến lược, kế hoạch chủ động xây dựng và tạo ra nguồn nguyên liệu đủ lớn, ổn định, an toàn đáp ứng các yêu cầu của thị trường xuất khẩu, nâng cao năng lực cạnh tranh, tận dụng những lợi thế có được từ các Hiệp định thương mại tự do đã ký kết để tạo lợi thế cạnh tranh của ngành trước các đối thủ. 

Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cũng cho biết, ngành thủy sản đang đứng trước những cơ hội rất lớn bên cạnh đó đi kèm với không ít thách thức. Có thể nói đến nay, ngành Thủy sản đã hoàn thiện đồng bộ từ cơ sở pháp lý như Luật và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Thủy sản 2017, các định hướng, chiến lược, đề án phát triển ngành đến nay đã hoàn chỉnh tạo thuận lợi rất lớn để triển khai thực hiện trong thời gian tới. Bên cạnh đó, với 12 Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới bao trùm đã được ký kết, dư địa phát triển cho ngành vẫn còn rất lớn. Ngoài ra, đội ngũ doanh nghiệp từ sản xuất giống, thức ăn, vật tư đầu vào, sản xuất chế biến và xuất khẩu có trình độ và công nghệ hiện đại, hội nhập sâu rộng tạo ra lợi thế và động lực phát triển cho ngành…Tuy nhiên, ngành thủy sản cũng đang gặp không ít thách thức trong phát triển như: Biến đổi khí hậu, hạn hán, xâm nhập mặn ngày càng diễn ra khốc liệt; Hạ tầng cho thủy sản đã xuống cấp, lạc hậu không đáp ứng nhu cầu phát triển; nuôi trồng thủy sản còn mang tính manh mún, nhỏ lẻ, công nghệ còn lạc hậu…Tình hình diễn biến dịch bệnh chưa được kiểm soát chặt chẽ, thách thức lớn từ các thị trường tiêu thụ…Chính vì vậy, ngành thủy sản cần phải đưa ra những giải pháp đồng bộ để tận dụng những cơ hội và vượt qua những thách thức để chuyển mình sang một giai đoạn mới đạt được các mục tiêu đề ra.

Trong Chiến lược phát triển thủy sản Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, đến năm 2030, xuất khẩu thủy sản phấn đấu đạt từ 14-16 tỷ USD. Để đạt được mục tiêu này chúng ta cần thiết phải ban hành kế hoạch quốc gia phòng, chống dịch bệnh với động vật dưới nước, xây dựng được vùng an toàn dịch bệnh, tạo vùng nguyên liệu an toàn cho chế biến để sản xuất ra các sản phẩm đảm bảo tiêu chuẩn cho xuất khẩu và phục vụ thị trường trong nước. Do đó, kiểm soát chặt chẽ dịch bênh là yêu cầu hàng đầu của ngành thủy sản trong thời gian tới, Thứ trưởng yêu cầu.

Bộ Nông nghiệp và PTNT đã xây dựng để trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Kế hoạch quốc gia phòng, chống một số bệnh nguy hiểm dịch bệnh thủy sản nuôi giai đoạn 2021-2025. Đây sẽ là căn cứ pháp lý quan trọng để các tỉnh, thành phố bố trí ngân sách, nguồn lực để triển khai. Trên cơ sở này, các tỉnh sẽ bố trí nguồn lực, xây dựng hệ thống đội ngũ thú y thủy sản để giám sát phòng chống dịch bệnh, từ đó tuyên truyền cho người nuôi triển khai các quy trình nuôi chuẩn. Từng bước xây dựng các vùng nuôi an toàn sinh học, an toàn dịch bệnh, đáp ứng được yêu cầu thị trường.

Văn Thọ

Ý kiến bạn đọc

Tin khác