Chính phủ của 5 quốc gia sản xuất tôm lớn nhất trên thế giới đã được khuyến cáo phải có hành động kịp thời tăng cường các giải pháp để giải quyết sự bùng phát liên tục và sự xuất hiện của các bệnh mới trong các trang trại nuôi tôm.
Cụ thể, hơn 25 nhà bán lẻ và công ty thủy sản lớn và Cơ quan Đối tác thủy sản bền vững (SFP) đã ký vào bức thư được gửi tới các chính phủ Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia, Thái Lan và Việt Nam.
Anton Immink, giám đốc nuôi trồng thủy sản tại SFP cho biết: “Các chính phủ cần phải hành động ngay bây giờ để ngăn chặn dịch bệnh bùng phát trong các trang trại nuôi tôm. “Dịch bệnh đã làm gián đoạn của chuỗi cung ứng, đe dọa tính bền vững của thủy sản, ảnh hưởng đến việc làm và làm thiệt hại của ngành hàng tỷ đô la mỗi năm.”
Các công ty và hiệp hội thương mại ký vào lá thư bao gồm: AquaStar, Beaver Street Fisher, Chicken of the Sea, Fortune International, HighLiner Foods, Hilton Seafood UK, IDH the Sustainable Trade Initiative, Labeyrie Fine Foods, Lyons Seafoods, Marks and Spencer, Sainsbury's, Seafresh Group, Sunnyvale Seafood, Sustainable Fish Partnership, Tesco, The Co-op, The Fishin 'Company, Waitrose & Partners, và Liên minh Công nghiệp Thủy sản Vương quốc Anh.
Trước sự gián đoạn lớn của chuỗi cung ứng và thiệt hại kinh tế lớn do dịch bệnh lây lan nhanh chóng trên khắp châu Á trong năm 2012 và 2013, lần này các công ty đã mạnh mẽ kêu gọi các chính phủ có hành động để giải quyết trước tình hình dịch bệnh trên tôm. Tất cả các nước sản xuất tôm lớn đã cam kết tuân theo các hướng dẫn quốc tế về các biện pháp kiểm soát cần thiết do Tổ chức Nông lương Liên hợp quốc (FAO) và Tổ chức Thú y Thế giới (OIE) ban hành.
Trong bức thư mà các công ty và hiệp hội thương mại gửi chính phủ các nước viết: “Hành động ngay bây giờ sẽ giúp ngăn chặn sự lặp lại của các tác động xấu đối với kinh tế liên quan đến các dịch bệnh đã bùng phát trong những năm trước và đưa ngành công nghiệp tôm phát triển một cách bền vững và lớn mạnh hơn”. “Chi phí kinh tế của việc đầu tư vào các hệ thống kiểm soát an toàn dịch bệnh, thực hành quản lý sản xuất tốt trong các trang trại và trại sản xuất giống, chi phí phân tích nghiên cứu dịch bệnh và lập kế hoạch ứng phó khẩn cấp là rất ít so với hàng chục tỷ đô la mà ngành công nghiệp này thiệt hại hàng năm do dịch bệnh.
Theo SFP, rủi ro đối với các trang trại nuôi tôm cũng tăng lên do đại dịch COVID-19. Nguồn cung cấp quốc tế tôm bố mẹ chất lượng tốt cho các trại giống đã bị hạn chế do gián đoạn vận chuyển. Khi thị trường tôm quốc tế tăng lên, nhu cầu tôm giống gia tăng có thể dẫn đến mất kiểm soát trong việc kiểm tra và kiểm soát chất lượng tôm giống. Những căn bệnh này không gây nguy hiểm trực tiếp cho người tiêu dùng, nhưng việc mất thu nhập ảnh hưởng đến sinh kế của hàng triệu nông dân.
Hơn năm triệu tấn tôm được nuôi trên khắp thế giới. Đây là loại hải sản yêu thích của Mỹ và luôn nằm trong số năm loại thủy sản nhập khẩu hàng đầu ở châu Âu. FAO và WorldFish ước tính rằng 5 triệu người làm việc trực tiếp trên các trang trại nuôi tôm và thêm 5 triệu người trong các chuỗi cung ứng liên quan.
Dịch bệnh liên tục được cảnh báo ở mức độ cấp 1,2 là cấp rủi ro lớn nhất trong ngành tôm.
Trong thư các nhà bán lẻ và công ty thủy sản lớn và Cơ quan Đối tác thủy sản bền vững (SFP) đã đưa ra các khuyến nghị về quản lý và định hướng chính sách theo quốc gia. Cụ thể
Trung Quốc: Đảm bảo rằng virut lạ Decapod Iridescent 1 Div1 và virut gây bệnh gan tụy phải được đưa vào Danh sách quốc gia về mầm bệnh thủy sản và Chương trình giám sát dịch bệnh động vật thủy sản hàng năm của Bộ Nông nghiệp và Nông thôn.
Khuyến khích các sở, ngành thuộc Bộ Nông nghiệp và Nông thôn tăng cường báo cáo công khai các chỉ số liên quan đến nuôi trồng thủy sản, bao gồm dịch bệnh và các biện pháp kiểm soát.
Ấn Độ: Đảm bảo rằng Cơ quan Nuôi trồng Thủy sản Duyên hải (CAA) đã đăng ký các trại sản xuất giống đã đăng ký xét nghiệm vi rút lạ Decapod iridescent 1 (Div1) và vi rút gây bệnh gan tụy.
Thiết lập các quy trình phối hợp quản lý dịch bệnh cho các hoạt động hàng ngày và ứng phó khẩn cấp khi bùng phát dịch bệnh. Kết hợp những điều này vào thực tiễn quản lý tốt hơn của Cơ quan Phát triển Xuất khẩu Sản phẩm Biển (MPEDA) và Đạo luật và Hướng dẫn của Cơ quan Quản lý Nuôi trồng Thủy sản ven biển.
CAA và Viện Nuôi trồng Thủy sản Nước lợ Trung ương cần tăng cường giám sát và báo cáo công khai các chỉ số hoạt động chính của ngành tôm, bao gồm dịch bệnh và các biện pháp kiểm soát, tỷ lệ chết và chất lượng nước.
Indonesia: Kết hợp các quy trình quản lý dịch bệnh phối hợp (cho các hoạt động hàng ngày) vào các tiêu chuẩn chứng nhận CBIB của MMAF quốc gia, các thực hành quản lý tốt nhất của MMAF đối với nuôi tôm bền vững và các phiên bản tương lai của kế hoạch chiến lược 5 năm do các sở MMAF cấp tỉnh xây dựng.
Các cơ quan chức năng cấp tỉnh và quốc gia thuộc MMAF cần cải thiện việc giám sát và báo cáo công khai về các đợt bùng phát dịch bệnh và các biện pháp kiểm soát. Những dữ liệu này có thể được bao gồm trong BAPPENAS One Data và cổng thông tin MMAF SIDATIK và nên bao gồm loại loài và khu vực sản xuất nuôi trồng thủy sản.
Thái Lan: Mở rộng khả năng tiếp cận với các dịch vụ chẩn đoán nhanh và ứng dụng trên myshrimp.farm, được thí điểm bởi Dự án Cải thiện Sức khỏe Tôm ở các tỉnh Surat Thani, Chumphon và Rayong.
Báo cáo công khai về những hành động thực thi nào, nếu có, đã được thực hiện theo Sáng kiến TraceShrimp của Bộ Thủy sản (DoF).
Khuyến khích Sở Tài chính và các sở ban ngành tăng cường báo cáo công khai về các đợt bùng phát dịch bệnh và các biện pháp kiểm soát ở cấp tỉnh.
Việt Nam: Ủy ban nhân dân cấp tỉnh nên bắt buộc phải tham gia vào việc kiểm soát an toàn dịch bệnh thủy sản của Cục Thú y đối với tất cả các trang trại được cấp phép, cũng như kết hợp các nghiên cứu năng lực thực hiện vào các kế hoạch phát triển ngành tôm.
Tổng cục Thủy sản - Bộ Nông nghiệp và Nông thôn (NN & PTNT) yêu cầu các cơ sở nuôi phối hợp phòng chống dịch bệnh và áp dụng quy trình nuôi theo tiêu chuẩn VietGAP.
Các sở và văn phòng khu vực thuộc Bộ NN & PTNT và Bộ Tài nguyên và Môi trường (MONRE) kết hợp với Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản 2 cần tăng cường báo cáo công khai các chỉ số hoạt động nuôi trồng thủy sản chính, bao gồm cả dịch bệnh và các biện pháp kiểm soát.
Van Tho (Theo thefishsite)