Lập luận của một bài báo mới, được xuất bản trên Nature Communications với tiêu đề “Nuôi cá ở biển sẽ không nuôi dưỡng thế giới”. Nghiên cứu khuyến nghị một cách tiếp cận cân bằng bao gồm đầu tư vào nuôi trồng thủy sản hiện có trên đất liền như một giải pháp quan trọng để tăng lượng thức ăn thủy sản nuôi nhằm đóng góp vào Mục tiêu Phát triển Bền vững của Liên hợp quốc.
Nghiên cứu cho thấy rằng việc nuôi các loài cá có giá trị kinh tế cao như cá hồi trong môi trường biển có rất ít khả năng cung cấp thức ăn thủy sản giá cả phải chăng cho những người cần nó nhất.
Do đó, các tác giả lập luận rằng các nhà hoạch định chính sách và nhà đầu tư phải thừa nhận vai trò hiện tại và tương lai của nuôi trồng và đánh bắt thủy sản nước ngọt nội địa trong việc cải thiện cuộc sống của những người có nhu cầu phát triển bền vững cấp thiết nhất ở các nước có thu nhập thấp và trung bình.
Nhiều người dễ bị tổn thương trên thế giới phụ thuộc vào cá và các loại thực phẩm thủy sinh khác được thu hoạch từ ao, hồ, sông cũng như đại dương để hỗ trợ chế độ ăn uống lành mạnh và sinh kế. Nghiên cứu kêu gọi đầu tư theo bối cảnh cụ thể và định hướng vào nuôi trồng thủy sản nước ngọt nội địa và đánh bắt ven biển để tạo nền tảng cho thực phẩm dinh dưỡng giá cả phải chăng và dễ tiếp cận, đặc biệt là ở các nền kinh tế mới nổi nơi nhu cầu đang tăng mạnh nhất.
Nuôi trồng thủy sản hiện là một trong những hình thức sản xuất lương thực phát triển nhanh nhất trên trái đất. Hầu hết các loại thức ăn thủy sản được nuôi có nguồn gốc từ các hệ thống sản xuất nước ngọt trên đất liền không hạn chế về tài nguyên. Các tác giả lập luận rằng gần đây, tăng trưởng sản xuất thức ăn thủy sản chủ yếu thông qua thâm canh thay vì mở rộng theo chiều ngang, cho phép nâng cao năng suất trang trại sử dụng cùng hoặc ít đất và nước hơn.
Tính kinh tế của nuôi biển xa bờ đòi hỏi phải nuôi quy mô công nghiệp các loài cá có giá trị thị trường cao để đáp ứng chi phí sản xuất cao. Điều này sẽ thúc đẩy sự tham gia của các nhà đầu tư lớn phục vụ cho người tiêu dùng có sức mua cao. Bằng cách hỗ trợ một mô hình phát triển dựa trên tư nhân hóa và sử dụng độc quyền các nguồn tài nguyên đại dương, động lực thúc đẩy thức ăn nuôi trồng thủy sản biển thành chính sách rộng lớn hơn về “tăng trưởng xanh” với tiềm năng thay thế những người sử dụng đại dương hiện tại, quan trọng nhất là ngư dân. Nghề cá ven biển hiện đang đóng góp vô cùng quan trọng cho sinh kế và an ninh lương thực, dinh dưỡng của hàng triệu người.
 |
Tác giả chính của bài báo, Tiến sĩ Ben Belton, nhà khoa học cấp cao về chuỗi giá trị và dinh dưỡng của WorldFish, đồng thời là Phó giáo sư tại Đại học Bang Michigan, cho biết: “Nghiên cứu này đặt câu hỏi rằng nuôi trồng thủy sản ngoài khơi xa có thể nuôi dưỡng thế giới một cách bền vững hay không. Quan điểm của những người tiêu dùng có thu nhập thấp và trung bình vốn đã dựa vào đánh bắt và nuôi trồng thủy sản nước ngọt nội địa để có chế độ ăn uống lành mạnh và đa dạng phải là một phần của cuộc thảo luận này”.
“Các cơ sở nuôi trồng thủy sản biển xa bờ đòi hỏi các khoản đầu tư lớn khiến các nhà sản xuất nhỏ hơn không thu được lợi ích và tạo ra ít việc làm. Hình thức này sẽ không nuôi sống thế giới một mình vì nó nghiêng về các loài cá có vẩy đắt tiền, thứ mà hầu hết người tiêu dùng ở các nước thu nhập thấp và trung bình không đủ khả năng. Các nỗ lực nhằm tăng sản lượng thức ăn thủy sản nuôi theo cách phù hợp với việc đạt được các Mục tiêu phát triển bền vững thông qua chuyển đổi hệ thống thức ăn công bằng và bền vững cũng phải tập trung vào việc cải thiện việc nuôi trồng thủy sản hiện có trên cạn”.
“Bằng chứng cho thấy rằng nuôi trồng thủy sản nước ngọt nội địa và đánh bắt hải sản có tiềm năng lớn hơn nhiều để tiếp tục cung cấp hầu hết thức ăn thủy sản trên thế giới và đóng góp vào công bằng và an ninh lương thực so với nuôi cá biển ngoài khơi. Các chính sách và đầu tư nhằm tăng cường sự sẵn có và khả năng tiếp cận các loại thức ăn thủy sản nuôi có giá cả phải chăng và bền vững nên hướng đến đất liền”.
 |
Đồng tác giả của bài báo, Tiến sĩ Dave Little, Giáo sư tại Viện Nuôi trồng Thủy sản Stirling, cho biết: “Nuôi trồng thủy sản, đặc biệt là nuôi cá lồng ngoài khơi với các loài nhiệt đới cao đang thu hút sự chú ý của các nhà đầu tư và các nhà hoạch định chính sách. Hình thức rất khó có thể cung cấp hải sản giá cả phải chăng cho những người có nhu cầu. Nhiều người nghèo nhất thế giới đặc biệt phụ thuộc vào cá và các thức ăn thủy sản khác trong khẩu phần ăn của họ và cần phải đầu tư gấp để đảm bảo rằng họ có thể duy trì an ninh dinh dưỡng của mình. Đảm bảo nuôi trồng thủy sản nội địa tiếp tục phát triển và tạo nền tảng cho thực phẩm dinh dưỡng có giá cả phải chăng và dễ tiếp cận là rất quan trọng, đặc biệt là ở các nước thu nhập thấp và trung bình nơi nhu cầu đang tăng nhanh nhất”.
“Những thách thức xung quanh việc làm thế nào để nuôi trồng thủy sản nội địa có thể tiếp tục mở rộng và duy trì bền vững, bổ sung cho các bộ phận khác của hệ thống thực phẩm và để tác động tối thiểu đến môi trường địa phương và toàn cầu, sẽ đòi hỏi con người cần đầu tư vào lĩnh vực nghiên cứu và phát triển R&D trong tương lai”.
 |
Một trong những tác giả khác của bài báo, Tiến sĩ Shakuntala Thilsted, người đứng đầu chương trình nghiên cứu WorldFish về chuỗi giá trị và dinh dưỡng, cho biết: “Để đáp ứng lời kêu gọi toàn cầu chuyển đổi hệ thống thực phẩm cho chế độ ăn lành mạnh và bền vững, nuôi trồng thủy sản nội địa và đánh bắt ven biển phải được ưu tiên. Khả năng nhân giống và nuôi cá nước ngọt với chi phí thấp bằng cách sử dụng các công nghệ tương đối cơ bản, giúp người tiêu dùng có thu nhập thấp và trung bình ở các nước có mức cung cao, cũng như các nhà sản xuất quy mô vừa và nhỏ được hưởng lợi từ việc nuôi cá nước ngọt. Lồng ghép cây ăn quả và rau trong nuôi trồng thủy sản trong ao nội địa cũng có thể cải thiện khả năng chống chịu với khí hậu và tiếp cận với các chế độ ăn đa dạng.”
HNN (Theo Thefishsite)