Nghiên cứu, được công bố trên tạp chí Nuôi trồng thủy sản, đã cung cấp thêm bằng chứng cho thấy tilapia lake virus (TiLV) có thể truyền từ cá bố mẹ bị nhiễm bệnh sang trứng được thụ tinh. Phân tích cá bố mẹ bị nhiễm bệnh chỉ ra rằng virus gây nhiễm bệnh cho cơ thể cá tác động đến gan, thận, lá lách, não, tim và các mô liên kết. Các nhà nghiên cứu cũng đã phân lập được virus trong các tuyến sinh dục và tế bào trứng của cá bố mẹ.
Thử nghiệm sâu hơn đã chứng minh rằng các tế bào trứng bị nhiễm bệnh đã tạo ra các hợp tử in vitro. Dựa trên những kết quả này, các nhà nghiên cứu đã đưa ra giả thuyết rằng sau khi tiếp xúc ban đầu, virus này đã lây lan sang các hệ cơ quan khác nhau thông qua hệ thống tuần hoàn của cá.
Nền tảng nghiên cứu
Tilapia lake virus là một bệnh lây nhiễm ảnh hưởng đến cả cá rô phi nuôi và cá tự nhiên. Bệnh đã được báo cáo xuất hiện ở châu Á, châu Phi và Nam Mỹ. Nghiên cứu trước đây đã xác nhận rằng virus có nguồn gốc từ nước và có thể lây truyền giữa các loài cá thông qua việc sống chung. Virus có tỷ lệ tử vong cao (trong một số trường hợp lên tới 90%) và gây hại nhất cho quần thể cá rô phi con. Virus cũng có thể gây nhiễm trùng cận lâm sàng, nơi cá bị nhiễm bệnh và có thể truyền virus mà không có bất kỳ triệu chứng bên ngoài nào.
Nghiên cứu
Các nhà nghiên cứu muốn làm rõ liệu virus TiLV có thể chuyển từ cá bố mẹ bị nhiễm bệnh sang cơ quan sinh sản và cá con hay không. Để kiểm tra câu hỏi này, các nhà nghiên cứu đã thử nghiệm cho ba cặp cá rô phi bố mẹ nhiễm bệnh bằng cách tiêm vào cơ của cá virus TiLV chủng NV18R. Hai cặp cá bố mẹ đã được tiêm nước muối như một biện pháp đối chứng. Cá trong nhóm thí nghiệm không có triệu chứng trong 6 ngày sau khi nhiễm bệnh, mặc dù các xét nghiệm chỉ ra rằng cá mang virus.
Các nhà nghiên cứu đã tạo ra sự sinh sản và thụ tinh cho trứng trong ống nghiệm. Họ đã quan sát trứng được thụ tinh 3, 12 và 64 giờ sau khi thu thập để quan sát cách hợp tử phát triển. Các nhà nghiên cứu đã giết cá rô phi và phân tích các cơ quan nội tạng và mô của chúng.
Các kết quả
Khi trứng được thụ tinh đã được xét nghiệm bằng phản ứng khuếch đại gien (xét nghiệm PCR), nuôi cấy tế bào và lai tại chỗ (ISH), phần lớn trứng được thụ tinh từ nhóm thí nghiệm có chủng TiLV NV18R trong các tế bào. Các tế bào trứng được thụ tinh từ cá đối chứng cho thấy không có bằng chứng nhiễm bệnh.
Khi các nhà nghiên cứu kiểm tra các cơ quan nội tạng của cá bố mẹ bị nhiễm bệnh bằng PCR, các cơ quan này cho thấy tình trạng nhiễm virus TiLV toàn thân. Kết quả từ ISH cho thấy virus đã chuyển từ cơ sang các mô liên kết, gan và cơ quan sinh sản của cá bị nhiễm bệnh trong thí nghiệm. Virus này cũng được phát hiện trong các tế bào trứng của cá rô phi cái. Nhóm đối chứng không có dấu hiệu nhiễm virus TiLV.
Dựa trên kết quả này, các nhà nghiên cứu đưa ra giả thuyết rằng virus lây nhiễm vào các cơ quan thông qua hệ thống tuần hoàn. Các vùng mô gần mạch máu có lẽ là mục tiêu ban đầu của lây nhiễm bệnh. Sau khi tiếp xúc, virus nhanh chóng lây lan sang các tế bào lân cận và có thể lây lan sang bất kỳ cơ quan nào nhận được nguồn cung cấp máu từ động mạch.
Khi kiểm tra các mẫu mô từ gan và cơ quan sinh sản, các nhà nghiên cứu lưu ý rằng bệnh lây nhiễm dường như nằm trong tế bào lympho (một loại tế bào bạch cầu). Từ dữ liệu này, họ suy đoán rằng các tế bào lympho bị nhiễm virus TiLV trong phản ứng miễn dịch ban đầu - quá trình lây nhiễm tương tự như cúm.
Khi khám phá tác động của virus đối với cơ quan sinh sản của cá rô phi, các nhà nghiên cứu kết luận rằng mô buồng trứng bị ảnh hưởng xấu hơn tinh hoàn. Điều này là do mặc dù mô tinh hoàn cho thấy kết quả PCR dương tính, tình trạng nhiễm bệnh không được phát hiện trong các tế bào tinh trùng. Điều này chỉ ra rằng tình trạng nhiễm bệnh trong trứng thụ tinh có nguồn gốc từ tế bào trứng, không phải tinh trùng.
Dựa trên dữ liệu này, các nhà nghiên cứu suy đoán rằng virus TiLV gây ra tình trạng nhiễm bệnh ở cá rô phi bố mẹ có thể truyền theo chiều dọc đến các tế bào trứng được thụ tinh.
Khuyến nghị
Trong trường hợp này, các nhà nghiên cứu kêu gọi các nhà sản xuất sử dụng cá bố mẹ không có virus TiLV. Họ cũng khuyên nên thử nghiệm cả cá giống và trứng đã thụ tinh để đảm bảo rằng chúng không bị nhiễm bệnh. Điều này sẽ ngăn ngừa bệnh lây lan trong các chương trình nhân giống.
Các nhà nghiên cứu cũng khuyến nghị nên nghiên cứu xem trứng thụ tinh bị nhiễm bệnh có chuyển thành cá con, cá giống hay cá con bị nhiễm bệnh hay không. Các nhà nghiên cứu nhấn mạnh rằng việc hiểu về cơ chế sinh bệnh và lây truyền bệnh sẽ giúp tăng cường các nỗ lực phòng ngừa.
HNN (Theo thefishsite)