Theo báo cáo của Ủy ban nhân dân (UBND) tỉnh Nam Định, tính đến ngày 15/4/2022 toàn tỉnh có 2.136 tàu cá, trong đó, loại tàu Lmax dưới 6m là 548 tàu; loại tàu Lmax từ 6m - <12m là 698 tàu; loại tàu Lmax từ 12m- <15m là 362 tàu; loại tàu Lmax từ 15m trở lên là 528 tàu. Đến 31/3/2022, tỉnh đã cập nhật thông tin 1.508/1.588 tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 06 m trở lên trên phần mềm VNFishbase.
Công tác lắp đặt thiết bị VMS trên tàu cá giúp ngư dân dễ dàng quản lý được quá trình khai thác, từ đó có được lộ trình phù hợp hơn, tối ưu chi phí cho mỗi chuyến ra khơi và cập nhập nhật ký khai thác. Đồng thời, hỗ trợ ngư dân gửi các cảnh báo ứng cứu ngay khi gặp sự cố hoặc hỗ trợ ứng cứu tàu khác kịp thời ngay khi nhận được tín hiệu. Với những tính năng nhắn tin và công nghệ vệ tinh của thiết bị VMS, ngư dân có thể liên lạc hai chiều từ tàu về đất liền dù ở ngoài khơi xa, cập nhật kịp thời tình trạng các thuyền viên trên tàu,..
Tuy nhiên, số tàu cá từ 15m trở lên đã lắp đặt VMS là 486/528 chiếc, đạt tỷ lệ 92,05 %. Còn lại 42 tàu chưa lắp thiết bị VMS, do tàu ngừng hoạt động, nằm bờ, tàu bán sang tỉnh khác nhưng chủ tàu chưa khai báo để xóa đăng ký, tàu mới đăng ký và đang liên hệ để mua và lắp đặt thiết bị VMS.
Chi cục Thủy sản thực hiện cấp giấy phép khai thác thủy sản theo hạn ngạch và đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định. Tính đến ngày 15/4/2022 đã cấp được 865 giấy phép, đạt tỷ lệ 54,53%, trong đó số tàu từ 15m trở lên đã cấp là 484/528, đạt tỷ lệ 91,67%; đã ban hành quy trình xử lý dữ liệu trên hệ thống giám sát tàu cá, tổ chức trực hệ thống giám sát tàu cá 24/24 giờ, trang bị 04 màn hình lớn và 04 máy tính để phục vụ việc trực hệ thống giám sát tàu cá.
Cơ quan chức năng của tỉnh, đã phát hành 01 thông báo về việc 01 tàu cá vượt qua ranh giới cho phép trên biển, gửi các đơn vị có liên quan phối hợp để kiểm tra, xác minh nguyên nhân. Đã ban hành quy trình giám sát sản lượng tại cảng, quy trình trực văn phòng cảng cá, quy trình xác nhận nguồn gốc thủy sản, quy trình giải quyết thủ tục hành chính xác nhận nguyên liệu thủy sản khai thác. Kết quả thực hiện từ đầu năm đến 02/4/2022 tại cảng cá Ninh Cơ, số tàu thông báo cập cảng là 401 lượt. Tổng số tàu phải kiểm tra/số tàu đã kiểm tra khi cập cảng, rời cảng là 715/482 lượt.
Đã tiến hành xử phạt vi phạm hành chính 02 tàu cá, tổng số tiền là 7.000.000 đồng, do không thông báo các thông tin theo quy định cho tổ chức quản lý cảng cá trước khi tàu rời cảng. Sở Nông nghiệp và PTNT phối hợp với Bộ đội Biên phòng xử lý 01 vụ vi phạm về khai thác IUU, với số tiền 337.000.000 đồng với các lỗi hết hạn giấy phép khai thác thủy sản, không có nhật ký khai thác, không có giấy chứng nhận an toàn thực phẩm,..
Công tác tập huấn, truyền thông về IUU, tổ chức các hội nghị tập huấn, tuyên truyền về Luật Thủy sản 2017, các văn bản hướng dẫn Luật, các quy định về chống khai thác IUU cho cán bộ quản lý và các chủ tàu, thuyền trưởng, thuyền viên với tổng số trên 1.000 lượt người tham gia; tổ chức ký cam kết không vi phạm pháp luật trong lĩnh vực khai thác thủy sản cho 528 chủ tàu có chiều dài lớn nhất từ 15m trở lên.
Tổ chức phát tờ rơi, sổ tay tuyên truyền, hướng dẫn cho người dân hoạt động trong lĩnh vực khai thác thủy sản; phối hợp với Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh xây dựng 06 phóng sự hỏi đáp, tuyên truyền về Luật Thủy sản và các văn bản hướng dẫn; tuyên truyền 02 Video Clip phát trước chương trình thời sự mỗi ngày về các quy định chủ tàu và ngư dân cần ghi nhớ trước khi ra khơi, cập bến và mỗi chủ tàu và ngư dân ra khơi cần ghi nhớ những quy định tối thiểu,..
Bên cạnh những mặt đã làm được, trên địa bàn tỉnh vẫn còn một số tồn tại, hạn chế cần khắc phục như, tiến độ lắp đặt thiết bị VMS còn chậm, chưa đạt theo lộ trình quy định; việc đảm bảo duy trì vận hành thiết bị VMS của một số chủ tàu, thuyền trưởng còn nhiều hạn chế, nhiều lượt tàu tùy tiện tắt thiết bị VMS; việc ghi nhật ký khai thác, báo cáo khai thác của thuyền trưởng chưa đầy đủ, chính xác; mặc dù đã được cơ quan chức năng thường xuyên tuyên truyền, hướng dẫn nhưng ý thức của ngư dân về chấp hành các quy định pháp luật về khai thác IUU chưa cao.
Trong thời gian tới tỉnh Nam Đinh thực hiện đồng bộ, quyết liệt hơn nữa các giải pháp ngăn chặn, xử lý kịp thời, có hiệu quả tàu cá vi phạm hoặc có dấu hiệu vi phạm khai thác IUU, đặc biệt tổ chức tuần tra, kiểm tra, kiểm soát trên biển và thanh tra tại cảng để nâng cao hoạt động thực thi pháp luật, đảm bảo năng lực quản lý hoạt động nghề cá tại địa phương; đề cao trách nhiệm của người đứng đầu chính quyền, sở, ngành và lực lượng chức năng liên quan nếu để tàu cá và ngư dân vi phạm vùng biển nước ngoài khai thác hải sản trái phép; tăng cường kiểm tra, kiểm soát hướng dẫn ngư dân không vi phạm khai thác hải sản bất hợp pháp trước khi rời cảng.
Tiếp tục tuyên truyền vận động, yêu cầu chủ tàu lắp đặt thiết bị VMS theo quy định và tổ chức tốt công tác xác minh, phối hợp xử lý tàu cá mất tín hiệu thiết bị VMS; thường xuyên rà soát, thông báo tàu cá hết hạn đăng kiểm, giấy phép khai thác thủy sản, chưa có giấy chứng nhận an toàn thực phẩm, chưa lắp thiết bị VMS, không duy trì hoạt động của thiết bị VMS gửi các cơ quan, đơn vị trong và ngoài tỉnh để phối hợp kiểm tra, xử lý, không cho các tàu cá ra khơi khi chưa đủ các giấy tờ, thủ tục nêu trên.
Bên cạnh đó, đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra kiểm soát tàu cá tại cảng, khu neo đậu tàu thuyền và tuần tra kiểm tra, kiểm soát trên biển nhằm phát hiện các trường hợp vi phạm khai thác IUU; thực hiện thu nhật ký khai thác, báo cáo khai thác, giám sát việc bốc dỡ thủy sản qua cảng; thực hiện xác nhận, chứng nhận thủy sản khai thác theo yêu cầu của người dân và doanh nghiệp.
Triển khai thực hiện nghiêm túc, đồng bộ, đảm bảo tính hệ thống các quy định về ghi, nộp báo cáo, nhật ký khai thác thủy sản; công bố cảng cá chỉ định xác nhận nguồn gốc thủy sản từ khai thác; danh sách tàu cá khai thác thủy sản bất hợp pháp và kiểm tra tàu cá và giám sát sản lượng thủy sản tại cảng cá; xác nhận nguyên liệu, chứng nhận nguồn gốc thủy sản khai thác,..
Thanh Thủy