Thời gian qua, Thành ủy, Ủy ban nhân dân thành phố Hồ Chính Minh đã quyết liệt chỉ đạo các Sở, ban ngành liên quan triển khai thực hiện chống khai thác IUU trên địa bàn Thành phố. Đã quản lý tàu cá theo hạn ngạch giấy phép khai thác thủy sản, góp phần kiểm soát cường lực khai thác, quản lý phát triển tàu cá bền vững; thực hiện tốt công tác chứng nhận nguồn gốc thủy sản từ khai thác; lắp đặt thiết bị giám sát hành trình cho tàu cá theo quy định... Bên cạnh đó, đẩy mạnh công tác tập huấn, truyền thông về IUU; đã tổ chức 36 hội nghị, hội thảo, lớp tập huấn có nội dung về các quy định pháp luật trong lĩnh vực khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản, an ninh biển đảo, khai thác IUU cho 1.921 lượt ngư dân trên địa bàn thành phố. Thông qua hoạt động tập huấn, tuyên truyền ngư dân đã nắm được những thông tin cơ bản về vấn đề khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản, các giải pháp chống khai thác IUU... Kết quả : từ năm 2018 đến nay, trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh không có tàu cá vi phạm về khai thác hải sản ở vùng biển nước ngoài; số vụ tàu cá vi phạm giảm dần theo các năm, các vụ vi phạm chủ yếu là do ngư dân các tỉnh khác vi phạm trên vùng biển thành phố.
Tổng số tàu, thuyền trên địa bàn Thành phố tính đến 30/11/2021 là 741 chiếc/2.693 lao động; trong đó tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên là 25 chiếc, từ 12m đến 15m là 155 chiếc, dưới 12m là 561 chiếc. Cơ cấu tàu theo nghề khai thác gồm: 102 tàu lưới kéo, 494 tàu lưới rê, 09 tàu lưới vây, 06 tàu câu, 44 tàu dịch vụ và 86 tàu làm các nghề khác.
Đã cấp Giấy phép khai thác thủy sản cho các nhóm tàu từ 06 đến 12m là 145 giấy; 12m đến 15m là 115 giấy; 15m đến 24m là 18 giấy; từ 24m trở lên là 04 giấy. 100% tàu cá đăng ký trên đại bàn thành phố đã được cập nhật dữ liệu tàu cá trên VNFishbase theo quy định.
Số lượng tàu cá từ 15 m trở lên đã lắp thiết bị giám sát hành trình (VMS) là 22/25 tàu - đạt tỷ lệ 92% (03 tàu chưa lắp đã ngưng hoạt động). Công tác tổ chức trực theo dõi, giám sát hoạt động tàu cá tại Chi cục Thủy sản theo chế độ 24/24 giờ; khi phát hiện mất kết nối, Chi cục Thủy sản đã liên hệ với chủ tàu, thuyền trưởng kiểm tra khắc phục lỗi mất kết nối, mất tín hiệu.
Thành phố đã thực hiện việc cấp, cấp lại 3.724 giấy chứng nhận nguồn gốc thủy sản khai thác, với tổng khối lượng thủy sản là 42.580,5 tấn. Trong đó, tỷ lệ khối lượng bạch tuộc chiếm 5,38%, khối lượng cá chiếm 70,84%, khối lượng ghẹ chiếm 1,26%, khối lượng mực chiếm 21,81%, khối lượng ruốc chiếm 0,22% và khối lượng tôm chiếm 0,50%. Chứng nhận theo giấy xác nhận của tỉnh khác là 100%.
Trong năm 2021 - 2022, Chi cục Thủy sản đã xử phạt vi phạm hành chính với Công ty Hòa Thắng với hành vi cố ý tẩy xóa sửa chữa làm sai lệch nội dung giấy chứng nhận nguồn gốc thủy sản do Chi cục Thủy sản chứng nhận;..
Bên cạnh những kết quả đã đạt được, vẫn còn tồn tại, hạn chế cần khắc phục như: thành phố Hồ Chí Minh chưa có lực lượng Kiểm ngư, công tác tuần tra, kiểm tra kiểm soát khai thác thủy sản trên vùng biển được giao cho thanh tra chuyên ngành thuộc Chi cục Thủy sản; các phương tiện hiện thực hiện công vụ thủy sản có công suất thấp khả năng đáp ứng nhu cầu công tác rất hạn chế; một số tàu cá trên thực tế đã giải bản, tuy nhiên, quy định về xóa đăng ký tàu cá yêu cầu chủ tàu phải cung cấp giấy chứng nhận đăng cũ, trong trường hợp giấy đã mất, rách thì sẽ không đủ điều kiện thực hiện việc xóa bộ, gây khó khăn cho cơ quan quản lý.
Địa bàn quản lý hoạt động khai thác rộng, các đối tượng vi phạm hoạt động ngày càng tinh vi, sử dụng các phương tiện hiện đại, công suất mạnh, thông tin liên lạc thường xuyên với nhau nên hiệu quả của công tác bảo vệ nguồn lợi thủy sản còn hạn chế,..
Trong thời gian tới, Sở Nông nghiệp và PTNT sẽ tăng cường đầu tư cho lực lượng Kiểm ngư địa phương, đảm bảo đáp ứng nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát, bảo vệ nguồn lợi thủy sản; chống khai thác IUU.
Tiếp tục thực hiện nghiêm Luật Thủy sản năm 2017 và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật, các quy định quản lý liên quan đến chống khai thác IUU tăng cường quản lý chặt chẽ hoạt động tàu cá, kịp thời phát hiện, ngăn chặn, không để tình trạng tàu cá vi phạm khai thác ở vùng biển nước ngoài trên địa bàn thành phố;
Đẩy mạnh công tác tuyên truyền Luật Thủy sản năm 2017 và các văn bản hướng dẫn Luật bằng nhiều hình thức phù hợp đến ngư dân và các cán bộ, công chức thực hiện công tác bảo vệ nguồn lợi thủy sản của địa phương; đồng thời, xử lý nghiêm các hành vi cố tình vi phạm khai thác ở vùng biển nước ngoài và vi phạm khai thác IUU dưới mọi hình thức trên địa bàn thành phố.
Thanh Thủy