Bình Thuận: 100% tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 24 mét trở lên đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (06-05-2022)

Với quyết tâm cao khẩn trương khắc phục các hạn chế, tồn tại trong công cuộc chống khai thác IUU, tính đến nay, trên địa bàn tỉnh Bình Thuận đạt tỷ lệ 100% tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 24 mét trở lên đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS). Đây là một trong những kết quả đạt được trong việc triển khai các giải pháp chống khai thác IUU, nhằm góp phần gỡ “Thẻ vàng” của Ủy bản Châu Âu (EC).
Bình Thuận: 100% tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 24 mét trở lên đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình
Ảnh minh họa

Nhiều nỗ lực chống khai thác IUU

xác định phòng, chống khai thác IUU là một trong những nhiệm vụ quan trọng, hàng đầu; thời gian qua, tỉnh Bình Thuận đã triển khai thực hiện nghiêm túc, quyết liệt các văn bản chỉ đạo của Đảng, Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo quốc gia về IUU. Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Thường trực Tỉnh ủy đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, huy động sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, gắn trách nhiệm của người đứng đầu các Sở, ngành, địa phương, đơn vị, các tổ chức đoàn thể trong phòng, chống khai thác IUU, khắc phục các khuyến nghị của EC, đặc biệt là thực hiện các giải pháp cấp bách ngăn chặn, chấm dứt tình trạng tàu cá và ngư dân vi phạm vùng biển nước ngoài.

Công tác tuyên truyền được các đơn vị, địa phương quan tâm triển khai thường xuyên, với nhiều hình thức đưa thông tin đến ngư dân nắm bắt, hiểu rõ các quy định của pháp luật, góp phần nâng cao nhận thức, ý thức của ngư dân trong việc chấp hành các quy định pháp luật trong hoạt động thủy sản, ngăn chặn, giảm thiểu hành vi vi phạm khai thác IUU.

Các đơn vị chức năng và địa phương đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, kết hợp công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật với quản lý, kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ tàu cá hoạt động trên biển. Thực hiện lập danh sách tàu cá, ngư dân vi phạm vùng biển nước ngoài để thông báo công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng, tổ chức kiểm điểm trước cộng đồng dân cư. Triển khai cho 100% chủ tàu, thuyền trưởng tàu cá xa bờ ký cam kết không vi phạm vùng biển nước ngoài. Rà soát, lập danh sách tàu cá có nguy cơ cao để đưa vào diện quản lý, theo dõi đặc biệt.

Tăng cường các biện pháp triển khai lắp đặt thiết bị VMS và sử dụng dữ liệu giám sát hành trình phục vụ theo dõi, giám sát tàu cá hoạt động trên biển. Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh tăng cường chỉ đạo kiểm tra tàu cá xuất, nhập bến, theo dõi tàu cá nghi vấn, kịp thời phát hiện, ngăn chặn.

 Công an tỉnh phối hợp với lực lượng Biên phòng thường xuyên tổ chức nắm tình hình, điều tra các trường hợp móc nối đưa tàu cá, ngư dân ra nước ngoài trái phép. Việc xử lý tàu cá, ngư dân vi phạm vùng biển nước ngoài đã được các cơ quan chức năng thực hiện nghiêm túc. Bên cạnh hình thức xử phạt chính, áp dụng hình thức phạt bổ sung tước quyền sử dụng giấy phép khai thác thủy sản, đưa ra khỏi danh sách đăng ký hoạt động vùng biển xa, dừng tất cả các chính sách hỗ trợ đối với tàu cá, ngư dân vi phạm vùng biển nước ngoài.

Theo báo cáo của UBND tỉnh Bình Thuận, toàn tỉnh hiện nay có 7.545 tàu cá chiều dài từ 6 mét trở lên. Số tàu cá được cấp đăng ký vào sổ đăng ký tàu cá Quốc gia là 5.292 chiếc, đạt 70,1%; số tàu cá được cấp giấy phép khai thác thủy sản là 4.082 chiếc, bằng 77,1% tổng số tàu cá đã đăng ký. Số tàu cá chưa đăng ký, chưa cấp giấy phép khai thác hải sản chủ yếu thuộc nhóm tàu có chiều dài dưới 12 mét.

Tính đến ngày 20/04/2022, toàn tỉnh có 1.873/1.907 (trong tổng số 1.930 tàu cá đã đăng ký) tàu cá đang hoạt động có chiều dài từ 15 mét trở lên đã thực hiện lắp đặt VMS đạt 98,22%; toàn bộ tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 24 mét trở lên đã lắp đặt thiết bị VMS 36/36 tàu cá, đạt 100%; nhóm tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15 mét đến dưới 24 mét có 1.837/1.871 tàu cá đã lắp đặt, đạt 98,18%.

 Hiện nay, toàn tỉnh Bình Thuận còn 57/1.930 tàu, chiếm 2,96%  chưa thực hiện lắp đặt thiết bị VMS. Qua rà soát tại các địa phương có 23 trường hợp không còn khả năng hoạt động, thi hành án, tranh chấp dân sự, đang làm thủ tục sang nhượng...., số còn lại chủ tàu gặp khó khăn về tài chính, làm ăn thua lỗ.

Trong năm 2021, Cảng cá Phan Thiết tiếp nhận tàu cá ra, vào cảng thông báo trước 01 giờ là 4.650 lượt/9.299 lượt tàu ra, vào cảng, đạt 50%, giám sát 7.613 lượt tàu cá vào cảng bốc dỡ thủy sản/16.726 tấn hải sản, thu 4.876 sổ nhật ký khai thác, đạt 64%; Cảng cá Phú Hải tiếp nhận 2.271 lượt thông báo/3.245 lượt tàu ra, vào cảng, đạt 70%, giám sát 777 lượt tàu/2.712 tấn hải sản, thu 771 sổ nhật ký khai thác, đạt 99%.

Thành lập các Văn phòng đại diện kiểm soát nghề cá tại các cảng cá Phan Thiết, Phan Rí Cửa và La Gi; ban hành Quy chế hoạt động của Văn phòng đại diện kiểm soát nghề cá tại các cảng cá; trang bị điều kiện cần thiết cho các Văn phòng đại diện kiểm soát nghề cá đi vào hoạt động, thực hiện kiểm soát tàu cá xuất bến, nhập bến theo tiêu chí quy định; tổ chức kiểm tra, kiểm soát trên bờ, trên biển, bãi ngang hàng ngàn lượt tàu cá và lao động; các đơn vị thường xuyên phối hợp, kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ tàu cá ra, vào cảng theo đúng quy định. 

Công tác xác nhận nguyên liệu khai thác hải sản hợp pháp thực hiện theo quy định. Lũy kế năm 2021, Ban quản lý Cảng cá Phan Thiết cấp 93 giấy xác nhận nguồn gốc thủy sản/2.141,6 tấn hải sản,..

Bên cạnh những kết quả đã làm được, vẫn còn một số tồn tại, hạn chế cần khắc phục như: Kết quả đạt được trong ngăn chặn, giảm thiểu, chấm dứt tình trạng tàu cá, ngư dân khai thác bất hợp pháp vùng biển nước ngoài chưa bền vững.

Việc lắp đặt thiết bị VMS tuy có nhiều nỗ lực nhưng vẫn chưa hoàn thành 100% theo quy định. Công tác quản lý tàu cá chưa chặt chẽ, còn nhiều tàu cá chưa đăng ký, chưa được cấp giấy phép khai thác thủy sản, nhất là tàu cá nhỏ dưới 12 mét. Công tác thực thi pháp luật chưa nghiêm, nhiều hành vi vi phạm khai thác IUU theo Luật Thủy sản 2017 trên địa bàn tỉnh chưa xử lý hoặc xử lý rất ít, ảnh hưởng đến hiệu lực, hiệu quả chống khai thác IUU trên địa bàn,..

Giải pháp trong thời gian tới

Trong thời gian tới tỉnh Bình Thuận tiếp tục triển khai quyết liệt các biện pháp để khắc phục các tồn tại, hạn chế theo 04 nhóm khuyến nghị của EC liên quan trách nhiệm của địa phương, đặc biệt là những vấn đề đang nổi lên làm ảnh hưởng đến kết quả, nỗ lực phòng, chống khai thác IUU của tỉnh. Tiếp tục thực hiện đồng bộ các giải pháp tuyên truyền, giám sát, phát hiện, ngăn chặn kịp thời, xử lý kiên quyết nhóm tàu cá có nguy cơ cao; công khai các tàu cá, lao động vi phạm vùng biển nước ngoài tại địa phương và trên hệ thống thông tin đại chúng.

Đối với tàu cá bị nước ngoài bắt giữ đã được xác nhận, tàu cá nghi ngờ bị bắt giữ đã có chứng cứ chứng minh vi phạm, các lực lượng chức năng phối hợp chính quyền địa phương trực tiếp làm việc với gia đình chủ tàu, gia đình có thuyền viên bị bắt giữ nắm thông tin, tình hình, thực hiện các biện pháp bảo hộ công dân. Đồng thời xây dựng phóng sự chuyên đề về các trường hợp này để tuyên truyền công khai trên các phương tiện truyền thông và hệ thống đài phát thanh cấp huyện, cấp xã nơi có tàu cá, lao động vi phạm bị nước ngoài bắt giữ.

Tổ chức quản lý, vận hành, phát huy hệ thống giám sát tàu cá của tỉnh, cảnh báo và kịp thời gọi về lại các trường hợp tàu cá vượt ranh giới vùng biển Việt Nam; thực hiện tốt quy chế trao đổi thông tin theo Chỉ thị số 17/CT-TTg, quy chế phối hợp giữa tỉnh với các tỉnh bạn, các lực lượng chức năng trên biển để quản lý, kiểm soát tàu cá, ngư dân của tỉnh.

Bên cạnh đó, khẩn trương rà soát số tàu cá còn lại chưa lắp đặt thiết bị VMS, xác định số tàu cá nằm bờ, dừng hoạt động, tàu cá chờ thanh lý, giải bản để loại ra khỏi danh sách tàu cá phải lắp đặt. Đối với số còn lại, gửi danh sách đến UBNS cấp xã để thông báo cho chủ tàu cá thực hiện lắp đặt; kiểm tra, kiểm soát tại các cửa biển, khu vực neo đậu để kiểm soát tàu cá theo danh sách, kiên quyết không cho xuất bến đi biển đối với tàu cá chưa thực hiện việc lắp đặt thiết bị VMS, cảnh cáo nghiêm khắc, yêu cầu thực hiện ngay việc lắp đặt. Xử phạt nghiêm tàu cá chưa thực hiện việc lắp đặt thiết bị đúng quy định.

Tăng cường tuần tra, kiểm soát, ngăn chặn, xử lý thuyền nghề giã cào bay khai thác trái phép, không để phức tạp, gây bức xúc trong ngư dân kiểm soát chặt chẽ hoạt động giã cào bay của tàu thuyền trong và ngoài tỉnh; xử lý nghiêm tàu cá hoạt động sai vùng, sai nghề ghi trong giấy phép; thực hiện lắp đặt thiết bị VMS trên số thuyền nghề giã cào bay và thuyền giã cào đáy công suất lớn; theo dõi chặt chẽ tình hình trên biển, nhất là tại các khu vực thường xảy ra hoạt động giã cào bay phức tạp, thông tin kịp thời đến các lực lượng chức năng để kiểm soát, xử lý nghiêm, không để phát sinh phức tạp trên biển.

Tổ chức các đợt kiểm tra, kiểm soát cao điểm tại các khu vực cảng cá và cửa biển để kiểm tra thủ tục, giấy tờ điều kiện khai thác của tàu cá; cảnh báo thuyền trưởng tàu cá thực hiện nghiêm việc khai báo khi ra vào cảng cá, ghi, nộp nhật ký khai thác, báo cáo khai thác theo quy định. Các Ban quản lý cảng cá tăng cường lực lượng, trang bị phương tiện cần thiết giám sát sản lượng thủy sản qua cảng; thực hiện nghiêm quy trình xác nhận nguồn gốc thủy sản từ khai thác; các Văn phòng Đại diện kiểm soát nghề cá tại các cảng cá thực hiện nghiêm túc việc kiểm tra, kiểm soát các nhóm tàu cá theo quy định nhất là tàu cá chiều dài từ 24 mét trở lên, nhóm tàu khai thác xa bờ, tàu làm nghề lưới kéo.

Các lực lượng chức năng khẩn trương điều tra, xác minh, làm rõ hành vi vi phạm, xử phạt mức tối đa theo khung pháp luật quy định đối với chủ tàu, thuyền trưởng tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài khai thác hải sản bất hợp pháp; đồng thời xử lý nghiêm các tàu cá hoạt động vùng khơi đã được lực lượng chức năng cảnh báo nhưng vẫn cố tình vi phạm kể cả trường hợp không bị phía nước ngoài bắt giữ; tàu cá thường xuyên hoạt động ngoài tỉnh, không chấp hành quy định pháp luật về điều kiện hành nghề, thuộc đối tượng có nguy cơ cao vi phạm vùng biển nước ngoài nhằm cảnh báo, răn đe.

Ngoài ra, quyết liệt, xử lý kịp thời, nghiêm khắc các hành vi khai thác IUU, như tàu cá không đăng ký, hoạt động không có giấy phép hoặc giấy phép khai thác đã hết hạn; hoạt động sai nghề ghi trong giấy phép; không lắp đặt thiết bị VMS trên tàu cá; không mở thiết bị VMS hoặc sử dụng các biện pháp vô hiệu hóa hoạt động của thiết bị khi tàu hoạt động trên biển; thuyền nghề giã cào bay hoạt động sai tuyến; không khai báo, không ghi, không nộp nhật ký khai thác khi tàu cá ra vào cảng cá,..

Người đứng đầu các Sở, ngành, tổ chức đoàn thể chính tri ̣ xã hội, chính quyền cấp huyện, cấp xã tăng cường trách nhiệm trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện chống khai thác IUU, đặc biệt là trách nhiệm của lãnh đạo UBND cấp xã; thường xuyên kiểm tra, chấn chỉnh kip thời các biểu hiện thiếu trách nhiệm trong phòng chống khai thác IUU tại đia bàn; quán triệt nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, của Thường trực Tỉnh ủy trong việc kiểm điểm, xử lý trách nhiệm người đứng đầu nếu tiếp tục để xảy ra tình trạng tàu cá và ngư dân trong tỉnh vi phạm khai thác hải sản bất hợp pháp tại vùng biển nước ngoài.

Thanh Thủy

Ý kiến bạn đọc

Tin khác