Tăng cường chỉ đạo chống khai thác IUU
Theo kế hoạch, dự kiến vào tháng 10 năm 2023 Đoàn Thanh tra của Ủy ban châu Âu (EC) sẽ sang Việt Nam kiểm tra lần thứ 4 về chống khai thác IUU. UBND tỉnh đã ban hành Công văn về việc triển khai thực hiện Quyết định của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án nâng cao năng lực quản lý nhà nước về thủy sản; công văn về việc ký kết quy chế phối hợp giữa UBND các tỉnh/thành phố trong công tác quản lý tàu cá hoạt động khai thác thủy sản trên biển; công văn về việc thực hiện Kết luận của Phó thủ tướng Chính phủ tại Hội nghị trực tuyến với các tỉnh, thành phố vùng Đồng bằng sông Cửu Long liên quan đến công tác chống khai thác IUU,..
Đồng thời, tiếp tục triển khai thực hiện các văn bản chỉ đạo của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về việc tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, phòng chống khai thác IUU; Kế hoạch về việc hành động chống khai thác IUU, chuẩn bị làm việc với Đoàn Thanh tra của EC lần thứ 4 trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi; Quyết định về việc ban hành Quy chế quản lý, khai thác và sử dụng thông tin, dữ liệu của hệ thống giám sát tàu cá trên địa bàn tỉnh; Quyết định của Chủ tịch UBND tỉnh Ban hành Quy trình tiếp nhận, xử lý thông tin tàu cá của ngư dân tỉnh mất tín hiệu kết nối thiết bị giám sát hành trình, vượt ranh giới cho phép trên biển,…
Mặt khác, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức, giáo dục ngư dân không vi phạm khai thác IUU, đặc biệt là vi phạm vùng biển nước ngoài được các Sở, ngành, địa phương tăng cường thực hiện.
Siết chặt quản lý, kiểm tra, kiểm soát tàu cá
Theo Sở Nông nghiệp và Phat triển nông thôn tỉnh Quảng Ngãi, tính đến 7/2023, Tổng số tàu cá của tỉnh đã đăng ký 4.292 chiếc; số tàu cá đã đăng kiểm 1.569 chiếc (không bao gồm tàu cá của tỉnh đăng kiểm tại các cơ sở đăng kiểm khác); đánh dấu tàu cá đạt tỷ lệ trên 97% tổng số tàu cá đã đăng ký, trong đó 100% tàu cá đã đăng kiểm thực hiện đánh dấu tàu cá; số tàu cá được cấp giấy phép khai thác thủy sản theo hạn ngạch là 3.549/4.292 chiếc, đạt tỷ lệ 82,69%, trong đó tàu có chiều dài từ 15 mét trở lên là 2.907/3.141 chiếc, đạt tỷ lệ 92,55%.
Toàn tỉnh số tàu cá đang hoạt động đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS) là 2.934 /3.141 chiếc có chiều dài 15 mét trở lên bắt buộc phải lắp đặt thiết bị VMS, đạt tỷ lệ 99,2%, (không tính 128 tàu nằm bờ và 55 tàu hoạt động ở ngoài tỉnh nhiều năm không về địa phương. Hiện còn 24 tàu cá hoạt động trong tỉnh chưa lắp đặt thiết bị VMS, trong đó phần lớn tàu có công suất nhỏ, làm nghề khai thác cá nổi nhỏ, chủ yếu hoạt động gần bờ, đi về ở các bãi ngang ven biển, chưa được quản lý chặt chẽ. Các chủ tàu đã ký cam kết với cơ quan chức năng địa phương sẽ lắp đặt thiết bị VMS trong thời gian tới. Ngoài ra, các tàu cá chưa lắp đặt thiết bị VMS được các cơ quan, địa phương trong và ngoài tỉnh theo dõi, giám sát và xử lý nghiêm khi các tàu này tham gia hoạt động khai thác thủy sản trên biển.
Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã chỉ đạo Chi cục Thủy sản thành lập Tổ công tác xử lý thông tin dữ liệu của hệ thống giám sát tàu cá trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi và tổ chức phân công trực 24/24 giờ để xử lý thông tin theo quy định. Qua kiểm soát tàu cá từ 15 mét trở lên, đã phát hiện 81 tàu cá vượt ranh giới cho phép trên biển và 260 tàu cá mất kết nối trên biển trên 10 ngày. Các cơ quan chức năng xử lý 31 trường hợp mất kết nối, xử phạt 14 trường hợp.
Trong tháng 7 năm 2023, các cơ quan chức năng của tỉnh Quảng Ngãi xử phạt vi phạm hành chính 08 trường hợp/08 phương tiện/90 triệu đồng. Tính từ đầu năm đến nay đã xử phạt vi phạm hành chính 31 trường hợp/31 phương tiện/ 519.500.000 đồng. Cập nhật đầy đủ kết quả xử phạt hành vi khai thác IUU vào hệ thống phần mềm theo dõi, quản lý hoạt động xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản.
Công an tỉnh đã phối hợp với lực lượng Biên phòng điều tra, xác minh phát hiện 01 đối tượng môi giới đưa 02 tàu cá của tỉnh sang nước ngoài khai thác hải sản trái phép, hiện đã bắt giữ để xử lý theo quy định.
Toàn tỉnh có 10 Trạm kiểm soát Biên phòng, 05 cảng cá được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chỉ định là cảng cá đủ điều kiện xác nhận nguồn gốc thủy sản là Tịnh Kỳ, Tịnh Hòa, Lý Sơn, Mỹ Á và Sa Huỳnh, 04 Văn phòng đại diện kiểm soát nghề cá tại cảng cá (Tịnh Kỳ, Tịnh Hòa, Mỹ Á và Sa Huỳnh).
Vẫn còn tồn tại
Tình hình ngư dân và tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài để khai thác hải sản trái phép tuy được kiểm soát, ngăn chặn nhưng vẫn chưa được triệt để. Tỷ lệ tàu cá được cấp giấy phép khai thác thủy sản và tỷ lệ tàu cá lắp đặt thiết bị VMS còn thấp; hành vi tàu cá vượt ranh giới, mất kết nối phát hiện qua hệ thống giám sát tàu cá nhiều; tình trạng chủ tàu cá đánh bắt sai vùng, sai nghề, tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15 mét trở lên không cập cảng cá chỉ định để bốc dỡ thủy sản vẫn còn diễn ra.
Việc kiểm tra, kiểm soát tại các cửa biển, cảng cá chưa chưa ngăn chặn triệt để tàu cá vi phạm khai thác IUU; công tác kiểm tra tàu cá, giám sát sản lượng thủy sản tại cảng cá và truy xuất nguồn gốc chưa chặt chẽ; việc ghi, nộp và thu nhật ký khai thác thủy sản, báo cáo khai thác thủy sản đối với khối tàu có chiều dài dưới 15 mét đạt thấp.
Giải pháp trọng tâm
Để triển khai thực hiện tốt nhiệm vụ chống khai thác IUU, trong thời gian tới tỉnh Quảng Ngãi sẽ tăng cường tuyên truyền, giáo dục ngư dân nắm và chấp hành các quy định của pháp luật trong hoạt động thủy sản; triển khai thực hiện có hiệu quả Kế hoạch thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp chống khai thác IUU giai đoạn 2023-2025; Kế hoạch hành động chống khai thác IUU, chuẩn bị làm việc với Đoàn Thanh tra của EC lần thứ 4 trên địa bàn tỉnh, nhằm ngăn chặn, chấm dứt tình trạng tàu cá Quảng Ngãi đi khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài.
Tăng cường thực thi pháp luật đảm bảo việc tuần tra, kiểm tra, kiểm soát trên biển, tại các cửa biển, cảng cá đảm bảo các hành vi vi phạm khai thác IUU được phát hiện, ngăn chặn; đặc biệt là các hành vi vi phạm về giấy phép khai thác thủy sản, lắp đặt và vận hành thiết bị VMS đối với tàu cá; kiên quyết xử lý các hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản.
Đồng thời, tăng cường hướng dẫn thực hiện thủ tục đăng kiểm, đăng ký để tàu cá đủ điều kiện cấp giấy phép khai thác thủy sản nhằm đảm bảo 100% tàu cá có giấy phép khi hoạt động thủy sản trên biển; xử lý đối với tàu cá đang hoạt động nhưng chưa lắp đặt thiết bị VMS để sớm hoàn thành việc lắp đặt; thống kê danh sách tàu cá không còn trên thực tế, tàu cá không hoạt động để xóa đăng ký, đưa ra khỏi danh sách quản lý nhằm tăng tỷ lệ lắp đặt.
Đẩy mạnh công tác kiểm tra tàu cá, giám sát sản lượng thủy sản tại cảng, thu nhật ký khai thác thủy sản và xác nhận, chứng nhận thủy sản từ khai thác; chú trọng thực hiện giám sát sản lượng thủy sản bốc dỡ qua cảng đảm bảo độ tin cậy trong công tác truy xuất nguồn gốc, ghi chép và lưu trữ hồ sơ đầy đủ; triển khai đầu tư xây dựng, nâng cấp hạ tầng cảng cá; giải quyết các vướng mắc để đầu tư nâng cấp các cảng cá,... đảm bảo phục vụ hoạt động khai thác thủy sản và chống khai thác IUU.
Thanh Thủy