Tập trung quản lý tốt tàu cá
Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Tiền Giang, tổng số tàu cá toàn tỉnh là 1.287 tàu/403.049kW, với 9.276 thuyền viên thuyền viên hoạt động trực tiếp trên tàu. Việc thực hiện cập nhật dữ liệu tàu cá trên VNFishbase được thực hiện thường xuyên và đúng quy định hiện hành. Loại nghề khai thác phát triển mạnh nhất của tỉnh là nghề lưới kéo và lưới vây kết hợp ánh sáng. Ngư trường khai thác chủ yếu của các đội tàu lưới vây kết hợp ánh sáng, lưới rê, câu mực.
Tính đến nay, số tàu cá đang hoạt động đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS) là 938/938 chiếc, đạt tỷ lệ 100%. Số tàu còn lại chưa lắp đặt thiết bị VMS là 79 chiếc đang neo đậu tại bến nhà, đậu bờ: chủ yếu là các tàu đậu bờ, chờ bán, sửa chữa, ngưng hoạt động. Cơ quan chức năng của tỉnh theo dõi, kiểm tra, kiểm soát hoạt động tàu cá thông qua VMS; tổ chức trực ban khi phát hiện tàu cá di chuyển vượt ra ngoài vùng biển Việt Nam, đồng thời điện thoại liên lạc trực tiếp với chủ tàu và thuyền trưởng yêu cầu quay về và tổ chức họp kiểm điểm chủ tàu hoặc thuyền trưởng, buộc ký cam kết không vi phạm, phối hợp với các cơ quan chức năng xử lý theo quy định. Đã phát hành 90 Công văn/349 lượt tàu cá vi phạm, trong đó 344 lượt tàu mất kết nối trên biển và 05 lượt tàu cá vượt ranh giới. Cùng đó, đã gọi 283 lượt cho các chủ tàu vượt ranh giới, mất kết nối trên biển và yêu cầu khắc phục, trong đó gồm 06 lượt gọi tàu vượt ranh giới và 277 lượt gọi tàu mất kết nối trên biển.
Bố trí nhân lực và ứng dụng công nghệ thông tin nhằm đảm bảo đáp ứng yêu cầu kiểm tra, giám sát tàu cá và sản lượng bốc dỡ qua 02 cảng cá theo quy định; đã kiểm tra và lập 757 biên bản tàu cá cập cảng, rời cảng. Công tác xác nhận và chứng nhận thủy sản khai thác thực hiện đúng quy định và đáp ứng kịp thời nhu cầu của các doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản; xác nhận 69 giấy/1.268.985kg và chứng nhận 53 giấy/630.059,3kg.
Tăng cường tuyên truyền, thanh tra, xử lý vi phạm IUU
Công tác tập huấn, truyền thông về IUU được triển khai thực hiện theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Ban chỉ đạo chống khai thác IUU, Ủy ban nhân dân tỉnh về chống khai thác IUU trên địa bàn tỉnh. Cụ thể, tại Thành phố Mỹ Tho đã thực hiện tuyên truyền 46 cuộc/1.258 lượt người dự, 34 buổi phát thanh và 04 tin, bài trên đài Phát thanh truyền hình thành phố Mỹ Tho. Còn tại Huyện Gò Công Đông đã thực hiện tuyên truyền 100 cuộc/2.259 lượt người dự, 395 buổi phát thanh tuyên truyền chống khai thác IUU trên sóng phát thanh và trên sóng của Trung tâm Văn hóa Thể thao và Truyền thanh huyện.
Công an tỉnh tiếp tục triển khai cho cán bộ, chiến sĩ quán triệt, thực hiện nghiêm các văn bản liên quan đến công tác quản lý tàu cá hoạt động khai thác thủy sản trên biển. Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh đã tuyên truyền 3.303 lượt phương tiện/17.552 lượt ngư dân; tuyên truyền 03 cuộc/2.503 lượt người dự; cấp phát 357 tờ rơi; tặng 45 cờ Tổ quốc cho ngư dân. Sở Nông nghiệp và PTNT đã tổ chức 04 cuộc tuyên truyền/133 lượt người tham dự; cấp phát 1.300 tài liệu bướm tuyên truyền quy định của pháp luật về khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản, chống khai thác IUU cho bà con ngư dân.
Thực hiện Kế hoạch thanh tra năm 2023, đến nay lực lượng Thanh tra chuyên ngành đã thực hiện được 08 cuộc (01 đột xuất, 07 theo kế hoạch); đã thanh tra, kiểm tra 46 cá nhân, tham mưu 26 Quyết định xử phạt vi phạm hành chính/26 cá nhân vi phạm với tổng số tiền 190,5 triệu đồng. Qua công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm soát đã kết hợp tuyên truyền các quy định về chống khai thác IUU... Nhờ vậy từ đầu năm 2023 đến nay Tiền Giang không ghi nhận thông tin tàu cá của tỉnh vi phạm vùng biển nước ngoài bị bắt giữ.
Vẫn còn một số tồn tại
Nghề khai thác biển vẫn còn mang nhiều đặc trưng của nghề cá nhân dân, đồng thời hiệu quả hoạt động có xu hướng giảm thấp nên việc thực hiện nghiêm ngặt các quy định về chống khai thác IUU còn hạn chế; chưa có quy định xử lý vi phạm đối với hành vi vi phạm vùng biển nước ngoài đối với thuyền trưởng nên chưa khắc phục triệt để hành vi cố ý vượt ranh giới trên biển để khai thác hải sản của thuyền trưởng. Còn một số chủ tàu mua bán không thực hiện thủ tục chuyển nhượng theo quy định nên gây khó khăn cho việc quản lý; hoạt động kiểm tra, xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản của Chi cục Thủy sản còn gặp khó khăn,..
Nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm
Xác định tầm quan trọng của việc chống khai thác IUU, do đó, trong thời gian tới, tỉnh Tiền Giang sẽ tập trung triển khai tốt một số nhiệm vụ trọng tâm và các giải pháp để cùng cả nước gỡ "Thẻ vàng" của EC.
Về thông tin tuyên truyền: Tăng cường công tác truyền thông tuyên truyền, phổ biến cho tất cả các chủ tàu, các thuyền trưởng; các định cấp xã/phường/thị trấn là lực lượng nòng cốt trong quản lý, giáo dục, tuyên truyền về Luật Thủy sản năm 2017, chống khai thác IUU.
Công tác quản lý tàu cá: Thực hiện nghiêm công tác cấp phép khai thác thủy sản cho các tàu cá theo đúng quy định và cập nhật đầy đủ vào cơ sơ dữ liệu tàu cá về đăng ký, đăng kiểm và cấp phép tàu cá của tỉnh, đồng bộ với hệ thống cơ sỡ dữ liệu nghề cá VNFishbase quốc gia.
Chi cục Thủy sản chủ động phối hợp với các Trạm kiểm soát Biên phòng cập nhật danh sách tàu xuất/cập bến để đối chiếu dữ liệu quản lý tàu cá chủ động phát hiện các tàu cá cố tình trốn tránh việc kiểm soát; kiên quyết không cho xuất bến đối với các trường hợp tàu cá không đủ thủ tục giấy tờ, trang thiết bị theo quy định.
Xác nhận, chứng nhận và truy xuất nguồn gốc thuỷ sản khai thác: Duy trì tốt công tác kiểm tra, giám sát tàu cá và sản lượng thủy sản khai thác bốc dỡ qua cảng: Thực hiện nghiêm việc ghi, nộp nhật ký khai thác, giám sát sản lượng tàu cá cập cảng đảm bảo đúng qui định; thực hiện cấp SC cho các tàu cá khai thác đảm bảo đúng sản lượng thực tế; rà soát, đối chiếu dữ liệu các SC để thực hiện cấp CC đúng qui định, đảm bảo truy xuất trong quá trình chế biến xuất khẩu.
Theo dõi tàu cá: Tổ chức trực ban nghiêm túc 24/7 công tác quản lý, khai thác, sử dụng, xử lý thông tin, dữ liệu hệ thống giám sát tàu cá tỉnh theo đúng quy chế, quy định; thực hiện trích xuất dữ liệu tàu mất kết nối hàng ngày, cung cấp thông tin tàu cá mất kết nối đến từng chủ tàu để phối hợp báo cáo vị trí tàu cá trên biển; đảm bảo 100% tàu cá từ 15 mét trở lên được lắp đặt thiết bị VMS trước khi đưa tàu vào hoạt động khai thác thủy sản.
Tuần tra, kiểm tra, kiểm soát tàu cá: Phối hợp với lực lượng Biên phòng tăng cường hoạt động tuần tra, kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ tàu xuất bến, nhập bến; xử lý nghiêm phương tiện ra khơi không đảm bảo về trang thiết bị an toàn và giấy tờ theo quy định, nhất là các tàu cá nguy cơ cao vi phạm khai thác IUU. Văn phòng đại diện nghề cá tại các Cảng cá kiểm tra tàu cá cập cảng để kịp thời phát hiện các hành vi vi phạm IUU, lập biên bản chuyển cơ quan có thẩm quyền xử lý theo quy định.
Thanh Thủy