Theo các tác giả của một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature Communications tuần trước, kết quả thực địa cho thấy nhu cầu cấp thiết để phát triển các mô hình tốt hơn dự đoán chính xác sự không đồng nhất về địa lý của hiện tượng tẩy trắng san hô khi san hô phản ứng với sự nóng lên của đại dương.
Cũng nhấn mạnh sự cần thiết của các mô hình dự đoán chính xác hơn phản ứng của các hệ thống rạn san hô với các vùng biển ấm lên, nghiên cứu này cho thấy các rạn san hô ở hoặc gần xích đạo Trái đất thực sự bị ảnh hưởng ít hơn bởi sự nóng lên của đại dương so với các san hô khác.
Tác giả chính Shannon Sully tại Học viện Công nghệ Florida đã chủ trì một nhóm nghiên cứu sử dụng các quan sát thực địa được thu thập trong suốt hai thập kỷ để phân tích các mô hình tẩy trắng san hô. Nghiên cứu này thực hiện cuộc khảo sát san hô toàn cầu bao gồm hơn 3.300 địa điểm nghiên cứu ở 81 quốc gia và được thực hiện bởi Tổ chức Kiểm tra rạn san hô có trụ sở tại Hoa Kỳ từ năm 1998 đến 2017.
Kết quả của Sully và team cho thấy tẩy trắng san hô là phổ biến nhất ở những khu vực thường xuyên có nhiệt độ nước cao bất thường. Nhưng họ cũng chỉ ra rằng tẩy trắng san hô ít phổ biến hơn ở những khu vực có nhiệt độ mặt nước biển thay đổi nhiều.
Sully và các đồng tác giả viết trong nghiên cứu: Sự tẩy trắng san hô đáng kể đã xảy ra nhiều ở các khu vực vĩ độ trung nhiệt đới, giữa 15 và 20° bắc và nam của Xích đạo, so với các vùng xích đạo, nơi có sự đa dạng san hô cao nhất.
Tuy nhiên, việc tẩy trắng san hô phổ biến hơn ở 15 đến 20 độ bắc và nam của xích đạo không phải là kết quả của nhiệt độ nước cao hơn ở các vĩ độ đó. Một tác giả nghiên cứu Deron Burkepile của Đại học California, Santa Barbara cho biết: Chúng tôi thấy rằng các rạn san hô gần Xích đạo ít bị ảnh hưởng bởi tẩy trắng hơn các nơi khác, mặc dù mức độ căng thẳng nhiệt tương tự tại các vị trí xích đạo.
Các vị trí xích đạo nghiên cứu là một trong những nơi đa dạng nhất trên thế giới. Các nhà nghiên cứu có ba giả thuyết giải thích những khác biệt này: chúng có thể là do thành phần loài khác nhau trong các hệ thống rạn san hô ở các khu vực khác nhau; độ đa dạng san hô cao hơn ở vĩ độ thấp, điều đó có nghĩa là có thể có các loại san hô ít bị ảnh hưởng bởi sức nóng; hoặc các san hô ở vĩ độ thấp hơn đã có sự thích nghi với nhiệt độ tăng vì chúng phải chịu nhiệt độ nước ấm hơn. Các nhà nghiên cứu viết: Các giả thuyết này không loại trừ lẫn nhau và một vài trong số các cơ chế này có thể cùng xảy ra, dẫn đến việc tẩy trắng san hô ít hơn ở vĩ độ thấp.
Các nghiên cứu khu vực trước đây cũng xác định rằng một phạm vi nhiệt độ nhỏ hàng ngày là số liệu tốt nhất để dự đoán các đợt tẩy trắng. Kết quả của Sully và nhóm ủng hộ kết luận này: Kết quả của chúng tôi cho thấy rằng nhiệt độ mặt nước biển ở các khu vực thường trải qua sự thay đổi nhiệt độ lớn hàng ngày, hàng tuần hoặc theo mùa. Các khu vực này có thể chứa san hô và các chủng cộng sinh san hô có khả năng chịu được nhiệt độ mặt nước biển cao hơn cực đoan. Nhóm nghiên cứu kêu gọi nghiên cứu sâu hơn để kiểm tra mức độ thích nghi của san hô đang góp phần làm giảm tỷ lệ tẩy trắng san hô.
Một phát hiện quan trọng khác: Trong thập kỷ qua, tẩy trắng san hô đã xảy ra ở nhiệt độ cao hơn khoảng 0,5 ° C so với thập kỷ trước. Tại hàng ngàn địa điểm được khảo sát, trung bình nhiệt độ mặt nước biển được ghi nhận trong quá trình tẩy trắng san hô trong thập kỷ đầu tiên của bộ dữ liệu, từ năm 1998 đến 2006, là 28,1 ° C, trong khi đó nhiệt độ mặt nước biển được ghi nhận trong quá trình tẩy trắng san hô ở thập kỷ thứ hai, từ 2007 đến 2017, là 28,7 ° C.
Điều này cho thấy rằng các sự kiện tẩy trắng san hô trong quá khứ đã loại bỏ san hô dễ bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ, và các quần thể san hô còn lại có thể chịu được nhiệt độ cao hơn mà không bị tẩy trắng. Một lần nữa, cần nhiều nghiên cứu hơn để hiểu được ý nghĩa của phát hiện này. Các tác giả viết: Cộng đồng san hô cũng có thể đã thích nghi với việc tăng nhiệt độ mặt nước biển, nhấn mạnh sự cần thiết phải nghiên cứu thêm để hiểu được sự phụ thuộc bối cảnh của xu hướng này đối với một ngưỡng nhiệt độ lớn hơn.
Đồng tác giả Rob van Woesik, Giáo sư và Giám đốc của Viện Sinh thái Toàn cầu tại Viện Công nghệ Florida, cho biết, hành động ngay lập tức để giảm lượng khí thải carbon là cần thiết trên toàn thế giới. “Chúng tôi không chắc chắn tại sao các rạn san hô vị trí xích đạo chịu được áp lực nhiệt độ hơn, nhưng chúng tôi biết rằng chúng ta phải bảo vệ các rạn san hô xích đạo này và các rạn san hô ở khắp mọi nơi khỏi những xáo trộn khác, để chúng ta không mất các rạn san hô bảo vệ cư dân ven biển khỏi các đợt sóng bão và là môi trường tạo nguồn thực phẩm cho hàng triệu người trên toàn thế giới”.
HNN (Theo mongabay)