Tham dự còn có lãnh đạo các Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước, lãnh đạo UBND, Sở Nông nghiệp và PTNT các tỉnh ven biển, các đơn vị thuộc Bộ Nông nghiệp và PTNT, Tổng cục thủy sản.
Nghị định 67/2014/NĐ-CP của Chính phủ (Nghị định 67) được ban hành ngày 07/7/2014 đã quy định đầy đủ, có hệ thống, đồng bộ các chính sách cơ bản nhất cho việc khuyến khích ngư dân đóng tàu công suất lớn, vỏ thép để dần chuyển từ khai thác gần bờ sang khai thác xa bờ có giá trị kinh tế cao hơn, đồng thời góp phần vào bảo vệ các vùng biển của nước ta. Đó là các chính sách về xây dựng cơ sở hạ tầng cho khai thác hải sản gồm các cảng cá, bến cá; chính sách tín dụng; chính sách vay vốn lưu động; chính sách bảo hiểm thân tàu, bảo hiểm thuyền viên. Đặc biệt, Nghị định đã khuyến khích ngư dân đóng tàu công suất lớn vỏ thép/vật liệu mới, với thời gian vay 11 năm, lãi suất ưu đãi chỉ từ 1-3%/ năm.
Ngay sau khi Nghị định 67 được ban hành, các Bộ, Ngành và các địa phương có liên quan đã tích cực triển khai các hoạt động cụ thể chuẩn bị thực hiện Nghị định, đồng thời tuyên truyền, phổ biến, quán triệt nội dung của Nghị định 67 đến các cấp chính quyền, cơ quan, đơn vị có liên quan và tổ chức, cá nhân hoạt động khai thác hải sản, dịch vụ khai thác hải sản xa bờ tại địa phương. Bộ Nông nghiệp và PTNT giao Tổng cục Thủy sản khẩn trương xây dựng các Thông tư hương dẫn thực hiện Nghị định 67. Đó là các Thông tư quy định về duy tu, sửa chữa tàu cá vỏ thép; Thông tư quy định về nhà xưởng, trang thiết bị đối với cơ sở đóng mới, cải hoán tàu cá; Thông tư quy định yêu cầu kỹ thuật đối với thiết kế mẫu tàu cá. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đang tiến hành tổng hợp, tiếp thu, giải trình và hoàn thiện dự thảo các Thông tư để sớm ban hành ước ngày Nghị định 67 có hiệu lực. Tại Hội nghị, Bộ Nông nghiệp và PTNT, Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước đã giới thiệu 10 Quyết định, Thông tư hướng dẫn thực hiện Nghị định 67.
Về xây dựng thiết kế mẫu tàu cá, ngày 15/8/2014, Bộ Nông nghiệp và PTNT đã ban hành Quyết định số 3572/QĐ-TCTS về việc chỉ định các đơn vị thiết kế mẫu tàu cá vỏ thép khai thác hải sản, tàu dịch vụ hậu cần khai thác hải sản xa bờ và giao kế hoạch, thời gian thực hiện nhiệm vụ cho các đơn vị được lựa chọn. Hiện đã có 21 mẫu tàu cá được giao cho các đơn vị thiết kế khẩn trương hoàn thiện để trình Bộ phê duyệt. Về số lượng tàu cá đóng mới theo quy định của Nghị định 67, Bộ Nông nghiệp và PTNT đã có Quyết định số 3602/QĐ-BNN-TCTS, ngày 19/8/2014, hướng dẫn và phân bổ số lượng tàu thuyền cụ thể cho từng địa phương. Số lượng tàu đóng mới bổ sung được xây dựng trên cơ sở điều tra nguồn lợi thủy sản vùng biển Việt Nam, thực trạng phát triển tàu thuyền và khai thác thủy sản thời gian qua với các nhóm nghề khuyến khích phát triển. Theo đó, số lượng tàu khai thác xa bờ đóng mới bổ sung 2.079 chiếc, trong đó vịnh Bắc bộ là 411 chiếc, Trung bộ là 1.057 chiếc, Đông Nam bộ là 426 chiếc và Tây Nam bộ là 185 chiêc. Số tàu dịch vụ hậu cần phục vụ khai thác xa bờ đóng mới là 205 chiếc.
Về số lượng tàu đóng mới, trước ý kiến của các địa phương cho rằng, nhu cầu đóng tàu cá đánh bắt xa bờ của ngư dân là rất lớn, vượt quá chỉ tiêu mà Bộ NNPTNT giao, Bộ trưởng Cao Đức Phát nhấn mạnh, không chủ trương tăng vô hạn tàu khai thác xa bờ và không phải nghề khai thác nào cũng đẩy mạnh phát triển vì phải đảm bảo phù hợp với bảo vệ nguồn lợi thủy sản, phù hợp với quy hoạch phát triển đội tàu cá đánh bắt xa bờ. Bộ Nông nghiệp và PTNT chỉ đề nghị tăng lượng đánh bắt đối với 5 nghề câu, vây, rê, chụp mực và dịch vụ hậu cần nghề cá. Về điều kiện cho vay ưu đãi đóng tàu xa bờ, Bộ trưởng Cao Đức Phát cho biết, Bộ Nông nghiệp và PTNT sẽ có hướng dẫn cụ thể hơn để các địa phương căn cứ thực hiện, xây dựng chương trình đào tạo nghề cho ngư dân, trong đó ưu tiên đào tạo thuyền trưởng, máy trưởng và ngư dân với những kỹ năng đặc thù của mỗi nghề.
Về hướng dẫn thực hiện chính sách tín dụng, ngày 15/8/2014, Ngân hàng Nhà nước đã ban hành Thông tư số 22/2014/TT-NHNN hướng dẫn thực hiện chính sách tín dụng theo Nghị định số 67 quy định việc cho vay đặt hàng đóng mới, nâng cấp tàu khai thác hải sản xa bờ, tàu dịch vụ hậu cần nghề cá; cho vay vốn lưu động để khai thác hải sản và cung cấp dịch vụ hậu cần khai thác hải sản xa bờ. Bộ Tài chính cho biết thêm, Nghị định 67 không hỗ trợ cho hoạt động thu mua, chế biến hải sản mà chỉ phục vụ trực tiếp cho chủ tàu, doanh nghiệp có hoạt động nghề cá.
Phát biểu tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh nhấn mạnh yêu cầu về việc triển khai Nghị định quan trọng này và phải thực hiện chắc chắn, đảm bảo thành công. Phó Thủ tướng đề nghị các địa phương chủ động làm thí điểm, sau đó nhân rộng cho vay đóng mới, cải hoán tàu ở khu vực của mình. Trong quá trình thực hiện, nếu có vướng mắc thì phải báo cáo kịp thời để bộ, ngành liên quan tháo gỡ. Các thông tư hướng dẫn phải thể hiện rõ ngư dân, chủ tàu là người quyết định hoạt động nghề cá của mình dưới sự hướng dẫn, hỗ trợ của Nhà nước. Theo đó, ngư dân có quyền lựa chọn ngân hàng để vay, được quyền tham gia vào thiết kế mẫu tàu… Bộ Nông nghiêp và PTNT tiếp tục hoàn thiện nghiên cứu các mẫu tàu đánh bắt thủy sản để ngư dân lựa chọn.
Phó Thủ tướng giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính khi xây dựng kế hoạch 5 năm (2016 - 2020) phải bố trí nguồn lực cho đầu tư hạ tầng nghề cá cao hơn năm trước. Các địa phương rà soát công trình hạ tầng trọng tâm để Trung ương ứng vốn thực hiện trước. Sau Hội nghị này, các bộ, ngành tổng hợp các ý kiến, hoàn thiện và ban hành các văn bản hướng dẫn đúng ngày Nghị định 67 có hiệu lực (ngày 25/8/2014) và chủ động chỉ đạo cân đối nguồn vốn để thực hiện.
L.T (FICen)