Tình hình triển khai chống khai thác IUU thường xuyên được cập nhật, báo cáo phía Ủy ban Châu Âu (EC) để đánh giá kết quả thực hiện các khuyến nghị của EC tại Việt Nam, từ đó xem xét gỡ “Thẻ vàng” hay nâng cảnh báo “Thẻ đỏ”. Qua đánh giá của phía EC về tình hình chống khai thác IUU, không những chúng ta chưa gỡ được “Thẻ vàng” mà nguy cơ bị nâng lên cảnh báo “Thẻ đỏ” là rất cao vì kết quả triển khai tại địa phương sau gần 04 năm bị cảnh báo “Thẻ vàng” chuyển biến còn rất chậm, chưa đáp ứng được yêu cầu.
Trước những tồn tại trên, để chuẩn bị làm việc với Đoàn thanh tra của EC sang Việt Nam lần thứ ba kiểm tra thực tế tình hình chống khai thác IUU tại địa phương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị đồng chí Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ven biển tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện có hiệu quả các nội dung theo yêu cầu của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tại Văn bản số 544/BNN-TCTS ngày 25/01/2021; đồng thời chỉ đạo các Sở, ban ngành và lực lượng chức năng tại địa phương khẩn trương báo cáo kết quả triển khai chống khai thác IUU, cụ thể một số nội dung sau:
Tổng hợp báo cáo tình hình tàu cá vi phạm khai thác hải sản ở vùng biển nước ngoài từ năm 2020 đến nay, kết quả điều tra, xử lý từng vụ việc vi phạm.
Kết quả lắp đặt thiết bị giám sát hành trình trên tàu cá (VMS), quy trình lắp đặt, đảm bảo thực hiện đúng quy định kẹp chì trên thiết bị VMS và kết quả xử lý vi phạm quy định về kẹp chì (nếu có); trong đó đề nghị rà soát kỹ, báo cáo chính xác số liệu tàu cá lắp đặt VMS thực tế phải trùng khớp với số liệu hiển thị trên hệ thống giám sát hành trình tàu cá, có danh sách tàu đã lắp đặt cụ thể (Nếu có sai khác giữa số liệu thực tế và số liệu trên hệ thống giám sát hành trình tàu cá phải nêu rõ lý do cụ thể từng trường hợp); các trường hợp chưa lắp đặt theo quy định nêu rõ nguyên nhân, có danh sách tàu chưa lắp đặt cụ thể và đảm bảo địa phương theo dõi, kiểm soát được đội tàu chưa lắp đặt thiết bị, không để tình trạng tàu chưa lắp VMS vẫn được cấp Giấy phép, cho đi khai thác là vi phạm khai thác IUU). Công tác khai thác, vận hành, xử lý tàu cá mất kết nối VMS, tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài qua hệ thống giám sát hành trình tàu cá tại địa phương và theo thông báo của Tổng cục Thủy sản.
Báo cáo kết quả xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản theo Nghị định số 42/2019/NĐ-CP của Chính phủ đối với hành vi khai thác IUU từ năm 2020 đến nay; đặc biệt là xử phạt đối với hành vi vi phạm khai thác hải sản ở vùng biển nước ngoài.
Các địa phương phải báo cáo kết quả kiểm tra tàu cá ra, vào cảng kể từ ngày 01/01/2021 đến nay, phải đảm bảo tất cả các hoạt động triển khai chống khai thác IUU, kết quả điều tra, xử lý tàu cá vi phạm khai thác IUU… phải được ghi chép, lưu trữ hồ sơ theo quy định và chịu trách nhiệm về các số liệu, nội dung báo cáo.
Đặc biệt, qua đợt kiểm tra thực tế của Đoàn thanh tra EC tại địa phương sắp tới nếu địa phương nào không đạt yêu cầu, ảnh hưởng đến nỗ lực gỡ “Thẻ vàng” phải chịu trách nhiệm trực tiếp trước Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ven biển báo cáo các nội dung trên gửi về Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (qua Tổng cục Thủy sản, số 10 Nguyễn Công Hoan, Ba Đình, Hà Nội) trước ngày 15/6/2021 (file điện tử gửi về địa chỉ: tanhnm.tcts@mard.gov.vn).
Văn Thọ