Sau buổi làm việc ngày 23/9/2021 của Đoàn công tác Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn với tỉnh Thanh Hóa về triển khai thực hiện các giải pháp chống khai thác IUU, khắc phục cảnh báo “Thẻ vàng” của Ủy ban Châu Âu (EC). Bộ đánh giá tỉnh Thanh Hóa đã có những tiến bộ hơn so với lần kiểm tra trước và đạt được một số kết quả trong công tác triển khai các giải pháp chống khai thác IUU, Luật Thủy sản năm 2017. Cụ thể, thời gian vừa qua tỉnh Thanh Hóa đã ban hành chính sách hỗ trợ ngư dân lắp đặt, vận hành thiết bị giám sát hành trình (VMS) trên tàu cá; bước đầu đã khai thác, vận hành, sử dụng hệ thống giám sát hành trình tàu cá để theo dõi, kiểm soát tàu cá hoạt động trên biển; đặc biệt trong thời gian ngắn sau kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành tại cuộc họp lần thứ năm của Ban chỉ đạo quốc gia về IUU, tỉnh đã hoàn thành gần 100% việc lắp đặt thiết bị VMS; công tác thực thi pháp luật xử phạt các hành vi khai thác IUU đã được tăng cường (trong 9 tháng đầu năm 2021 đã xử phạt 94 vụ với số tiền trên 642 triệu đồng).
Công tác thông tin, tuyên truyền về chống khai thác IUU đã được tăng cường; trên địa bàn tỉnh chưa phát hiện tàu cá vi phạm khai thác hải sản ở vùng biển của các nước tại khu vực phía Nam; công tác kiểm tra, kiểm soát tàu cá ra vào cảng, kiểm soát sản lượng thủy sản tại cảng cá Hòa Lộc thực hiện theo đúng quy trình, sổ sách ghi chép, lưu trữ hồ sơ, dữ liệu đầy đủ, truy xuất phục vụ cho công tác kiểm tra tương đối tốt.
Bên cạnh những kết quả đã đạt được, tỉnh Thanh Hóa vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế cần phải khắc phục: tình trạng tàu cá đã lắp đặt thiết bị VMS nhưng mất kết nối với hệ thống giám sát hành trình trên tàu cá vẫn diễn ra phổ biến; tại cảng cá được kiểm tra, theo dõi, xử lý các hành vi khai thác IUU thực hiện chưa đạt yêu cầu (tàu cá cập cảng rời cảng không có giấy phép khai thác thủy sản; chưa xây dựng cơ sở dữ liệu kiểm soát nghề cá tại cảng cá trên phần mềm điện tử, hiện cơ sở dữ liệu chủ yếu được thực hiện thủ công, ghi, chép, lưu trữ trên giấy; chất lượng thu, nộp, ghi nhật ký khai thác vẫn còn sai sót; một số biên bản kiểm soát tàu cá ra, vào cảng, kiểm soát sản lượng thủy sản qua cảng vẫn chưa đảm bảo độ tin cậy; chưa thực hiện tốt việc giám sát được sản lượng thủy sản qua cảng theo quy định,..
Chính vì vậy, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa chỉ đạo quyết liệt hơn nữa chính quyền các cấp, Sở, Ban, ngành và lực lượng chức năng liên quan tại địa phương khẩn trương khắc phục các tồn tại, hạn chế trong triển khai thực hiện chống khai thác IUU, tập trung thực hiện một số nội dung trọng tâm gồm: tiếp tục quán triệt, tổ chức thực hiện nghiêm túc, có kết quả các nhiệm vụ được giao theo chỉ đạo của Thường trực Ban Bí thư, Thủ tướng Chính phủ, Trưởng Ban chỉ đạo quốc gia về IUU và các chỉ đạo, hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về triển khai thực hiện các giải pháp chống khai thác IUU, khắc phục cảnh báo “Thẻ vàng” của EC; tập trung triển khai Luật Thủy sản năm 2017 và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật.
Hoàn thành việc đánh dấu tàu cá, thực hiện đúng quy định việc đăng ký, đăng kiểm, cấp giấy phép khai thác thủy sản, giấy phép an toàn thực phẩm cho tàu cá; thu, nộp, ghi nhật ký khai thác, báo cáo khai thác, nhập dữ liệu vào cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia theo quy định; lập danh sách để theo dõi, quản lý và kiên quyết xử lý nghiêm tàu cá cố tình đi khai thác thủy sản không có giấy phép khai thác thủy sản, không trang bị hoặc trang bị thiết bị VMS nhưng không kích hoạt, vận hành, mất kết nối VMS; giám sát chặt chẽ hoạt động của tàu cá trên biển qua VMS, để kịp thời xử lý các hành vi khai thác IUU,.. Bên cạnh đó, tập trung rà soát hồ sơ, ghi chép lưu trữ đảm bảo độ tin cậy; kiểm soát chặt chẽ, đúng quy định sản lượng thủy sản qua cảng, phục vụ cho công tác truy xuất nguồn gốc thủy sản; ứng dụng công nghệ thông tin, xây dựng cơ sở dữ liệu trên phần mềm điện tử để dễ dàng lưu trữ, theo dõi, truy xuất, quản lý, xây dựng kế hoạch kiểm tra tàu cá ra cảng và vào cảng theo quy định.
Ngoài ra, tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật liên quan đến chống khai thác IUU; xử lý nghiêm các hành vi khai thác IUU, đặc biệt kiên quyết ngăn chặn, không để tàu cá địa phương vi phạm khai thác hải sản ở vùng biển nước ngoài; chú trọng công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát tổ chức, cá nhân trực tiếp thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU; gắn trách nhiệm người đứng đầu cấp ủy, chính quyền trong công tác chỉ đạo, điều hành và xử lý nghiêm túc tổ chức, cá nhân thiếu tinh thần, trách nhiệm trong công tác chống khai thác IUU,..
Thanh Thủy