Tham dự lễ ký quy chế có đại diện lãnh đạo Tổng cục Thủy sản, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Chi cục Thủy sản một số tỉnh/thành phố sản xuất và tiêu thụ tôm giống trọng điểm, đại diện Hiệp hội, các doanh nghiệp sản xuất tôm giống cùng các phóng viên báo đài đã đến tham dự và đưa tin.
Quyền Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản, Nguyễn Ngọc Oai và Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Ninh Thuận, Nguyễn Khắc Lâm đã chủ trì Lễ ký kết.
Hiện nay, khu vực sản xuất tôm giống trọng điểm của nước ta là các tỉnh Nam Trung bộ: Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận. Hàng năm, các cơ sở sản xuất tại khu vực này cung cấp khoảng 50% số lượng giống tôm nước lợ cho nhu cầu nuôi của cả nước. Số còn lại được sản xuất tại các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long (Bạc Liêu, Kiên Giang, Cà Mau) và các tỉnh phía Bắc (Quảng Ninh, Nghệ An, Hà Tĩnh). Hiện nay, nguồn tôm bố mẹ cung cấp cho sản xuất tôm giống ở nước ta chủ yếu từ đánh bắt tự nhiên, từ nhập khẩu và sản xuất trong nước. Riêng đối với tôm thẻ chân trắng bố mẹ, chúng ta đang phụ thuộc chủ yếu từ nguồn nhập khẩu từ các nước như Mỹ, Singapore, Thái Lan, Mexico.
Năm 2017, cả nước có hơn 2.422 cơ sở sản xuất giống tôm nước lợ, trong đó có 1.861 cơ sở sản xuất giống tôm sú và 561 cơ sở sản xuất giống tôm thẻ chân trắng. Sản lượng giống tôm nước lợ của cả nước đạt 125 tỷ con, trong đó tôm sú khoảng 35 tỷ con và tôm thẻ chân trắng là 90 tỷ con. Tăng 10,8% so với 2016 (năm 2016 là 115 tỷ con).
Chất lượng tôm giống là yếu tố then chốt quyết định đến thành công hay thất bại trong phát triển ngành tôm. Thời gian qua, vấn đề quản lý tôm giống đã được các cơ quan, ban ngành đặc biệt quan tâm chỉ đạo cũng như kiểm soát chặt chẽ. Theo đó, để phát hiện, ngăn chặn và xử lý các vi phạm trong quản lý giống tôm nước lợ và đảm bảo việc trao đổi thông tin kịp thời phục vụ công tác quản lý giống tôm nước lợ giữa các địa phương cung cấp giống tôm gồm Khánh Hoà, Ninh Thuận và Bình Thuận và các địa phương tiêu thụ gồm Long An, Tiền Giang, Bến Tre, Trà Vinh, Sóc Trăng, Bạc Liêu, Kiên Giang và Cà Mau đã ký kết quy chế phối hợp trong quản lý giống tôm nước lợ.
Tại buổi lễ, các đại biểu đã cho rằng việc ký kết quy chế phối hợp giữa các địa phương sản xuất tôm giống và các địa phương tiêu thụ tôm giống rất quan trọng sẽ góp phần thực hiện hiệu quả công tác quản lý chất lượng tôm giống.
Tuy nhiên, việc phân cấp quản lý trong quản lý giống tôm nước lợ vẫn còn phân khúc chồng chéo gây khó khăn cho các doanh nghiệp. Các địa phương kiến nghị với Bộ Nông nghiệp và PTNT nghiên cứu để quy về một đầu mối quản lý chất lượng tôm giống và kiểm dịch tôm giống. Bên cạnh đó, các địa phương cũng kiến nghị cần cung cấp thông tin công khai các cơ sở vi phạm trên phương tiện thông tin đại chúng và xử lý nghiêm. Ngoài ra, cần điều chỉnh phương thức xác định bệnh phát sáng để xử lý được chính xác hơn.
Phát biểu tại Lễ ký quy chế phối hợp, Ông Quảng Trọng Thao, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Kiên Giang cho rằng hiện nay các cơ sở sản xuất tôm giống vẫn còn nhỏ lẻ, điều này dẫn đến khó kiểm soát và chưa nâng tầm được quy mô sản xuất. Do đó, cần có quy định yêu cầu về quy mô sản xuất của các cơ sở sản xuất tôm giống. Mặt khác, cần tập trung kiểm soát chất lượng tôm giống ngay tại cơ sở sản xuất.
Tại buổi Lễ ký quy chế phối hợp, các bên đã thống nhất các nguyên tắc trong quy chế phối hợp, theo đó, vào đầu vụ nuôi, bên tiêu thụ thông báo khung lịch mùa vụ thả giống trên địa bàn tỉnh và nhu cầu tôm giống cho bên sản xuất.
Hàng năm, các địa phương sản xuất giống tôm như Khánh Hòa, Ninh Thuận và Bình Thuận sẽ cung cấp danh sách và các thông tin liên quan của các cơ sở sản xuất, kinh doanh giống tôm nước lợ đủ/không đủ điều kiện trên địa bàn quản lý. Danh sách các cơ sở thực hiện công bố tiêu chuẩn áp dụng và thông tin về nội dung công bố cho các địa phương tiêu thụ tôm giống được biết.
Trong trường hợp các địa phương tiêu thụ phát hiện tôm giống tại cơ sở nuôi có dấu hiệu không đảm bảo chất lượng như tôm chậm lớn, tôm bị nhiễm các bệnh nguy hiểm trong gian đoạn đầu thả nuôi… thì thông báo cho các địa phương có cơ sở sản xuất giống để xem xét, xác minh và truy xuất nguồn gốc tôm giống.
Ngoài ra, trong quá trình quản lý, các bên phát hiện hành vi vi phạm trong sản xuất, kinh doanh, lưu thông và chất lượng giống tôm nước lợ thì báo cáo cho Tổng cục Thuỷ sản để phối hợp với cơ quan chức năng xử lý theo quy định.Bên cạnh đó các địa phương bao gồm các địa phương có cơ sở sản xuất tôm giống và các địa phương tiêu thụ thường xuyên trao đổi về kinh nghiệm trong quản lý và thông tin những mô hình sản xuất tôm giống có hiệu quả.
Trong quá trình thanh tra, kiểm tra nếu phát hiện vi phạm trong sản xuất, kinh doanh, lưu thông và chất lượng giống tôm nước lợ thì các bên cung cấp thông tin cho các địa phương trong Quy chế này. Trong trường hợp có phản ánh của các địa phương tiêu thụ tôm giống về cơ sở vi phạm trong sản xuất, kinh doanh giống tôm nước lợ, các địa phương có cơ sở sản xuất giống có trách nhiệm tiến hành kiểm tra, xử lý và thông tin kịp thời.
Văn Thọ